O Goberno aproba a Lei de Universidades de Castells, que busca acabar coa precariedade docente
Non será xa requisito ser catedrático para converterse en reitor e os profesores con contrato temporal non poderán representar máis do 20%.
Por Europa Press / Redacción | MADRID | 31/08/2021 | Actualizada ás 15:48
O Anteproxecto de Lei Orgánica do Sistema Universitario (LOSU) foi aprobado este martes, 31 de agosto, en Consello de Ministros en primeira lectura, o que constitúe o primeiro paso do trámite para a súa aprobación.
A nova Lei pon as bases para acabar coa precariedade do profesorado na universidade, entre outras cuestións, e forma parte da reforma integral do sistema universitario que ten pensado realizar o Goberno para os próximos anos, cuxa implantación pretende que sexa "gradual".
Esta reforma do sistema universitario márcase catro obxectivos: promover o acceso á educación superior; adecuar a ordenación dos ensinos universitarios; garantir a boa gobernación das institucións universitarias e fomentar a investigación, a transferencia e a mobilidade do persoal docente e investigador; e garantir a calidade e a boa gobernación das institucións universitarias.
A aprobación da LOSU iría encamiñada a lograr o obxectivo número tres: garantir a boa gobernación das institucións universitarias e fomentar a investigación, a transferencia e a mobilidade do persoal docente e investigador, segundo constaba no Plan de Recuperación, Transformación e Resiliencia do Goberno español enviado a Bruxelas a principios de maio.
UN 55% DE FUNCIONARIOS E TEMPORALIDADE DO 20%
Co obxectivo de acabar coa "situación estrutural de precariedade" nas universidades, establécense tres niveles de progresión na carreira académica (incorporación, consolidación e promoción), redúcese a temporalidade na contratación do persoal docente e investigador das universidades, pasando do 40% na antiga Lei (LOU) ao 20%, e auméntase do 51% ao 55% a porcentaxe mínima de profesorado funcionario que deben ter as universidades públicas.
Así mesmo, establécese unha reserva de praza de mínimo o 15% para profesorado asociado con título de Doutor e cunha relación contractual previa mínima de 5 anos coa universidade, nos programas de promoción e estabilización naquelas universidades que teñan máis do 15% do seu persoal, contada en efectivos, de profesorado asociado.
Tamén se crea a figura transitoria do Profesorado Contratado Non Doutor, destinada a persoas que tivesen unha relación contractual como docente durante un mínimo de 5 cursos académicos con algunha universidade pública mediante algunha figura contractual de carácter temporal, co obxectivo de que obteña o título de Doutor e se introduza en todos os concursos a equiparación entre os méritos de docencia e os de investigación.
A norma impulsa tamén os doutoramentos industriais, a formación permanente ao longo da vida, así como o recoñecemento e as pasarelas cos estudos de Formación Profesional Superior para "axudar desde as universidades á nosa sociedade e economía na procura dun emprego estable e de calidade".
IGUALDADE E EQUIDADE
Doutra banda, a LOSU outorga relevancia á produción e transferencia do coñecemento establecendo que todas as universidades dediquen como mínimo un 5% do seu orzamento á investigación, asegurando unha reserva de praza do 15% de entre as prazas permanentes para investigadores, promocionando o liderado dos mozos investigadores, e impulsando a transferencia de coñecemento a entidades, institucións e empresas.
Así mesmo, co ánimo de aumentar o grao de internacionalización do sistema universitario español, a LOSU insta a fomentar alianzas interuniversitarias para o desenvolvemento de títulos e programas conxuntos con universidades estranxeiras así como doutoramentos de cotutela internacional, garante a mobilidade nacional e internacional do profesorado universitario, do estudiantado e do persoal de administración e servizos a través do reforzo de programas como o Erasmus+, e modifica a figura actual do profesor visitante e introduce unha nova de profesorado distinguido para atraer talento á universidade.
A Lei incorpora tamén diferentes medidas que pon énfases nesa equidade, tanto por razóns de xénero como por outras razóns. Entre estas medidas, atópanse a paridade entre mulleres e homes nos órganos colexiados, a incorporación de unidades de igualdade e de diversidade nas universidades con recursos suficientes, os plans de igualdade de política universitaria e de recursos humanos, os protocolos contra o acoso sexual e por razón de sexo ou un rexistro salarial que sirva para loitar contra a brecha de xénero nos salarios.
Tamén inclúe accións positivas en concursos de selección, unha composición equilibrada de todas as comisións de selección e avaliación, medidas de conciliación, corrección dos usos do tempo, impacto de xénero do orzamento universitario, e impulso de proxectos científicos con perspectiva de xénero, así como a paridade nos equipos de investigación e o aumento de mulleres como investigadoras principais nas universidades.
CAMBIO NO PROCESO DE ELECCIÓN DE REITOR
A Lei establece tamén dous sistemas de elección dun reitor. O primeiro deles é a elección directa por sufraxio universal ponderado por todos os membros da comunidade universitaria (na forma en que se estableza nos Estatutos da universidade), como xa establecía a LOU.
O segundo sistema é a elección mediante un órgano específico (que poderá determinar a universidade a través dos seus Estatutos), órgano que estará formado por entre 20 e 30 membros dos cales o 50% corresponderá ao persoal docente e investigador da universidade, o 10% aos estudantes, outro 10% ao persoal técnico, de xestión e de administración e servizos, e o 30% restante a persoas externas á universidade de recoñecido prestixio, segundo recolle o texto, ao que tivo acceso Europa Press.
Outra novidade é que xa non fará falta o requisito de ser funcionario en activo do Corpo de Catedráticos de Universidade para acceder ao cargo de reitor, senón simplemente ser funcionario e reunir os seguintes requisitos: ter recoñecidos tres sexenios de investigación, tres quinquenios de docencia e catro anos de experiencia de xestión universitaria nalgún cargo unipersonal.
70 REUNIÓNS PARA ELABORAR A LEI
"As nosas universidades aínda se rexen por unha Lei Orgánica de hai 20 anos; nestas dúas décadas houbo cambios profundos no mundo, na nosa sociedade, e dúas graves crises económicas que golpearon extraordinariamente ás universidades públicas", comezou afirmando o ministro de Universidades, Manuel Castells, na rolda de prensa posterior ao Consello de Ministros. Tal e como destacou, a LOSU "respecta escrupulosamente as competencias autonómicas", así como "a autonomía das universidades establecida no art 27.10 da Constitución Española".
O ministro resaltou tamén o proceso de consulta levado a cabo durante o último ano para elaborar a Lei. Segundo subliñou, este proceso de consulta supuxo a realización de 70 reunións con órganos colexiados como a Conferencia Xeral de Política Universitaria, o Consello Estatal de Estudantes, ou o Consello de Universidades, axentes sociais como os diferentes sindicatos maioritarios e a CEOE e CEPIME, CRUE Universidades Españolas, os grupos parlamentarios e outros axentes da comunidade universitaria.
