Galicia, á cola das comunidades con maior taxa de inmigrantes empregados

A Fundación de Estudos de Economía Aplicada (Fedea) destacou este luns que os inmigrantes explican case tres de cada catro novos empregos creados o país no último lustro --entre 2019 e 2024--, e advertiu de que os traballadores nados en España envellecen con rapidez e perden peso no emprego total, que aumenta grazas á inmigración. A comunidade de Estremadura é a que ten a menor porcentaxe de non nacidos en España nos seus ocupados (4,7 % do total), xunto con Galicia (7,8 % do total) e Asturias (8,5 % do total).

A final de 2024, a comunidade de Baleares é a que ten unha maior porcentaxe de non nacidos en España nos seus ocupados, a pesar de reducir lixeiramente a súa porcentaxe (de 27,8 % a 25,7 %) debido á diminución no último lustro. Séguenlle Cataluña (23,2 % do total), a Comunidade de Madrid (23,1 % do total) e Comunidade Valenciana (22,3 % do total). Con menos porcentaxe aparecen a rexión de Murcia (17,5 % do total), Canarias, Aragón e A Rioxa (os tres con 17,3 % do total).

Fedea publicou este luns un documento de Miguel Ángel García e Fernando Pinto no que se analiza a evolución da poboación activa e ocupada en España entre 2019 e 2024 utilizando datos da Enquisa de Poboación Activa (EPA). Durante este período obsérvase un crecemento significativo da ocupación (+1,9 millóns de persoas; +9,5 %) e unha redución do desemprego (-638.000), acompañado dunha intensa expansión da poboación activa (+1,3 millóns de persoas) e da resiliencia do tecido produtivo.

De acordo co informe, a expansión do emprego foi moi dispar por comunidades autónomas concentrándose na súa maioría nos territorios con máis renda. En concreto, o estudo apunta a que Cataluña, Andalucía, Madrid e Comunidade Valenciana absorberon o 70 % do novo emprego. "A diverxencia territorial pon de manifesto a necesidade de políticas que fomenten a mobilidade laboral e a descentralización produtiva para evitar profundar no despoboamento de parte do territorio", aconsellan os expertos no informe.

PAPEL DETERMINANTE DA INMIGRACIÓN NO MERCADO LABORAL

O crecemento do emprego estivo "fortemente impulsado" pola inmigración. En concreto, o estudo apunta a que só un de cada catro novos ocupados nacera en España (28,5 % do total; 540.000), sendo maioría os de nacionalidade estranxeira (44,9 % do total; 848.700) e de dobre nacionalidade (26,6 % do total; 502.300). Así, as persoas ocupadas non nadas en España explican case tres de cada catro dos novos ocupados no período (71,4 % do total) e o seu peso dentro da ocupación aumentou 4,8 puntos en media nacional (de 15,9 % a 20,7 %).

OS INMIGRANTES OCUPAN EMPREGOS MENOS CUALIFICADOS

O aumento de ocupados dos nados en España concentrouse en empregos de alta cualificación, mentres que os traballadores estranxeiros asumiron maioritariamente ocupacións de menor cualificación, "moi posiblemente compensando o menor interese por este tipo de ocupacións dos nados en España e o progresivo abandono da actividade da xeración do 'baby boom' ao alcanzar a idade de xubilación". A cidade de Melilla é a que tivo unha maior participación das persoas non nadas en España no crecemento da súa ocupación (92,4 % do total), séguenlle País Vasco (71,8 % do total), a Comunidade de Cantabria (58,9 % do total), Cataluña (56,6 % do total), Comunidade Valenciana (55,85 % do total) e Castela e León (52,3 % do total).

Segundo o estudo, o número de activos nados en España diminuíu en 98.800 persoas, mentres que a chegada dos traballadores estranxeiros máis que compensou esta caída. Este crecemento da poboación activa permitiu manter a oferta laboral, aínda que o seu impacto sobre a produtividade e o crecemento potencial da economía segue sendo incerto. Pola súa banda, a redución da taxa de paro en 3,2 puntos porcentuais foi un logro "significativo" e concéntrase na súa totalidade nos nados en España, dado que a poboación inmigrante adoita acceder rapidamente a un posto de traballo.

CREACIÓN DE EMPREGO CARA A ACTIVIDADES DE MAIOR CUALIFICACIÓN

A creación de emprego foi heteroxénea por sectores, aínda que se observa un cambio cara a actividades de maior cualificación. Un 31,8 % dos novos ocupados concentráronse nos sectores de Administración Pública, educación e actividades sanitarias (o 30 % no sector privado), un 22,1 % no sector de transporte e almacenamento, información e comunicacións e un 17,9 % no sector de intermediación financeira, actividades inmobiliarias, servizos profesionais, científicos e administrativos. Os sectores máis tradicionais como o comercio e a hostalaría acumularon un crecemento menos intenso (9,3 % do total), do mesmo xeito que a construción (10,4 % do total) e a industria manufactureira (en torno ao 9 %).

Traballador inmigrante | Fonte: MINISTERIO - Arquivo

A observación por tipo de ocupación confirma a tendencia. A maior porcentaxe dos novos ocupados localízanse o capítulo de técnicos profesionais, científicos e intelectuais (34,5 % do total), seguidos de técnicos e profesionais de apoio (23 % do total), mentres que os traballadores de servizos de restauración, persoais, protección e vendedores de comercio quedan máis atrás (10,2 % do total).

MELLORA DO NIVEL DE ESTUDOS

A maior parte do aumento da ocupación ten educación superior (75,7 % do total). Entre os nados en España houbo unha elevada substitución de ocupados a favor dos que teñen educación superior ata o punto de duplicar o saldo neto de emprego creado (un millón versus 539.000). O nivel dos novos ocupados non nacidos en España é inferior e a maior porcentaxe ten primeira etapa de educación secundaria (36,9 % do total), seguidos que quen teñen segunda etapa de educación secundaria (17 %). Os que teñen educación superior representan unha porcentaxe inferior (9,5 % do total). Despois desta mellora, case a metade das persoas ocupadas no último trimestre de 2024 tiñan educación superior.

ENVELLECEMENTO DA POBOACIÓN OCUPADA

A evolución do emprego reflectiu un marcado envellecemento da poboación traballadora. Máis do 74 % dos novos ocupados no período teñen máis de 50 anos, mentres que o segmento de 30 a 44 anos reduciu a súa presenza no mercado laboral. Segundo advirten os expertos de Fedea, este fenómeno supón un reto para a sustentabilidade do crecemento e evidencia a necesidade de políticas que favorezan a incorporación de mozas e a retención de talento en sectores estratéxicos. "A distribución en 2024 mostra un importante desprazamento cara a unha maior idade das persoas ocupadas respecto da de 2019", alertaron.

Inmigrante nunha obra | Fonte: EP - Arquivo