O Goberno calcula que a eólica mariña non supere o 0,46% do litoral marítimo español

O Ministerio para a Transición Ecolóxica e o Reto Demográfico calcula que a presenza da eólica mariña non supere o 0,46% do litoral marítimo español, o que supón 5.000 quilómetros cadrados de superficie de todas as augas mariñas de soberanía ou xurisdición nacional, segundo explicou a vicepresidenta terceira e ministra do departamento, Teresa Ribera.

En concreto, desde o devandito Ministerio explicaron que para alcanzar os obxectivos de desenvolvemento da eólica mariña e as enerxías do mar só contaríase con eses 5.000 quilómetros que se recoñecen como Zonas de Alto Potencial (ZAPER).

Así se expresou o ministerio de Transición Ecolóxica tras aprobarse en Consello de Ministros o Real Decreto polo que se regula a produción de enerxía eléctrica a partir de fontes renovables situadas no mar, o marco normativo de referencia para desenvolver este tipo de instalacións dun modo "participativo e flexible, de modo que se maximicen os seus externalidades positivas, como a xeración de emprego e industria, á vez que se minimicen os impactos ambientais".

Devandito decreto afecta as instalacións eólicas mariñas e a outras enerxías renovables que se poidan situar no mar ou que aproveiten a súa enerxía, como a undimotriz, e establece unha excepción ao ámbito liberalizado da xeración eléctrica.

Efectivamente, garante, mediante concursos, que só se materializarán as instalacións eólicas mariñas nas ZAPER identificadas para iso nos Plans de Ordenación do Espazo Marítimo (POEM). Estes procedementos de concorrencia competitiva permitirán outorgar á vez o Réxime Económico de Enerxías Renovables, a reserva de capacidade á rede de electricidade nun nó concreto e a prioridade no outorgamento da concesión de ocupación do Dominio Público Marítimo-Terrestre. Os proxectos, en todo caso, seguirán someténdose aos requisitos ordinarios, como obter unha Declaración de Impacto Ambiental positiva ou cumprir fitos e prazos de tramitación.

DIÁLOGO PÚBLICO ENTRE PROMOTORES E ACTORES AFECTADOS

Adicionalmente, atendendo á "gran complexidade dos proxectos no mar", a norma establece unha fase de diálogo público entre os promotores e os sectores afectados para incrementar os efectos positivos, o desenvolvemento industrial das rexións costeiras próximas e a coexistencia das instalacións de xeración con outros usos das augas, como a navegación.

Cada procedemento de concorrencia competitiva estará regulado por unha Orde ministerial que incluirá elementos como a área das ZAPER onde se van a situar as instalacións e os nós de conexión, a cota de potencia, os parámetros retributivos ou o prazo de concesión.

Entre outros criterios de adxudicación -tendo en conta que ata un 30% dos criterios non terá carácter económico- poderanse incluír a minimización do impacto ambiental e do espazo ocupado, a xeración de emprego local, o uso de materiais reciclados ou medidas para favorecer a compatibilidade con outros sectores, como a pesca.

Esta mesma Orde ministerial establecerá as bases do diálogo público entre os promotores e os actores afectados, que poderá atender a elementos como as áreas de localización e os requisitos do concurso, os elementos do deseño, construción, explotación e desmantelamento das instalacións, ou os criterios de ponderación.

Tras a celebración deste diálogo, outra Orde ministerial convocará o concurso, establecendo o calendario e outros elementos, e poderá incluír modificacións dos parámetros e criterios derivadas do diálogo público celebrado.

A avaliación das solicitudes corresponderalle a unha comisión técnica integrada polo ministerio de Transición Ecolóxica e outros departamentos implicados, como o Ministerio de Agricultura, Pesca e Alimentación, o Ministerio de Defensa ou o Ministerio de Transportes e Mobilidade Sustentable.

TECNOLOXÍAS INNOVADORAS E EN PORTOS DE ESTADO

A participación no procedemento de concorrencia competitiva non se requirirá para o desenvolvemento de determinadas instalacións renovables mariñas innovadoras nin para aquelas situadas nos Portos de Interese Xeral do Estado, que seguirán o procedemento de tramitación ordinario. Estas instalacións poderán situarse fóra das ZAPER. Para poder acollerse a esta excepción, será necesario que as instalacións innovadoras sexan menores de 50 megawatts (MW) no caso da eólica e de 20 MW no doutras tecnoloxías.

Así mesmo, o Ministerio de Ciencia, Innovación e Universidades, e o Instituto para a Diversificación e o Aforro da Enerxía, deberán acreditar o seu carácter innovador, salvo que se solicite a autorización administrativa por un período máximo de cinco anos e no caso eólico as instalacións estean integradas por un único aeroxerador.

No caso das instalacións situadas nos Portos de Interese Xeral do Estado, só poderán autorizarse aquelas que non afectan as operacións portuarias e teñan usos experimentais ou para consumo dos usuarios do porto.

ESPAÑA, BEN PREPARADA PARA AS ENERXÍAS DO MAR

Ribera resaltou que España xa é un líder global no ámbito das enerxías renovables e está "particularmente ben preparada" no caso das incipientes enerxías mariñas xa que conta con potentes sectores eólico e naval, e é un polo de referencia europeo de I+D para o deseño, escalado e demostración de novas tecnoloxías.

A Folla de Ruta da Eólica Mariña e as Enerxías do Mar, e a actualización do Plan Nacional Integrado de Enerxía e Clima 2023-2030, establecen os obxectivos de alcanzar ata 3 GW de eólica mariña e ata 60 MW doutras fontes renovables mariñas no horizonte 2030.

Ademais, este desenvolvemento, "ordenado, respectuoso co medio ambiente e compatible con outros usos e actividades no mar", xerará unha "importante actividade económica" e permitirá crear uns 40.000 postos de traballo.

Enerxía eólica mariña / SEO/BIRDLIFE - Arquivo