Arquivan a investigación contra ex cargos da Xunta por suposta prevaricación ambiental na mina de Varilongo
A xuíza conclúe que non se pode determinar que houbese "unha modificación substancial" na reapertura que esixise declaración ambiental.
Por E.P. | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 22/12/2021 | Actualizada ás 17:18
O Xulgado de Instrución número 1 de Santiago de Compostela decretou o sobresemento provisional e arquivo dun caso de supostos delitos de prevaricación ambiental e contra o medio ambiente por verteduras ilegais ligado á reapertura da mina de Varilongo, en Santa Comba, no marco do cal estaban a ser investigados dous ex cargos do Goberno que dirixe Alberto Núñez Feijóo.
Tanto Ángel Bernardo Tahoces (ex director xeral de Minas e agora xerente da Axencia da Industria Forestal) como Justo de Benito Basanta, ex secretario xeral de Calidade e Avaliación Ambiental, foron citados e prestaron declaración no xulgado compostelán que investigou e agora, nun auto con data de 20 de decembro, ao que tivo acceso Europa Press, decreta o arquivo de caso, aínda con opción de recurso.
A Fiscalía abriu dilixencias por mor dunha denuncia ecoloxista e, aínda que dita denuncia non o pedía expresamente, puxo o foco tamén no agora presidente da xestora do PP en Santiago, Borja Verea, quen é membro da Cámara autonómica (aforado) e nunca chegou a ser investigado xudicialmente.
De feito, Verea acababa de ser nomeado secretario xeral técnico de Economía cando o expediente da mina xa estaba pechado e el esgrimiu no seu día que se limitou a convalidar a súa aprobación definitiva. Como secretario xeral técnico de Economía Verea permaneceu durante máis de oito anos, ata que cesou para acompañar a Feijóo nas listas das últimas eleccións autonómicas.
O caso en cuestión xa fora denunciado por asociacións veciñais e ecoloxistas: a autorización por parte da Xunta en 2011 da reapertura da mina de Varilongo, en Santa Comba, sen a adecuada avaliación do impacto ambiental a pesar da existencia de informes que alertaban de que a explotación podería contaminar as augas. No marco da causa aberta, coa intervención de Fiscalía, o Seprona realizou análise das augas que si revelan niveis elevados de metais.
DECLARACIÓNS DOS INVESTIGADOS
No auto, alúdese ás declaracións prestadas polos investigados e apúntase que Tahoces fixo fincapé en que a proposta de resolución de setembro baseouse "en diversos informes técnicos"; e defendeu que a resolución de 2009 que impuña a obrigación de contar con declaración ambiental facíao "de forma xenérica", polo que "a necesidade de dispor ou non da mesma só podía valorarse á vista dun concreto plan de explotación e que, nesa data, este non fora presentado".
Deste xeito, argumentou que era "imposible" determinar se era ou non "un condicionante esixible". Unha vez presentado devandito plano, explicou que o órgano ambiental ditaminou que non era precisa a declaración ambiental por canto "non comportaba unha modificación substancial respecto do proxecto que viña executando" antes da suspensión da actividade mineira (a explotación mineira mantívose de forma ininterrompida desde 1943 a 1986, cando se produciu dita suspensión).
Tahoces engadiu que para determinar se existe ou non dita modificación substancial "non hai criterios legais pero o costume ou a práctica seguidos" no país é "valorar se varían a superficie, o método e o ritmo de explotación", e o enxeñeiro superior que analizou estes parámetros informou de que "non había modificación substancial".
Finalmente, o investigado destacou que o criterio empregado para a resolución do expediente foi "idéntico ao utilizado noutros múltiples expedientes administrativos". Esta "identidade de criterio noutras resolucións similares" foi posta de manifesto tamén, recolle o auto, por Justo de Benito Basanta, quen manifestou que en case todos os casos foron "decisións pacíficas sen ulterior controversia xudicial".
NON SE PODE "AFIRMAR" QUE FORA PRECISA A DECLARACIÓN
Os informes técnicos analizados tamén concluíron que, á vista da documentación existente, "non se pode afirmar que o proxecto de explotación e o plano de restauración do Grupo Mineiro Santa Comba de 2009" debería someterse ao procedemento de impacto ambiental, conclusión que asume a xuíza Ana López-Suevos, que subscribe o auto.
E en canto ás verteduras, aínda que se confirma que nunhas mostras tomadas pola Garda Civil na contorna puidéronse constatar "valores elevados de aluminio e manganeso", os investigadores concluíron que non se pode determinar que a alteración dos devanditos parámetros "redunde nunha grave afección ao medio ambiente".
DEFENSA DA "MINARÍA SUSTENTABLE"
Pola súa banda, fontes da Xunta, consultadas por Europa Press, esgrimiron, tras a resolución xudicial que o Executivo autonómico "defende o desenvolvemento dunha minaría sustentable que vele polo cumprimento de todas as garantías técnicas e ambientais, así como de todos os requirimentos que marca a lexislación vixente".
A Administración autonómica congratúlase, así mesmo, de que os tribunais "volvan arquivar un procedemento aberto a nivel xudicial e se demostre que actuou, de novo, conforme a dereito". "Trátase dunha decisión que ademais se suma á que coñecemos recentemente por parte da Comisión de Peticións da Eurocámara, que tamén decidiu arquivar unha petición sobre esta mina", concluíu a Xunta.
