A IA en Galicia afronta estar implantada só nun 7% de compañías e falta persoal cualificado
Sectores como o financeiro, automóbil e loxística son os que contan con maior integración.
Por E.P. | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 01/06/2023 | Actualizada ás 15:27
O Foro Económico de Galicia presentou senllos estudos sobre a situación "incipiente" de desenvolvemento da intelixencia artificial (IA) na comunidade, que se atopa con diferentes "problemas" relativos a falta de persoal cualificado, tamaño das compañías e insuficiente financiamento.
Actualmente, ao redor do 7% das empresas galegas teñen implantada a intelixencia artificial nos seus procesos, pero só ocorre entre grandes compañías como Inditex, PSA ou Abanca. Esta taxa é inferior á media española e as pemes están lonxe do salto innovador, aínda que a estratexia galega de IA fixa o obxectivo de que a taxa se eleve ao 25% en 2025 --unha taxa que alcanza o 40% de meta noutros países--.
Así, o profesor da Universidade de Santiago de Compostela (USC) Luís Otero deu conta da oportunidade que supón esta tecnoloxía, que pode supor un crecemento anual de preto do 1% do PIB de España e Galicia a partir de 2030 --aínda que esta previsión chega ao 3% noutras zonas do mundo--.
Entre as "barreiras claras" que se observa para o impulso á IA en Galicia, apunta a que as empresas "non ven preparadas suficientemente" e non teñen claro as vantaxes que achega o investimento, ademais dunha "falta de talento" para implementar e desenvolvela.
Deste xeito, avógase por captar talento, impulsar a alfabetización en IA e formar aos cadros directos para a toma de decisións son algúns dos puntos a incidir, unido ao fomento de políticas por parte da Xunta que fomenten as empresas 'deep tech' mediante o uso de fondos de capital risco.
Sectores como o financeiro, automóbil e loxística son os que contan con maior integración. De feito, Otero avisa de que os sectores que non se adapten "sufrirán ou desaparecerán". Aquí obsérvase como clave a aposta pola potencia computacional e o desenvolvemento de algoritmos, con oportunidades que pasan polo descubrimento de novos fármacos, vehículos autónomos ou mellora de eficiencia na industria de retail.
O feito é que a IA está a ser impulsada polas grandes tecnolóxicas, véxase Google ou o Chat GPT, polo que o tecido produtivo galego enfróntase ao "problema principal" da existencia xeneralizada de pemes, moitas das cales "non están dixitalizadas". Hai unha "barreira" á penetración en ámbitos como a construción, industria ou sector inmobiliario. Todo iso máis aló das cuestións éticas do uso de IA que se sopesan na Unión Europea. Entre os puntos fortes, o Foro valora que se está "ben preparado" co ecosistema existente de universidades e centros de investigación.
IMPACTO NO EMPREGO
Pola súa banda, a profesora María Bastida (USC) deu conta do documento que se expón se están preparadas as empresas galegas para a IA, con cuestionarios ás propias compañías. Así, analízase tamén que a IA ten repercusións en emprégolle, cunha potencial "substitución" ou "eliminación" de postos de traballo das "tarefas máis monótonas" e de "menor nivel de cualificación". En cambio, incrementaranse novas ocupacións como os analistas de datos ou especialistas en ciberseguridade.
O exrector da USC Senén Barro alerta de que as persoas que perden o traballo pola IA "non son os que van ocupar os novos empregos". Isto provoca un "gran problema" que van ter que "atender os responsables políticos no mundo", pois noutros procesos industriais os traballadores que quedan sen o seu posto podíanse reciclar para optar a un novo, pero "aquí non". E é que a "inmensa maioría" dos que se verán afectados pola automatización "non van ter oportunidades de colocarse" nos novos traballos.
A realidade galega dá unha menor implantación da IA que a media estatal, cun maior uso en automatización de fluxos de traballo industrial e menor en relación con xestión e organización. De tal forma, os estudos apuntan a que a IA nas empresas aumentan a facturación un 3%, reducen custos un 3,6% e melloran eficiencia un 4%. Igualmente, reduce a dependencia de provedores externos e as empresas que apostan por IA duplican o rendemento económico do investimento.
O Foro recomenda: promover agrupacións de datos entre empresas; unha provisión de infraestruturas; estimular creación de empresas emerxentes, fomentar a colaboración entre compañías, centros de investigación, universidades e pactos coa Xunta; así como programas de financiamento. O profesor Alberto Vaquero García (UVigo) advirte de que a IA "vai cambiar a economía nos próximos anos", de modo que é "un filón" e "un tren que hai que coller" dados os "resultados potenciais positivos", aínda que queda un traballo "arduo" en Galicia.
