Denuncian "graves deficiencias" no proxecto da mina de Touro: unha gran balsa de residuos a 100m das casas

Ecoloxistas en Acción encargou ao hidrólogo e especialista en xeofísica, o doutor Steven Emerman, un estudo sobre a reapertura da Mina de Touro e O Pino no que sinala "grave deficiencias de seguridade" no proxecto. Segundo informan nun comunicado, o hidrólogo avaliou tanto o plan de xestión de residuos mineiros no estudo de impacto ambiental como a análise de rotura de presa de residuos mineiros proxectado pola empresa mineira Cobre San Rafael.

Así, destacan que a avaliación sinala "graves deficiencias" na xestión dos residuos mineiros, así como na construción e localización da presa que conterá os residuos. Explican que San Rafael publicou un estudo de impacto ambiental "cuxo plan de xestión é practicamente idéntico ao plan do EIA anterior, publicado en 2017 e que deu lugar a unha Declaración de Impacto Ambiental Desfavorable en 2020".

Sobre isto, lembran que a autoridade mineira por parte do órgano competente da Xunta tamén rexeitou o proxecto debido, entre outras razóns, a "deficiencias no plan de xestión de residuos mineiros". Apuntan ademais que o EIA actual inclúe as conclusións dunha análise de rotura de presa publicado en 2023, pero non inclúe o informe que apoiaría as conclusións.

MÉTODO 'AUGAS ABAIXO'

A presa de residuos mineiros proxectada, segundo apuntan, construiríase utilizando o método 'augas abaixo' cunha altura final de 81 metros e unha lonxitude de 3.148 metros. "Situaríase a tan só 197 metros e 252 metros dos núcleos de poboación de Os Torreis de Arriba e Arenteiro respectivamente, onde residen máis de 120 persoas", indican.

Critican que no estudo presentado pola empresa se considere aceptable a distancia de 197 metros ata as vivendas cando a maioría de xurisdicións doutros países esixen unha separación mínima de 10 quilómetros. "Incluso China, considerado un país con normas ambientais e de seguridade pública débiles, esixe unha separación mínima de 1.000 metros", insisten.

Apuntan tamén que nas análises da empresa afírmase que non existe ningún precedente de fallo dunha presa construída co método citado, algo que rebaten os ecoloxistas no seu informe. "É radicalmente falso, xa que hai constancia de que se produciron polo menos 30 fallos de presas de estériles de planta cuxo método de construción sábese que foi o de augas abaixo. O caso da rotura da presa de Aznalcóllar é un dos exemplos máis coñecidos", indican.

ROTURA DA PRESA

Advirten tamén de que, aínda que na análise de rotura da empresa estímase unha distancia de escorrentía de 2,788 quilómetros, a distancia de escorrentía inicial real será, aseguran, de 46 quilómetros "no escenario máis probable" (liberación do 28% dos estériles de planta almacenados), "levando a contaminación de 33 quilómetros do sistema fluvial Ulla-Deza. "Mesmo neste escenario, os procesos fluviais normais posteriores ao evento inicial acabarán transportando os estériles de planta ata a ría de Arousa", aseguran.

Explican que a velocidade de pico pico da inundación de estériles de planta superará os 100 quilómetros por hora e a velocidade media durante a escorrentía será de aproximadamente 35 quilómetros por hora. A este respecto, o informe de Emerman apunta que afectará os núcleos de poboación de Arinteiro, Os Torreis de Arriba, Tribas, A Goleta, As Goritas e Os Torreis de Abaixo, todos a 1,5 quilómetros do depósito da infraestrutura.

O informe tamén sinala que o plan para o peche permanente do depósito de estériles de planta e de vertedoiro é "inadecuado", xa que o único medio para previr a drenaxe é a colocación dun resvestimiento plástico, "que tería unha eficacia limitada e unha vida útil limitada (50-100 anos)". Indican que tampouco existe un plan para a vixilancia, inspección, mantemento e revisión permanentes da presa de estériles de planta. Por todo isto, Ecoloxistas en Acción considera que, en base ás "deficiencias" do plan, o órgano competente da Xunta "debe rexeitar unha vez máis a proposta para a mina".