O Sergas, "satisfeito" polo arquivo do caso da Hepatite C: "Confirma que a actuación foi correcta"

O Xulgado de Instrución número 3 de Santiago de Compostela decretou o sobresemento provisional da causa e arquivo das actuacións respecto dos cargos do Sergas (Félix Rubial e Carolina González-Criado) investigados como presuntos responsables de delitos de homicidio por imprudencia grave profesional e prevaricación por supostamente non facilitar o tratamento a pacientes de hepatites C.

"Non podemos afirmar que a morte dos pacientes sexa imputable causalmente aos investigados", indica o auto xudicial, do que informou o Tribunal Superior de Xustiza de Galicia (TSXG) e contra o que cabe recurso de apelación. Nel, analízanse os distintos casos de pacientes denunciados e como se tramitaron cada un deles.

De feito, nun dos casos mesmo se incide en que a segunda solicitude que se presentou, "xa cumprindo cos requisitos esixidos", foi tramitada "dilixentemente" por González-Criado que, tras remitila aos expertos integrantes da subcomisión da Hepatite C, esta emite resolución favorable en data 1 de decembro de 2014, "menos dun mes" desde que a petición tivo entrada na Subdirección de Farmacia.

O auto alude tamén a un escrito posterior de ampliación de denuncia formulado pola Plataforma de Afectados pola Hepatite C e incídese en que ningún dos pacientes en cuestión faleceron. "Pero é que se examinamos os expedientes relativos a este tres pacientes (...) descártase calquera posible actuación dilatoria ou neglixente por parte dos investigados", remarca.

Estudados todos os casos, o xuíz Andrés Lago Louro conclúe que "non existen indicios" de que o falecemento estea motivado "pola desidia ou imprudencia dos investigados" que --engade-- se limitan, "dentro do seu ámbito competencial", a actuar "coa debida celeridade e dilixencia" na tramitación de tales peticións de tratamento médico.

Agrega que ambos os cargos carecían "de capacidade para decidir a contratación" dos medicamentos en cuestión "sen previamente obter o informe ou ditame favorable" dos especialistas integrantes na Subcomisión da Hepatite C, que realmente eran os encargados de "verificar que cada paciente en concreto reunía os requisitos esixidos" para optar aos tratamentos antivirais.

FÁRMACOS QUE "NIN SIQUERA ESTABAN AUTORIZADOS"

Ademais, lembra que "ata o pasado 16 de xaneiro de 2014" só podía accederse por uso compasivo aos devanditos medicamentos ao tratarse de fármacos que, ata a devandita data, "nin sequera estaban autorizados". De aí, subliña, a razón de que por parte das autoridades sanitarias se desenvolvese un protocolo de acceso dotado "de certos filtros ou cautelas".

Este protocolo do Sergas, segundo o auto, é "moi similar ao aplicado noutras comunidades". É máis, o maxistrado insiste en que na data dos feitos os novos tratamentos "nin sequera se atopaban plenamente admitidos pola Axencia Europea do Medicamento", de modo que o seu acceso limitábase ao uso compasivo.

Así mesmo, precisa que as autoridades sanitarias tiñan que cinguirse "ás esixencias" do titular da patente, Gilead.

"NON SE LLES PODEN IMPUTAR" AS MORTES

O maxistrado recorre ao argumento da "causalidade" e esgrime que "non é posible" facer responsables das mortes dos pacientes "a dúas persoas que carecen de competencia na materia" --previamente repasa as competencias atribuídas a cada un dos cargos--, pois a decisión de fornecer ou non os novos fármacos, insiste, "susténtase exclusivamente en criterios médicos" que os investigados non podían "alterar".

Alega que non os podían "alterar" por dous motivos: "carecer" dos coñecementos necesarios e non contar tampouco coas "competencias oportunas". Así, conclúe que "non ostentando ningún dos investigados unha posición de garante desde o punto de vista do Dereito Penal e non incumprindo ningún deber legal de actuar, non é posible imputarlles a comisión dun delito de homicidio".

FALECEMENTO POR "CAUSAS ALLEAS" Á SUBMINISTRACIÓN DOS FÁRMACOS

Ao tempo, sinala que, en vista da documentación estudada, tampouco se pode concluír "sen ningún xénero de dúbidas" que, de aplicarse aos citados pacientes os novos fármacos, "se evitou o falecemento".

"E iso é así porque, se analizamos o exhaustivo informe emitido polo Imelga, a conclusión que do mesmo se extrae é que o falecemento dos pacientes se produciu por causas alleas á subministración dos novos fármacos", remarca.

Ante o dito informe, o xuíz conclúe que os tratamentos antivirais en cuestión "o que conseguían era unha eficacia moi alta á hora de eliminar o virus da Hepatite C, pero iso non quere dicir que os pacientes se curasen".

"(...) era perfectamente posible que, aínda en pacientes aos que se lles forneceu os novos fármacos e, por tanto, se eliminou o virus, con todo lles sobreviña igualmente a morte polas graves secuelas que xa arrastraban tras anos de afectación do virus da Hepatite C, secuelas que --insisto-- os novos fármacos non podían curar", esgrimiu.

"Non podemos afirmar que a morte ou falecemento dos pacientes sexa imputable causalmente aos investigados a título de comisión por omisión, nin na súa vertente dolosa nin por imprudencia, pois non só carecen da posición de garante senón que, ademais, o falecemento sobreveu por causas alleas á demora, omisión ou dilación na tramitación das peticións ou solicitudes de aplicación dos novos fármacos", conclúe.

SERGAS

O xerente do Servizo Galego de Saúde (Sergas), Antonio Fernández-Campa, asegurou que o servizo autonómico de saúde está "satisfeito" tras o auto que arquiva o caso da Hepatite C, xa que, salientou, "confirma que a actuación" tanto do Sergas como dos profesionais investigados na causa "foi a correcta".

Fernández-Campa incidiu na "exhaustiva investigación" realizada sobre este caso e lembrou que o Sergas "colaborou" en todo o que se lle demandou por parte do xulgado, facilitando "todos os informes requiridos".

"Agora confírmase que a actuación do Sergas e dos profesionais foi a correcta", celebrou, antes de remarcar que o propio auto pon o acento en que o protocolo galego de actuación era "similar" ao doutras autonomías e en que as autoridades sanitarias da comunidade actuaron "con dilixencia" nun contexto no que os fármacos "nin sequera estaban autorizados".

Preguntado acerca de se considera que houbo un "uso político" do caso por parte da oposición en Galicia, Fernández-Campa sinalou que a causa foi foco de iniciativas e pasos no ámbito parlamentario, por exemplo, pero subliñou que, "máis aló da intencionalidade política", o "dano fundamental" sufrírono os acusados.