Cando comeza o inverno e que estrelas se poderán ver este ano?

O inverno astronómico no hemisferio norte comezará o vindeiro mércores 21 de decembro de 2022 ás 22 horas 48 minutos na Península e unha hora despois en Canarias, segundo os cálculos do Observatorio Astronómico Nacional (Instituto Xeográfico Nacional), que estima que a estación durará aproximadamente 88 días e 23 horas, ata que o 20 de marzo de 2023 comece a primavera. Ese día a esa hora comezará, pola súa banda, o verán no hemisferio sur.

Ese será o día e a hora en que a Terra pasará polo punto da súa órbita desde o cal o Sol presenta a súa máxima declinación sur. Trátase da xornada na que o Sol alcanza unha menor elevación no horizonte ao mediodía e describe no ceo o arco máis curto, por tanto é o día con menos horas de sol do ano.

Durante varios días a altura máxima do Sol ao mediodía parece non cambiar, e debido a iso, ao comezo do inverno tamén se lle chama solsticio de inverno (do latín solstitium, Sol quieto).

Esta é a estación máis curta do ano, dado que a órbita da Terra ao redor do Sol non é circular senón elíptica e o inverno coincide coa época do ano na que a Terra se atopa máis preto do Sol. Cando isto sucede, a Terra móvese máis rápido na súa órbita e por tanto necesita menos tempo para chegar ao momento onde comeza a seguinte estación, que é a primavera.

As condicións das noites de inverno, longas e con frecuencia claras son excelentes para a observación do ceo e durante as de 2022-2023 poderanse contemplar planetas e constelacións ao longo da noite.

Neste ano, a comezos do inverno poderase ver no ceo cinco planetas á noitiña, Mercurio, Marte, Venus, Saturno e Júpiter, pero a medida que pasen os meses, algúns planetas iranse achegando ao Sol e desaparecendo gradualmente do ceo.

Mercurio desaparecerá a primeiros de xaneiro e Saturno a primeiros de febreiro, polo que a estación terminará con tres planetas visibles á noitiña.

Por outra banda, o ceo ao amencer comezará o inverno sen planetas visibles. A mediados de xaneiro, Mercurio fará unha breve aparición, e a mediados de marzo, Saturno comezará a ser visible.

Ademais dos diferentes planetas, o ceo á noitiña no inverno mostraranos algunhas das constelacións favoritas dos afecionados, xa que conteñen as estrelas máis brillantes. Entre elas, destaca Orión, coa brillante (e variable) Betelgeuse, Tauro, coa avermellada Aldebarán, Osa Maior con Sirio, a estrela máis brillante da noite, e Xéminis, coa parella Cástor e Pólux. A unión dalgunhas destas estrelas con outra adxacentes forma un asterismo coñecido como o hexágono do inverno por ser característico dos anoiteceres da estación.

CHOIVAS DE ÚRSIDAS E CUADRÁNTIDAS DURANTE O NADAL

O Observatorio Astronómico Nacional (IGN, Ministerio de Transportes, Mobilidade e Axenda Urbana) destaca que neste inverno poderanse observar no ceo choivas de meteoros. En concreto, as Úrsidas, cuxo máximo se espera cara ao 22 de decembro, e as Cuadrántidas, cuxo máximo se espera cara ao 4 de xaneiro. As lúas cheas do inverno terán lugar o 7 de xaneiro, 5 de febreiro e 7 de marzo.

Persoa na rúa un día de inverno | Fonte: Arquivo