A como vai o quilo de xornalista?

Indignándonos do cese estúpido en TVE de Xabier Fortes –magnífico xornalista e mellor persoa- e de todos os demais caídos na purga estalinista, pregúntame unha colega madrileña: “Oe, a como anda en Galicia o quilo de xornalista? Aquí, na capital, está tirado de prezo e cada día máis barato”.

Por Valentin Carrera | Compostela | 08/08/2012

 

No rompe-olas de Madrid, o xornalismo leva catro anos de rebaixas continuadas: medios que pechan, redaccións desmanteladas e xeracións enteiras de profesionais expertos e ben formados á puta rúa baixo eufemismos como ERE, prexubilación anticipada, redución de persoal, á vez que con cada nova promoción de licenciados crece o atasco xeneracional de xornalistas novos en paro, que aínda non tiveron unha soa oportunidade.

O Observatorio da Crise de FAPE contabiliza xa case 8.000 xornalistas despedidos desde 2009: o Informe de 1 de agosto ten 27 páxinas demoledoras:

ABC: 240 xornalistas para casa (ERE do 50% do persoal)

O Mundo, 180 despedidos en 2010 e en marcha o 2º ERE.

O País, 345 despedimentos disfrazados de prexubilacións e anunciado un novo ERE “drástico” para setembro, mentres o conselleiro-delegado, Juan Luís Cebrián, gaña 8,2 millóns de euros.

Cadena SER, 200 despedimentos.

PRISA, 2.514 traballadores despedidos -uns cantos en Galicia- en todo o grupo entre 2011 e 2012 (peche de CNN+, etc.).

Público, 126 despedimentos e peche do xornal.

Canal Nou (Valencia), ERE a 1.000 dos 1.800, case dous terzos do persoal.

Medios pechados: Público, CNN+, Vexo TV, Bloomberg, ADN, Tribuna de Salamanca, A Voz de Jerez, A Voz de Asturias, Segunda Man, Don Balón, Zero, SuperPop, Localia TV e así ata 57 medios (ver lista completa).

 

Situación en Galicia

O Informe 2011 do Colexio de Xornalistas é igual de demoledor: “En Galicia, un de cada cinco xornalistas está en paro”. É dicir, taxa do 20% e subindo. Dous de cada cinco xornalistas galegos, o 40%, están en precario -pasaron polo paro nos últimos cinco anos- e o soldo medio tampouco é para tirar foguetes: 1.800 € brutos/mes, onde os gabinetes institucionais –o mellor pagado da profesión- fan media cun 16% de mileuristas. Algúns datos:

A Voz de Galicia, 11 despedimentos + 5 no Grupo Voz.

O Correo Galego/Galicia Hoxe, 19 despedimentos.

Faro de Vigo, 15 despedimentos por “recorte”.

Xornal Galicia, 53 despedimentos por peche.

A Rexión, 35 despedimentos en 2009, máis a ducia de “non renovacións” en Atlántico e AGN.

CRTVG, peche de delegacións, 93 afectados pola OPE.

Medios pechados: Vieiros, A Nosa Terra, A Peneira, Galicia Hoxe, Xornal Galicia, GZ Nación, delegación do Mundo, delegacións dos gratuítos ADN, Metro, Qué, 20Minutos; Localia, Cadena Dial Ferrol, etc.

A resposta é clara: o quilo de xornalista está moi barato, tirado de prezo, ao alcance de calquera conselleiro ou alcalde sen escrúpulos e ata con escrúpulos. As consecuencias de todo este esnaquizo laboral e profesional son evidentes:

a) Desmantelamento das redaccións. A perda de calidade informativa, abandeirada pola Voz de Galicia, é alarmante e avergoña aos que aínda recordamos La Voz de Francisco Pillado e Juan Ramón Díaz; é moi ilustrativo, e divertido se nón fose tráxico, o blog ExVoz.

b) Desperdicio do capital humano, do coñecemento, experiencia e criterio informativo de miles de profesionais.

c) Máxima debilidade da prensa trala caída (30% aprox.) dos ingresos publicitarios e redución de axudas, subvencións, achegas e demais prebendas institucionais e/ou públicas.

d) E, medo xeneralizado, en forma de precariedade e inestabilidade, dos que están traballando por aplicación do vello refrán, “cando as barbas da SER vexas cortar, pon as de COPE a remollar”.

Nesta desfeita, dous eixes vertebran o futuro do xornalismo: o eixe de abscisas horizontal dos medios dixitais e o eixe de ordenadas vertical dos medios públicos, principalmente radio e TV, cos modelos de RTVE, CRTVG e demais TVs autonómicas sobre a mesa e na primeira páxina de todas as axendas políticas. Así, garantir a continuidade da función pública de TVG e Radio Galega –que estrean estatuto corporativo en novembro- será tarefa crucial na próxima lexislatura.

En canto ao mundo dixital, é seguro que toda a prensa-papel terá que reducirse ao mínimo. En contraste con ese adelgazamento, o xornalismo galego se reinventa, con novas cabeceiras dixitais -Diagonal, Tempos, Dioivo, Sermos Galiza, Praza Pública, Galicia News, Galicia 24H, Certo-, empezando por esta que nos acolle, Galicia Confidencial, e a súa recén estreada revista GC Tendencias, á que desexo longa vida.

Ogallá GC logre o seu proxecto de xornalismo sustentable: na medida en que os novos medios dixitais -horizontais para o lector e incontrolabeis para o poder- consígano, será máis difícil pagar xornalistas ao peso.

Ao xeito de Kennedy, quizais os xornalistas debemos deixar de preguntarnos que pode facer a Xunta por nós e empezar a pensar que podemos facer cada un de nós pola liberdade de prensa. E aprender a comer lentellas.