Noite de festa en Sanxenxo: luxo, bandeiras de España e máscaras que só se poñen cando pasa a policía

Acababan de dar as 2 da mañá cando a policía local o parou camiño do porto deportivo. Non o rexistraron: tan só levaba un vaso de cubata na man. Os uniformados deixárono ir e a moza que o acompañaba deulles as grazas e as boas noites. Uns metros máis adiante, e aínda a media voz, tentaba tranquilizalo: “no te van a multar”. “Y si me multan no la pago”, contestoulle con acento andaluz o rapaz, acelerando o paso. Da distancia chegaban berros mozos proferidos dende un veleiro -“viva Sangenjo”- e o retumbar distante e rítmico da música dos pubs.

Sanxenxo -ou San Ginés, como debería ser traducido ó castelán- é unha vila que precisa pouca presentación. Pobo de tradición mariñeira, a industrialización ás présas de Galicia quixo que rematara sendo o núcleo preferido polos turistas españois e, en particular, os madrileños; este ano de actualidade polos supostos “goteos” de viaxeiros cando aínda imperaba o estado de alarma.

Sexa como for, o certo é que tanto en Sanxenxo como Portonovo -localidade veciña que en realidade forma parte da primeira- as rúas falan castelán. Castelán ‘de verdade’, do que di “regazo” no canto de colo e non distingue entre vogais abertas e pechadas, síntoma clave do acento galego. Este é o relato de 3 horas no país das copas a 10 euros, iates millonarios, piscinas a pé de mar e máscaras estampadas coa bandeira de España.

A CEA, ÁS 12

Tradicionalmente, Portonovo cumpría o papel de ‘pequeno Sanxenxo’, unha irmá menor non tan masificada e máis asequible. Porén, conforme cae a noite do sábado 8 de agosto, Portonovo convértese tamén nunha vila hipertrofiada na que as rúas e prazas sentan á xente que camiña por elas como unha camisa varias tallas por debaixo da adecuada. Aparcar é relativamente sinxelo para quen coñece a zona, pero non acontece o mesmo á hora de circular co coche. En cada sinal de stop a radio ten tempo a pinchar unha canción pop enteira mentres o condutor agarda a que o torrente de tráfico seque para poder incorporarse á estrada.

O mesmo -ou peor- acontece para cear. Atrás quedan os anos nos que un podía conseguir mesa para catro sen ter chamado antes ó local. Hoxe, na pequena Portonovo quen non teña reserva terá que agardar ás 12 da noite para cear; e non só no tocante ós locais en primeira liña, onde o cheiro salgado do mar invita a pedir esa mariscada que costa máis do que vale. A masificación é absoluta, e só se un ten sorte pode rematar comendo un bocadillo de lomo temperado nun bar dos arrabaldes onde soa atronador o Bayern-Chelsea en diferido e a camareira serve a caña logo de frotar os ollos coas mans descubertas.

Camiño ó local onde o chef requenta patacas fritidas para acompañar o bocadillo un pode comprobar que, na práctica, as recomendacións sanitarias seguen a ser máis consello que obriga. Subindo pola rúa Méndez Núñez a vista busca sen éxito ese estraño especime que cumpra as normas da Xunta, que dende hai semanas obriga a manter a máscara agás no momento concreto de consumir, sexa comer, beber ou fumar. O emprego da máscara unha vez de pé é, porén, total; quizais máis polo medo que infunde unha rúa duns 4 metros de ancho ateigada de xente que polo peso da lei.

A lei en cuestión atópase concentrada na zona da movida, no porto deportivo de Sanxenxo. Á entrada deste cabo artificial dan a benvida tres xogos de luces azuis -dous coches, un furgón- da policía local da vila. Outra media ducia de efectivos mantén un dispositivo na rotonda da que sae a estrada a Pontevedra, á caza dun condutor que circule con algún cubata de máis.

COPAS DE 10 EUROS, COLAS DE 20 MINUTOS

Pasando o control e achegándonos ao porto, un comprende que, en realidade, Portonovo si estaba baleiro. As rúas cheas de coches, as beirrarúas cheas de xente. Mozos e mozas vestidos con liño branco, zapatos caros e bos reloxos cruzan a estrada por onde lles peta sen sequera mirar antes aos lados. Estampa dunha vila calquera en festas grandes. En Sanxenxo sempre é festa.

Rozando a unha menos cuarto da mañá quedan aínda varias ducias de prazas no aparcadoiro do porto, ateigado de modelos luxosos e difíciles de albiscar en calquera outra poboación galega. Un Maserati, logo un Porsche, e ao lonxe un zunido vermello que non pode ser senón un Ferrari. O bólido atravesa o paseo marítimo sen recibir demasiada atención. O pan de cada día en Sanxenxo.

