Angrois.- A xuíza desestima as impugnacións de vítimas e admite o último vídeo de Adif como "proba de parte"

A xuíza Elena Fernández Currás admitiu introducir no procedemento como "proba de parte", aínda que "sen prexuízo do seu valor probatorio", o último vídeo presentado polo Administrador de Infraestruturas Ferroviarias (Adif) e que pretende atribuír erros ao maquinista, Francisco José Garzón, que desencadearían o accidente do 24 de xullo de 2013 no barrio compostelán de Angrois.

Durante o apartado de cuestións previas deste macroxuízo, que arrincou na mañá deste mércores na Cidade da Cultura de Santiago, varias das acusacións que representan a vítimas do sinistro deixaron constancia da súa protesta pola inclusión desta montaxe, publicado polo diario 'ABC'.

A xuíza explicou que "evidentemente é unha proba de parte" con "interese lexítimo de parte", pero non se pronunciou sobre a forza do seu valor probatorio, que será --subliñou-- "o que corresponda". "En calquera caso, é algo tan obvio e tan coñecido, porque desde o primeiro momento hai gravacións da Policía Científica, cuxa imparcialidade non se discutirá, hai reportaxes fotográficas de todo o que pretende demostrar Adif do que se ve durante ese percorrido", xustificou.

Iso si, Fernández Currás coincidiu nalgunhas das dúbidas mostradas polas partes. "É alguén conducindo un tren por ese traxecto, non se sabe nin de que día, nin cando, nin que velocidade, nin quen o gravou", sinalou, antes de apuntar que a velocidade que toma o convoi da montaxe "non é de 200 (quilómetros) por hora". "Desde logo, cabe pensar todo o que se queira con respecto dun vídeo que se achega no ano 2022", dixo, ao responder as impugnacións de varias das acusacións, entre elas a do avogado da Plataforma de Vítimas do Alvia 01455, Manuel Alonso Ferrezuelo.

No macroxuízo aberto polo accidente ocorrido hai máis de nove anos, tanto o maquinista como o exdirector de Seguridade de Adif, Andrés Cortabitarte, enfróntanse a catro anos de cárcere por 80 supostos delitos de homicidio, 145 de lesións e un de danos, por imprudencia profesional grave.

VÍDEO "CON ÁNIMO DE EXCULPAR" A CORTABITARTE

O primeiro en facer mención ao vídeo que adiantou o diario 'ABC' foi o avogado da acusación Francisco José González Losada, quen denunciou que esta montaxe "está gravada con claro ánimo de exculpar ao señor Cortabitarte e establecer a única responsabilidade do maquinista". Ademais, criticou que o vídeo é de "datas recentes" e descoñécese "o modelo do tren, as velocidades, etcétera". "O único que fai é sobrepor unha conversación telefónica (de Garzón co interventor) cunha vista de fronte dun tren", engadiu.

Na súa quenda, o avogado da Plataforma de Vítimas impugnou a admisión da citada peza "por entender que non cumpre cos requisitos" establecidos pola Lei de Enxuizamento Civil --que "se aplica subsidiariamente" á Criminal-- para ser unha proba legal. "Descoñecemos por que persoas foron editados", denunciou Alonso Ferrezuelo, para xustificar que deberían ter "dereito a tomarlles declaración". Así mesmo, insistiu en que as vítimas "dubidan moito da súa veracidade", entre outras cousas porque o traxecto filmado "non era" o orixinal do Alvia 01455.

"DOCUMENTO GRÁFICO EXPLICATIVO"

Fronte a estas críticas, o avogado do Estado Javier Suárez, que representa a Adif, defendeu o valor do vídeo como mero "documento gráfico explicativo", non como "reprodución" do que ocorreu na tarde do 24 de xullo de 2013. "O único que quixemos foi plasmar en imaxes datos que xa constan na causa mediante fotografías e mediante proba documental, o que o maquinista puido ver o día dos feitos", alegou, á vez que instou a todos os que dubidan da súa veracidade a "contrastar" o vídeo co informe da Policía Científica.

