Dez anos de autoxestión cultural en Pontevedra, en perigo pola especulación urbanística

Dez anos de actividade cultural e máis de 10.000 socios. Ese é o balance do Liceo Mutante, asociación que apoia e promove a cultura autoxestionada en Pontevedra desde 2011 cuxo futuro se ve agora ameazado como dano colateral do eventual peche de Ence e o negocio urbanístico.

Durante toda a súa traxectoria, os responsables deste centro de autoxestión cultural situáronse (e sitúanse) a prol da saída da fábrica de celulosas da súa actual localización en Lourizán, en terreos fronte á ría.

Con todo, as sentenzas que presaxian a súa marcha (posto que anulan a prórroga que lle concedeu á pasteira o Goberno de Mariano Rajoy) levaron unha serie de movementos de construtores ante a revalorización urbanística da zona.

Mollabao é un dos puntos afectados. Situado xusto antes de Lourizán, este barrio acolle numerosas casas en estado de semiabandono. Esa era tamén a situación do Liceo Mutante antes de que chegasen os seus actuais inquilinos, que coidaron os camelios do xardín con vistas ao mar, fixeron unha cabana nunha árbore e plantaron unha horta.

"A TREBOADA PERFECTA"

"Durante todo este tempo levamos pagos máis de 90.000 euros de aluguer e resulta que o inmoble non está nin rexistrado de todo. Foi unha sorpresa", destaca, en declaracións a Europa Press, a socia Sara Pena, durante moito tempo na xunta directiva do Liceo.

O número 100 da rúa Rosalía de Castro (antes Salvador Moreno, famoso polas polémicas declaracións de Rajoy) vese agora no medio dunha "treboada perfecta" que vai "máis aló" das trabas que sufriron en anteriores ocasións, segundo advirten os seus impulsores.

A finais de outubro, o Liceo Mutante recibiu unha orde de cesamento de actividade ao carecer de licenza, pero Pena chama a atención sobre que o que eles organizan alí "non encaixa do todo" na lei estatal de espectáculos que se lle pretende aplicar, senón que é máis amplo: concertos, cinema, obradoiros de todo tipo, charlas... De feito, "moitas veces viña a Policía Local e non sabía moi ben nin que dicirnos", apunta.

Por iso, os espazos autoxestionados aspiran a que as administracións articulen unha normativa diferenciada e específica para a súa finalidade. Aí atópase neste momento o Liceo Mutante, en fase de preparación de alegacións co seu avogado contra o expediente que lle abriu o Concello de Pontevedra.

O CONCELLO: "PODEN CONVIVIR"

Un Consistorio liderado polo BNG que asegura que "non ten outra opción" que notificar o cesamento. "Comunicámolo hai máis dun mes. Había denuncias dun veciño e a Policía Local foi alí e levantou informe. Non ten licenza para actividade, polo que se abriu expediente de disciplina urbanística", explica o concelleiro de urbanismo, Xaquín Moreda.

O goberno de Miguel Anxo Fernández Lores, destacado opositor á presenza de Ence en Lourizán, "desexa que o Liceo Mutante regularice a súa situación" ao valorar a actividade que desenvolve para a cidade, pero rexeita contestar a cuestión de se a marcha da planta provocará que os terreos se revaloricen e a zona se 'xentrifique'.

"Depende. Hai algunha unidade de actuación, pero aqueles terreos están cualificados no plan xeral, que di o que se pode facer e o que non", sinala Moreda. "Se o Liceo pide licenza, poden convivir todas as actividades, se son respectuosas coa residencial", engade.

Pola súa banda, a asociación non descarta solicitar eses permisos, pero argumenta que se lle esixirían requisitos que non corresponden "exactamente" á súa actividade, que "non é lucrativa nin permanente".

"NON É UN VECIÑO"

O denunciante que levou ao cesamento da actividade do Liceo Mutante, unha vez superadas outras denuncias no pasado e ata unha pandemia como a da covid, quéixase do ruído, segundo apuntan tanto os responsables da asociación como o propio edil de urbanismo.

Ese ruído debeuse a concertos que este verán se trasladaron ao patio en lugar de realizarse no interior do local debido, precisamente, á situación sanitaria. "Non é un veciño", segundo Sara Pena, "senón un construtor" que acaba de adquirir dúas parcelas separadas do centro cultural unicamente por outro terreo.

Tamén é unha construtora, xustamente, a dona das instalacións do Liceo, a que exerceu como arrendadora durante todo este tempo. "En calquera momento quererá construír... Agora mesmo non pode levantar un edificio pero sabemos que hai en marcha un proceso e que ten a esperanza de poder facelo...", comenta a socia do Liceo.

Así as cousas, os impulsores deste proxecto lamentan que se estean dando "movementos sen toda a publicidade que debería" haber e "empresas" que "roldan aos veciños".

"O LICEO MUTANTE RESISTE"

Hai días, o Liceo Mutante lanzou unha mensaxe a través das redes sociais baixo o lema "O Liceo Mutante resiste". Unhas 50.000 persoas lérono e 8.000 interactuaron co comunicado, de modo que se sucederon as mostras de apoio.

Asociacións como o Cineclube de Pontevedra, que ten previsto proxectar o documental 'Mutantes' o próximo día 21, e a APDR (Asociación Pola Defensa da Ría) reaccionaron á noticia do cesamento. Esta última, reclamando ao Concello que "explore formas de viabilidade" deste centro social "emblemático".

Tamén insta este colectivo, dos máis significados para lograr que Ence saia da ría de Pontevedra, a que o goberno de Lores investigue "a existencia de comportamentos urbanísticos especulativos no barrio de Mollabao". No caso de confirmarse, pide "estratexias para neutralizalos".

E é que a "intuición" leva aos responsables do Liceo a temer que a "cada vez máis próxima --e por todos desexada-- marcha de Ence da ría de Pontevedra converte a liña de costa ata Marín nun ansiado obxecto de desexo para novos especuladores". Por iso valoran "máis accións e alternativas" e estudan "como facer para seguir na cultura autoxestionada".