Zooropa

Impagable o chancho que lle mandou un panda á Raíña de España no Zoo de Madrid (non confundir co Parlamento).

Por Xurxo Ayán | Santiago | 03/04/2011

 Os parques zoolóxicos son unha das escenografías máis abraiantes deseñadas polas sociedades modernas, sitios nos que se proxecta a relación humanidade-mundo animal, as herdanzas colonialistas, a angueira de exotismo, a tensión entre ciencia e espectáculo de masas, os problemas éticos e identitarios, o borrollismo do Poder. A comezos da presente década o arqueólogo Cornelius Holtorf traballou bastante dende a Universidade de Cambridge nunha liña de investigación alcumada Arqueoloxía dos zoos, encetando unha viaxe por este tipo de recintos por Europa adiante, algúns dos cales serven incluso de carta de presentación e promoción turística dalgunhas cidades. Un deles é o zoo do Parc de la Ciutatella, onde ubico a primeira lembranza nítida da miña vida. Debeu ser no 1979. Diante dunha cristaleira monumental vin como un gorila branco se erguía de súpeto e se convertía nun ser bípedo xigante. Lisquei cagando virutas. A miña mai conta que nunca me viu correr tanto na vida como aquel serán en Barcelona. O causante da fuxida fóra o afamado Copito de Nieve, gorila albino da selva de río Muni mercado polo prestixioso etólogo Sabater Pi nos anos 60.

Os parques zoolóxicos son un destino privilexiado para os escolares no noso sistema educativo. Nesa liña, fará vintecinco anos, un colexio de Vimianzo se desprazara de excursión á capital catalá, onde non fallou a visita ao Zoo. A rapazada galaica cando pasou pola zona ocupada polos lobos comezou a guindarlle latas, pedras e bocadillos aos lobos, tirando a dar para espantalos: O lobo! O lobo! Mimá. Ao pouco escoitouse por megafonía: “Los responsables del colegio del Nimanzo acudan a dirección por favor”. Os naturalistas e xestores entendían pouco de Antropoloxía cultural e non viran un foxo de lobo na vida, claro. Os nenos defendían diante dos profesores a súa postura, sobre todo un que falaba do dano que fixera o lobo nos últimos meses na súa casa, papando unhas cantas ovellas. Nos primeiros cursos do E.X.B. a min tamén me cadrou a visita canónica ao zoo da Madroa, un espazo propio para nenos que perdía valor educativo ao chegar á pubertade. Nesta etapa os responsables da nosa educación pública consideraban máis acaído visitar o arsenal antidisturbios da Policía en Pontevedra ou o Valle dos Caídos e o Santiago Bernabéu na mítica excursión de Oitavo.

Vendo o potencial dos zoolóxicos non entendo como á clase política galega non lle dá por promocionar este exitoso modelo de pan e circo. Na dinastía baltárida é máis comprensible porque prefiren os zoos humanos, efémeros, reaproveitando espazos para o espectáculo, coma o teatro de Ourense. As feras máis acérrimas deste zoo patético quedaron ceibes na rúa entonando cantos do estilo “Gallego el que no bote” (sic) mentres os centos de animais domesticados aplaudían a rabiar dentro a un novo Ángel Cristo fascistoide acusando a un goberno democrático de sedición. Só nos falta ver a Mario Conde disfrazado de Copito de Nieve, conducindo un coche Baltarín pola cidade das Burgas. Xa vedes, en Compostela temos Cineuropa, mentres na vella Auria gozan do Zooropa, grazas ao Domador do Teatro Principal.