O Goberno central aproba o ingreso mínimo vital, co que pretende reducir nun 80% a pobreza extrema

O Goberno central aprobou este venres 29 de maio nun Consello de Ministros Extraordinario o ingreso mínimo vital que pretende reducir nun 80% a pobreza extrema en España. Poderase solicitar a partir do próximo 15 de xuño, aínda que, para as solicitudes presentadas nos tres primeiros meses, concederase con efectos retroactivos ao 1 de xuño. Ademais, durante o primeiro mes de vixencia da prestación, actuarase de oficio para que se abone a uns 100.000 fogares que cumpren os requisitos, sen que sexa necesario que a soliciten. A medida terá un custo anual aproximado duns 3.000 millóns de euros

A prestación pretende chegar a 850.000 fogares, un 16% deles monoparentais (nun 90% encabezados por unha muller), nos que viven 2,3 millóns de persoas, un 30% delas menores, tal e como explicaron este venres os ministros responsables da medida, o ministro de Inclusión, Seguridade Social e Migracións, José Luís Escrivá, e o vicepresidente segundo do Goberno e ministro de Dereitos Sociais e Axenda 2030, Pablo Iglexas.

Durante a rolda de prensa posterior ao Consello de Ministros Extraordinario no que se aprobou esta medida, Escrivá explicou que con este ingreso mínimo vital prevén reducir nun 80% a pobreza extrema, unha situación que actualmente afecta a 600.000 fogares e 1,6 millóns de persoas. Ademais, precisou que esta redución podería chegar "ao 90% nos fogares monoparentais e noutro tipo de fogares con fillos".

O ministro de Inclusión, Seguridade Social e Migracións apuntou que nos primeiros 15 días de xuño, poderán recoñecer a "un grupo moi importante de fogares" que recibirán de oficio o ingreso mínimo vital.

"É un ingreso que vai ter un impacto extraordinario de redución da pobreza daqueles que teñen as rendas máis baixas, pero non é unha prestación ao uso máis, incorpora toda unha serie de elementos con outras adminsitaciones públicas para introducir ese elemento dinámico de inclusión, ese será o éxito final da prestación", salientou Escrivá.

O ingreso mínimo vital parte de 14 tipoloxías de fogares (en función do número de membros e de se son monoparentais) e establece un nivel de renda garantizable diferente para cada tipo de fogar. O nivel mínimo, que corresponde aos fogares unipersonais, é de 5.538 euros ao ano, o equivalente a unha pensión non contributiva. A partir desta contía establécese un coeficiente adicional por cada membro do fogar e un beneficio para os fogares monoparentais.

RENDA MEDIA GARANTIDA DE 10.070 EUROS ANUAIS

A prestación está deseñada de forma que completa as rendas preexistentes (entre outras, as salariais), ata o limiar garantido para cada tipo de fogar. Se non se conta con rendas, aseguraríase a totalidade do limiar garantido; pero se se dispón delas, cubriríase a diferenza entre o limiar garantido e a renda xa existente. Desta forma, a renda media garantida é de 10.070 euros ao ano por fogar, mentres que o importe da prestación será duns 4.400 euros anuais. O Goberno estima que custará 3.000 millóns de euros ao ano.

En cada fogar haberá un titular que solicitará a prestación. Se o fogar está formado por unha soa persoa o titular deberá ter entre 23 e 65 anos e levar polo menos tres anos constituído como fogar. Se o fogar ten dous ou máis membros, de maneira xeral a idade do titular estará entre 23 e 65 anos salvo nos casos en que se conte con menores a cargo. Estes fogares deberán levar constituídos polo menos un ano.

Para todos os tipos de fogar requirirase polo menos un ano ininterrompido de residencia legal e efectiva en España, excepto nas situacións de violencia de xénero, trata de seres humanos e explotación sexual.

Para que lle sexa recoñecida a prestación, o fogar debe ter uns ingresos totais inferiores á renda garantida para o seu tipo de unidade de convivencia. Ademais, para certificar que o Ingreso Mínimo Vital chegue aos fogares máis vulnerables, esixirase un patrimonio (descontando a vivenda habitual) inferior a tres veces a renda garantida anual para un fogar unipersoal, cunha escala de incrementos por número de membros no fogar.

TELÉFONO 900 DE INFORMACIÓN E SIMULADOR

A solicitude será multicanle de forma que se poderá presentar a través da sede electrónica da Seguridade Social ou enviando a documentación por correo ordinario. Ademais, permitirase o acceso a través dos concellos unha vez asínense os convenios previstos e nos Centros de Atención e Información da Seguridade Social cando retomen a atención ao público. Para facilitar información aos posibles beneficiarios, porase en marcha un teléfono 900 e un simulador na páxina web da Seguridade Social, onde tamén se poderán consultar dúbidas a través do asistente virtual.

