“(Non) Dar cala” ou “(non) facer pé”, equivalentes á castelá “(no) hacer pie”

Agora que estamos no verán e que é tempo de pegar un chupo na praia, é posible que haxa persoas, sobre todo nenos ou rapaces, que estean a aprender a nadar. Daquela, se aínda non están moi seguras das súas condicións natatorias, sería ben que desen cala (isto é, que fixesen pé) ou estivesen dentro de cala o maior tempo posible, xa que fóra de cala poderían empezar a aparecer os nervios.

(No) Hacer pie alguien

{= (Non) ser quen de tocar alguén co pé no fondo do mar, dun río, dun lago ou dunha lagoa ó mesmo tempo que ten a cabeza por riba da tona da auga.}

(Non) Facer pé alguén

(Non) Dar cala alguén

(Non) Darlle cala a alguén

(Non) Dar pé

Ex.: En esta playa el desnivel es tan grande que si te metes un poco ya no haces pie.

Nesta praia o desnivel éche tan grande que se te metes un pouco xa non fas pé ‡ xa non dás cala ‡ xa non che dá cala ‡ xa non dás pé.

Ex.: Se metió tanto que ya no hacía pie, se puso nervioso y empezó a tragar agua. Menos mal que los socorristas actuaron rápido.

Meteuse tanto que xa non facía pé ‡ que xa non daba cala ‡ que xa non lle daba cala ‡ que xa non daba pé. Inda bo foi que os socorristas actuaron decontado.

● Tamén, só para aqueles casos en que alguén non fai pé:

Estar fóra de cala

Ex.: Nesta praia o desnivel éche tan grande que se te metes un pouco xa estás fóra de cala.

Ex.: Meteuse tanto que xa estaba fóra de cala. Inda bo foi que os socorristas actuaron decontado.

● Tamén, só para aqueles casos en que alguén fai pé:

Estar dentro de cala

Ex.: En Boiro, en Praia Xardín, te puedes meter y meter en el agua muchos metros, que todavía haces pie.

En Boiro, en Praia Xardín, pódeste meter e meter na auga moitos metros, que inda fas pé ‡ que inda dás cala ‡ que inda che dá cala ‡ que inda dás pé ‡ que inda estás dentro de cala.

NOTAS:

1. A voz chupo que aparece na introdución do artigo é a única que quen isto está a redactar ten de seu para se referir ó que en castelán se coñece como chapuzón (ningunha das dúas voces se recollen no DRAG).

Do mesmo xeito, os fraseoloxismos (non) dar cala, estar fóra de cala e estar dentro de cala son os únicos que teño de xeito natural para o que moita outra xente denomina (non) facer pé.

2. As expresións galegas están tiradas das seguintes fontes:

- Recolleita propia da oralidade galega.

- Real Academia Galega: Dicionario da Real Academia Galega. Versión en liña.