“Tranquilo morreu cagando”, para retrucar coloquialmente a alguén que nos di que esteamos tranquilos

Naquelas situacións en que alguén lle aconsella a outra persoa que estea tranquila ou que faga algo de xeito tranquilo, se esta última entende que no caso concreto en que se atopa a tranquilidade non é boa conselleira, de seguro que temos escoitado máis dunha ocasión que lle retruca algo así –nomeadamente asociada a ámbitos de uso familiares ou coloquiais– como tranquilo morreu cagando, completado ás veces con diversas variantes, algunha das cales imos ver deseguido.

EXPRESIÓNS FRASEOLÓXICAS CON QUE –NOMEADAMENTE EN ÁMBITOS DE USO FAMILIARES OU COLOQUIAIS– SE RETRUCA A ALGUÉN QUE NOS DI QUE ESTEAMOS TRANQUILOS OU FAGAMOS ALGO DE XEITO TRANQUILO, SOBRE TODO SE ENTENDEMOS QUE NESE CASO A TRANQUILIDADE NON É BOA CONSELLEIRA:

(¡)Tranquilo morreu cagando(!)

[E MAIS TAMÉN]:

(¡)Tranquilo morreu cagando agarrado a un pé de millo, e súa nai esperando por el no camiño(¡)

(¡)Tranquilo morreu cagando tras dun valo, dispensando(!)

(¡)O tranquilo morreu cagando(!)

(¡)O tranquilo morreu cagando na vía do tren(!)

[E MESMO]:

(¡)O tranquilo morreu cagando lendo o periódico(!)

(¡)O tranquilo morreu cagando lendo a páxina de sucesos(!)

Ex.: —Ti tranquilo, home, que seguro que chaman. —¡Tranquilo morreu cagando! ‡ ¡Tranquilo morreu cagando tras dun valo, dispensando! Como en cinco minutos non chamen, chámolles eu.

NOTAS:

1. O emprego que no exemplo se fai de chámolles (=chamar por teléfono a alguén) abórdase, ó igual có emprego dos clíticos lle/lles en función de, en principio, CD, no traballo VERBOS CON COMPLEMENTO DIRECTO PRONOMINALIZABLE A TRAVÉS DO CLÍTICO DATIVO (CHE OU LLE/S). CASUÍSTICA E TRAZOS DEFINITORIOS, ó cal se pode acceder ou ben a través do Portal da Lingua Galega ou ben a través do url https://pt.slideshare.net/slideshow/verbos-con-complemento-directo-pronominalizable-a-travs-do-cltico-dativo-che-ou-lles-casustica-e-trazos-definitorios/267423868, no cal cumprirá crear a pertinente conta (proceso que a canto leva tempo e que non representa problema ningún) para poder ingresar en slideshare.

2. As expresións galegas están tiradas das seguintes fontes:

- Recolleita propia da oralidade galega.

- Recolleita propia documental (artigos de prensa, artigos ou comentarios na Rede, obras escritas, folletos publicitarios, etc.).

- Cerviño Ferrín, María Victoria: “Fraseoloxía e paremioloxía en Sebil, 2”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 15, 2013, páxs. 441-462. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.

- Groba Bouza, Fernando: “Nas uñas, nas mans ou nos pés has saír a quen es”. En Cadernos de Fraseoloxía Galega, 16, 2014, páxs. 357-437. Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.

- Real Academia Galega: Dicionario da Real Academia Galega. Versión en liña.

- Veiga Díaz, Maite: “Pequena contribución á fraseoloxía galega”. Cadernos de Lingua, 14, 1996, páxs. 85-100.