Ademais, os beneficiarios contarán con incentivos á contratación e tamén se creará un 'selo social' para as empresas que lles ofrezan formación e emprego. "Aquelas empresas que axuden a estes colectivos e lles permitan unha maior integración no mercado de traballo ou lles fagan descontos en compras, se cumpren determinadas condicións, van ter un selo social cun recoñemcemento ao labor que están a facer", explicou Escrivá.

Así mesmo, fomentarase a participación no mercado laboral con incentivos, de forma que cando o titular da prestación non teña emprego e o atope, parte do seu salario estará exento transitoriamente no cálculo da prestación. No caso de que estea ocupado, cando o seu salario se incremente, a contía da prestación reducirase nunha cantidade inferior. No caso de que o titular non estea ocupado, esixirase a inscrición como demandante de emprego para o acceso á prestación.

PARA POBREZA SOBREVINDA POLO COVID-19

Para o recoñecemento da prestación teranse en conta os ingresos do ano inmediatamente anterior, aínda que para atender as situacións de vulnerabilidade xeradas pola pandemia de COVID-19, tamén se poderá recoñecer para solicitudes cursadas durante 2020 tendo en conta a situación de ingresos deste ano.

"Se un fogar se dá conta de que está a ter unha caída de ingresos moi intensa, pode facer unha declaración responsable, preséntanos os seus ingresos do ano 2020 e se esa caída supera o 50% da renda que tivo en 2019 e se ten un patrimonio particularmente pequeno, recibirá o ingreso mínimo vital", precisou o ministro de Inclusión.

O resultado do Ingreso Mínimo Vital e das distintas estratexias e políticas de inclusión será avaliado anualmente pola Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF), mediante a emisión da correspondente opinión.

O Ingreso Mínimo Vital chegará a 850.000 fogares que se atopan entre o 17% máis pobre da poboación, cunha renda dispoñible media que non chega aos 310 euros mensuais. Preguntados por se cren que se pode quedar corta a axuda, Escrivá asegurou que neste caso tiveron acceso "cun nivel de detalle extraordianrio" á renda de todos os españois e puidérono "contrastar co seu patrimonio".

XESTIÓN POLAS CCAA

En canto á negociación coas comunidades, o Goberno chegou a un acordo co PNV polo cal o País Vasco e Navarra asumirán os trámites desta prestación. Por mor de coñecerse este pacto, outras comunidades pediron que tamén se lles transfira a xestión do ingreso mínimo vital, como Cataluña ou Galicia, ou pediron a "coxestión" do mesmo, como no caso da Generalitat Valenciana.

Tamén está disposto a asumir a xestión do ingreso mínimo o vicepresidente de Castela-A Mancha, José Luís Martínez Guijarro, quen asegurou que "non se entendería" que entre as comunidades autónomas houbese diferenzas, unha idea na que tamén insistiu o vicepresidente e portavoz da Xunta de Castela e León, Francisco Igea, que rexeitou a decisión de ceder a xestión desta prestación a País Vasco e Navarra porque "profunda na desigualdade entre comunidades autónomas".

Igualmente queixouse por esta decisión a conselleira balear de Asuntos Sociais e Deportes, Fina Santiago, que en todo caso considerou "arriscado" que Baleares xestione ao 100% o Ingreso Mínimo Vital.

O ministro de Inclusión, Seguridade Social e Migracións, José Luís Escrivá destacou que "houbo un consenso" coas comunidades autónomas en que "hai que ser moi rápidos e moi eficaces" para que o Ingreso Mínimo Vital poida "chegar ao máximo de fogares posibles". Asegurou, así mesmo, que cando estea en marcha a nova renda falarán coas comunidades autónomas. "Iremos vendo en cada un dos casos como chegamos a acordos de xestión da colaboración", precisou.

Neste punto, engadiu que todas as condicións establecidas na renda mínima vital "aplícanse por igual" en todas as comunidades autónomas, xa que o Executivo fixou "o mínimo nacional para todos".

Así mesmo, o ministro incidiu en que estiveron en conversacións "intensas" coas comunidades autónomas. En concreto, afirmou que se reuniron "dúas veces" coa conselleira de Galicia. "A nosa prestación é un mínimo nacional e cada comunidade autónoma decidirá como complementala, isto vai liberar recursos ás comunidades autónomas", sinalou Escrivá, á vez que resaltou que cre que "será moi fácil" e que "non vai haber ningún problema".