O Supremo absolve a Louzán tras ser condenado por prevaricación

O Tribunal Supremo acordou anular a condena por prevaricación imposta ao presidente da Real Federación Española de Fútbol (RFEF) e expresidente da Deputación de Pontevedra, Rafael Louzán, por mor dunha concesión para a reforma dun campo de fútbol en Moraña. Os maxistrados adoptaron esta decisión despois de que este mércores se celebrara unha vista para estudar o recurso de casación de Louzán. A Fiscalía mostrara a súa oposición a que o tribunal lle exonerase.

En concreto, o Supremo acordou absolver a Rafael Louzán do delito de prevaricación polo que foi condenado a 7 anos de inhabilitación para emprego ou cargo público pola concesión dunha subvención de 86.311 euros para a realización dunhas obras que estaban na súa maior parte xa executadas no campo de fútbol de Moraña. Os maxistrados absólveno porque, aínda que apreciaron "irregularidade na contratación" neste caso, "non se declara probado un contido inxusto que veña derivado" da devandita irregularidade. "Ao contrario, o que se declara probado é que a actuación dos acusados respectou a proscripción do enriquecemento inxusto que censura a xurisprudencia contencioso-administrativa", apuntan.

Neste sentido, indican que non só quedou probado que Louzán soubo da realización das obras despois de que estivesen feitas, senón que unha vez adxudicadas e realizadas (aínda que fóra de forma irregular) a administración pública estaba obrigada a pagalas. A iso engade que as obras se facturaron a prezo de mercado. A Sala do Penal chegou a esta conclusión despois de que onte mércores escoitase os argumentos que a defensa de Louzán incluíu no seu recurso de casación. Na devandita sesión, a Fiscalía mostrou a súa oposición a que se exonerase ao agora presidente da RFEF. "Toda a tramitación do expediente era prevaricadora", dixo o fiscal Javier Huete.

O alto tribunal tamén absolveu ao exdirector de Infraestruturas da Deputación Miguel Ángel González, e ao administrador e a un representante da empresa construtora, que igualmente foron condenados a 7 anos de inhabilitación como cooperadores do delito atribuído a Louzán. O caso chegou ao Supremo despois de pasar polo Xulgado do Penal número 3 de Pontevedra e a Audiencia Provincial. Na primeira instancia, Louzán e os outros tres acusados foron condenados por fraude e prevaricación. En 2022, foron absoltos pero só do delito de fraude. Agora, o alto tribunal absólvelles a todos do delito de prevaricación. Na sentenza, recollida por Europa Press, o tribunal explica que os feitos probados non constitúen delito de prevaricación porque neste caso adxudicouse un contrato para pagar ao contratista unhas obras xa realizadas e que non se abordaron por unha conivencia entre os involucrados.

OBRIGACIÓN DE PAGAR AS OBRAS

O Supremo incide en que o delito de prevaricación non só require que haxa unha resolución arbitraria, senón que sexa emitida para producir un resultado materialmente "inxusto". E, segundo subliña, neste caso a Administración contratante estaba obrigada a abonar as obras xa realizadas. Nos feitos probados consta que o 30 de decembro de 2011 a Deputación e o Concello de Moraña asinaron un convenio de colaboración para instalar herba artificial no campo de fútbol "O Buelo" e realizar outras edificacións anexas. A Deputación asumiu a redacción do proxecto por importe de 21.122 euros e a súa posterior execución a través dunha subvención de 999.561 euros, adxudicándose o proxecto á empresa Construcións Eiriña SL.

Terminada a obra, por razóns que a investigación non desvelou, a empresa realizara actuacións que non estaban contempladas no proxecto inicial, en concreto: un casetón para situar e cubrir a bomba hidráulica de rega, uns cuartos destinados a almacén que se situaron baixo a bancada, uns cerramentos de arame sobre as escaleiras, unhas soleiras de formigón puído fronte á gradería, unhas soleiras de formigón puído fronte ao vestiario e a ampliación dun muro perimetral existente. Posto que estes traballos non podían pagarse co importe da primeira subvención, a Xunta de Goberno da Deputación Provincial acordou en 2013 conceder unha segunda subvención que cubrise o custo das obras non previstas inicialmente. Con posterioridade convocouse un concurso para executar estas obras, coa decisión predeterminada de adxudicalo, como así se fixo, á empresa que xa as executou materialmente.

NON DESCARTA RESPONSABILIDADES ADMINISTRATIVAS OU CONTABLES

Os maxistrados explican que, dado que a primeira subvención non podía aumentarse na súa contía (porque así o fixaba o plan de investimentos da Deputación Provincial de Pontevedra para os anos 2009-2011), a segunda subvención concedeuse con cargo ao orzamento de libre disposición do presidente da Deputación asignado para o exercicio do 2013. Aínda que o tribunal conclúe que a tramitación do segundo concurso foi irregular porque se fixou previamente a que empresa se lle ía adxudicar, insiste en que iso non é suficiente para aplicar unha condena por prevaricación. Ademais, o Supremo lembra que a Audiencia Provincial declarou probado que Louzán soubo da realización das obras despois de que estivesen feitas e que as obras se facturaban a un prezo de mercado.

Os maxistrados citan a propia xurisprudencia do Supremo e inciden en que "de ningún xeito pode asumirse" que a Deputación presidida por Louzán debía acordar a demolición da obra ou a falta de pagamento dos traballos recibidos. "A obrigación imposta polo ordenamento xurídico era (...) o pago das modificacións desenvolvidas", sinala. A Sala do Penal entende que Louzán "non podía ordenar a demolición dunhas modificacións ao proxecto que estaban xa executadas, pois suporía, ademais da perda do servizo que ían prestar as obras non previstas, a obrigación de pagar ao contratista unha indemnización polos traballos desmantelados e polos gastos de derrube".

Por iso, os maxistrados conclúen que "o deber de pagar todas as modificacións abordadas na obra e o feito de que estivesen definidos os suxeitos reciprocamente concernidos pola débeda determinou que o expediente administrativo se desviase das súas esixencias legais, buscando unicamente que puidesen desbloquearse uns fondos correctamente asignados e que puidese pagarse con eles á construtora que realmente abordara os traballos". Con todo, o Supremo avisa de que o absolver a prevaricación "non equivale a proclamar a irrelevancia dos feitos, eventualmente suxeitos ás oportunas responsabilidades administrativas ou contables, se a iso houbese lugar e se tivese conveniente".