SEGURIDADE

O avogado que defende a Andrés Cortabitarte criticou durante as cuestións previas que o xuízo entre a debater elementos técnicos relativos á seguridade. Pola súa banda, a xuíza advertiulle de que estas circunstancias están "intimamente ligadas" e haberá que abordalas. Tras a conclusión das cuestións previas, o xuízo retómase este xoves co interrogatorio ao maquinista e o venres será a quenda para o exalto cargo de Adif.

En concreto, o letrado Ignacio Sánchez fixo referencia a escritos de acusación que sinalan factores como a desconexión do ERTMS (sistema de control de velocidade) e o cambio de proxecto da liña Ourense-Santiago (que eliminou este sistema do último tramo na vía, onde se produciu o descarrilamento). A titular do xulgado respondeu a isto que no relativo á "falta de garantía da seguridade da liña" entran "mil cuestións" e que iso será "obxecto no seu caso da sentenza" ou se abordará tamén "no momento dos interrogatorios".

RECUSACIÓN DE ESTHER MATEO

Outra das impugnacións de Alonso Ferrezuelo, tamén inestimada pola xuíza, foi respecto diso da recusación da técnica Esther Mateo, que agora é directora xeral de Seguridade de Adif. Para o avogado da Plataforma de Vítimas, o seu informe "debe ser expulsado do procedemento" e Prieto non debe prestar declaración porque "ten interese directo como empregada e traballadora de Adif".

No entanto, a xuíza replicou que o seu informe "leva anos unido" ás actuacións realizadas durante a instrución, polo que considera que "non é o momento" de apartar o seu testemuño. "O seu interese no obxecto do proceso como empregada ou directiva de Adif é tanto como o que se poida pensar doutros informes periciais de técnicos ou profesionais vinculados claramente ao sector ferroviario", argumentou. Así mesmo, as acusacións deixaron constancia das súas alegacións fronte aos informes médicos periciais elaborados polas aseguradoras de Renfe e Adif ás vítimas do accidente.

PROBAS

No apartado relativo ás probas, aínda en cuestións previas ao arranque deste macroxuízo, Avogacía do Estado, á que a xuíza non admitiu estar presente como defensa e acusación --só está como defensa-- apuntou a novos informes achegados, como uno elaborado por Alfonso Ochoa, no seu día chamado a declarar polo primeiro instrutor da causa. O letrado que defende a Cortabitarte fixo referencia a incidencias entre xuño de 2021 e xuño de 2022 "que motivaron a desconexión do ERTMS embarcado".

Pola súa banda, Manuel Prieto, a defensa do maquinista Francisco Garzón --o outro acusado xunto a Cortabitarte--, sinalou a outros documentos que achegou como os relativos a unha reunión entre o secretario da CIAF (comisión de investigación de accidentes ferroviarios) e o director da Axencia Ferroviaria Europea, ou a carta que a exministra de Fomento Ana Pastor enviou á comisaria de Transportes para advertir da "gravidade" de publicar un informe crítico coa investigación da CIAF.

Tamén pediu Prieto unha inspección ocular da xuíza para "ver como estaba e está esa liña ferroviaria", pero Fernández Currás rexeitouno porque "non ten ningún sentido".

ENTRADA NA SALA

O exdirector de seguridade de Adif, Andrés Cortabitarte, accedeu por unha porta traseira ao edificio no que se desenvolve o xuízo polo accidente do Alvia, que arrincou ás 9,45 horas, con apenas 15 minutos de atraso respecto da hora prevista. Pola súa banda, o maquinista, Francisco Garzón Amo, que é o outro acusado, entrou ao edificio xudicial, na Cidade da Cultura de Santiago, pola porta de acceso habilitada para iso, onde se atopaba un grupo de vítimas do sinistro, que reclaman xustiza.

Garzón Amo chegou ás 8,55 horas en silencio e visiblemente compunxido, cunha máscara cirúrxica negra, xersei e cazadora, e accedeu ás dependencias xudiciais xunto ao seu avogado, Manuel Prieto. Ás 9,45 horas, ambos, tanto Garzón como Cortabitarte, estaban sentados xa na sala de vistas xunto aos letrados que exercerán os seus defensas.