Horror vacui

Vén de ser inaugurada unha exposición sobre Cartografía histórica de Galicia na Cidade da Cultura.

Por Xurxo Ayán | Santiago | 10/04/2011

A nova recolleita pola Voz de Galicia vai acompañada dunha interesante fotografía de Sandra Alonso. Nela podemos ver ao conselleiro de Cultura medio enxangado diante do mapa de Fontán sinalando co dedo furabolos un punto na famosa carta xeométrica. Se vos fixades un pouco semella que está indicando A Lanzada, pero non, a zona elixida por este políglota e cosmopolita cidadán do mundo é un sitio un pouquiño máis cara ao interior do Salnés que debe corresponderse co seu lugar de nacemento. Velaí temos ao conselleiro ensimesmado, fitando o seu berce. Xa aconsellaba Tolstoi ao escritor mozo que se quixese cantar á terra inmensa, cantase á aldea onde naceu.

Emociona comprobar este nacionalismo de leira nos independentes da dereita, os mesmos que renunciaron a un Museo de Historia de Galicia, prescindindo da sempre polémica verba historia, guindando o noso país aos lindeiros borrallentos dos pobos sen Historia. Para que un Museo de Historia de Galicia? Para abrir a porta a discursos coma o do Museu d'Història de Catalunya, para enfrontarse ás pantasmas da guerra civil, a verbas perigosas como nación ou reino, para repensar criticamente sobre nós mesmos? Nin de coña. Por iso nunca vai haber un Museo de Historia de Galicia. Os bicadedos de bispo que nos gobernan prefiren os fastos relixiosos antes ca xerar un mínimo espírito crítico na cidadanía. Agora veñen os 800 anos da consagración da catedral de Santiago de Compostela, e na inxeniosa política turística e cultural da Xunta xa andan botando contas con este minixacobeo subvencionado por todos nós.

Definitivamente, o despacho do conselleiro de Cultura debería de fixarse de xeito permanente na Porta Santa, co tipo disfrazado de tiraboleiro que conta os euros esfragados polo botafumeiro abaixo. Este santo dos croques postmoderno, cando se solta, pode resultar fascinante. Tras anos e anos de reformulación dos contidos, funcións e sentidos da grande maioría de edificios da Cidade da Cultura, este cidadán do mundo vai ao Parlamento onde fai toda unha declaración de intencións: o Museo de Galicia será inaugurado... sen nada dentro. Pero todos tranquilos, non pasa nada, porque en Alemaña xa o fixeran antes, que para algo levan 100 anos instalados nas avangardas artísticas. Deste xeito, os contribuíntes galegos  poderán contemplar a grandiosidade do edificio durante uns cantos meses. Poucos exemplos hai no mundo que amosen tan ás claras a natureza baldeira dese concepto diabólico de contedor cultural. Esta ocurrencia de museo baleiro e mudo compartiu titulares con outro fenómeno coetáneo: o presidente da Diputació de Castelló anuncia a  apertura dun aeroporto sen licencia para acoller avións. Pero non pasa nada, porque os cidadáns poderán pasear polas pistas. A banalidade do mal combinada no caso galego cun curioso medo ao baldeiro. Eu de ser o conselleiro collía a necrópole de debaixo da catedral compostelá e a mandaba en bloque ao Museo de Galicia, alomenos para ver no baldeiro os ángulos mortos. Ou comezaba  a celebrar o primeiro ano de consagración da Cidade da Cultura.para ir gañando tempo.

Os que gobernen Galicia de aquí en adiante deberán elexir entre dous modelos de país: o da Carta Geométrica de Fontán, ou o do ignominioso baleiro do Museo de Galicia. Polo momento, imos en caída libre cara ao mapa de Galicia de Xaquín Marín, no que o país semella un cráter fondo, escuro e baleiro.