A saída do aparcamento enfila directamente cun dos locais máis coñecidos da zona, o Buddha. Ante el unhas 20 persoas facendo cola -fuman, case todas- mentres outros beben na terraza. O porteiro –40 anos, coleta, forte, tatuado, cigarro en man- cambia unhas palabras con dúas rapazas que cambian axiña de expresión. Abandonan a cola. Aforamento completo. Detrás delas, outras dúas avanzan ó altar que regula a entrada ó templo e repítese a escena, pero estas quedan. Prenden un cigarro e falan coa chaqueta no brazo.

A MÁSCARA, CANDO PASA A POLICÍA

A escena é, en esencia, a mesma en cada un dos sete locais que nutren a área da Jet Set sanxenita. Quizais con excepción de La Ola, un sitio “que siempre fue mítico” pero “este año subieron mucho el precio y además queda lejos”, apunta Antía, unha lucense con experiencia na zona que pasa por diante do La Coca Chic (si, chámase así). Escollemos o La Coca para pasar as horas porque advertimos que a cola -que segundo Antía pode chegar ós 20 minutos en noites coma esta- é menor que noutros sitios.

Preguntamos o prezo da entrada ó porteiro. 20 euros por cabeza con dúas consumicións. Non é tanto: uns metros máis adiante o DUX ofrece un ‘reservado’ para quen queira gastar ata 900 euros nunha soa noite. Entramos cunha persoa menor de idade -pídenlle o carné, pero como se nada- e sentamos. Alcol barato. “Esta copa cuesta lo mismo que la botella en el súper”, escóitase dicir a unha rapaza dende outra mesa, nun breve silencio entre Agua de J Balvin e unha canción calquera de Ozuna.

Só o persoal do local leva máscara en todo momento. Nos clientes a dinámica é idéntica á zona dos viños de Portonovo: poñela para saír ou ir ao baño pero quitala unha vez na mesa. Unha parella de policías locais entra no recinto co beneplácito do porteiro e entón sucédese, como nun baile sincronizado, a restitución da máscara; ata entón durmida no cóbado ou o queixelo. Os menos afortunados teñen que meter a man ás présas en bolsos e pantalóns para poñela. Non hai consecuencias: os policías saen botando algunha mirada e antes de que os uniformes se confundan cos mastros dos veleiros as máscaras volven ós cóbados, ós queixelos e ós bolsos.

BANDEIRAS DE ESPAÑA

Ao pé das cristaleiras e as americanas negras dos porteiros descansa o que seguramente sexa o porto deportivo máis luxoso de Galicia. As chalanas e barcas de pescadores que durante décadas poboaron a praia de Silgar son hoxe iates e veleiros que nalgúns casos superan os 10 metros de eslora. Na borda dun deles, unha muller suxeita o vaso de viño branco que ten sobre a mesa para evitar que o abaneo do mar llo tire. Apoiada na varanda do paseo, unha rapaza de castelán correctísimo comenta que aquí estivo o Rei Emérito antes de marchar para quen sabe onde. Na máscara leva a rojigualda.

“Este ano notamos moita menos xente de Madrid, fáltannos clientes habituais doutros veráns”, conta Jorge Alonso, encargado do Dux, que reporta un incremento de xente da Coruña. Con todo, as súas son as únicas palabras en galego que soan no porto deportivo da vila. Preguntamos a algúns grupos de onde veñen. Madrid, Sevilla, Valencia, Pamplona... hai algúns de Vigo, pero o acento castelán monopoliza o porto de Sanxenxo como se este fixese esquina coa Gran Vía, e a rojigualda domina a escena rivalizando cos actos do 12 de outubro.

Dan as dúas menos cuarto e desandamos o camiño. Declinamos a terceira copa, que custaba 8 euros. “Máis que cando fun a Barcelona”, di un. Á porta do Buddha, outras 15 persoas facendo cola. Uns metros máis adiante, un vendedor ambulante despacha pulseiras e máscaras coa bandeira española. Hai -como en todo o de Sanxenxo- cola. Afastándonos á fin do balbordo, camiñamos ata a Praia dos Barcos e sentamos na area. Dun veleiro luxoso xorden voces mozas que claman as virtudes do viño e adiantan o curso da noite: “¡Ahora vamos para La Ola!”. Do lado do paseo, dous policías locais danlle o alto a un rapaz que camiña cun vaso de cubata na man. Na distancia soa unha canción do grupo do fillo de Bárcenas.