Así é a estratexia da Xunta para que retornen 30.000 galegos no exterior

Poboación, a maior parte nova, experiencia no ámbito internacional, formación e cualificación. Estes son algúns dos elementos que achegan a Galicia os galegos residentes no exterior que toman a decisión de regresar para instaurar nela o seu proxecto de vida e que contan con diferentes bolsas de axudas, programas e unha estratexia integral que o Goberno galego acaba de renovar para duplicar o seu investimento no próximos catro anos e facilitar que retornen 30.000 galegos.

"Eu o que quería era volver, e poder dedicarme aquí a isto. Agora tamén achego a experiencia internacional". A que fala é Paula Cacheiro, unha coruñesa que saíu ao estranxeiro para poder dedicarse ao seu sector, os recursos humanos, e ampliar os seus horizontes. En 2017, na primeira convocatoria das Bolsas de Excelencia Mocidade Exterior (BEME) optou por regresar a Galicia e montar aquí o seu proxecto de vida.

Estivo en Alemaña, primeiro, e logo en Chipre. En Galicia, puido cursar un master da Secretaría Xeral de Emigración e, posteriormente, montar con apoio da Xunta unha empresa de recursos humanos en Vimianzo, desde onde traballa para varios países.

Paula Cacheiro recoñece que a súa intención era regresar, mesmo antes de recibir a BEME. "Quería vir si ou si, pero, psicoloxicamente, con esta bolsa tes un plan, non vés sen nada", sinala.

Do que lle achegou, destaca a formación, que a enfoca "máis na profesión" e a orientación laboral. Do resultado, a posibilidade de achegar desde Galicia a "experiencia internacional" que foi atesourando.

"DA NOITE PARA A MAÑÁ"

As BEME unen os seus camiños a Galicia, pero as súas circunstancias son totalmente distintas. Marcelo Daparte é neto dun galego emigrado a Brasil nos anos 50 que en 2016 decidiu tomarse "un ano sabático" para incrementar a súa formación en Galicia grazas ás axudas da Xunta.

Chegou coa súa muller, e en Santiago cursou o Master 'Tecnoloxías de datos masivos. Big data', pero "sen intención" de quedar. "Estando a metade da formación, decidín quedarme da noite para a mañá. Aquí vivo moi ben", explica Daparte, que traballa nunha empresa do sector en Santiago, onde está a cargo dun equipo de 10 persoas. A súa muller, da que agora está separado, e o seu fillo, seguen tamén vivindo en Galicia.

O caso de Marcelo Daparte é o dun descendente de emigrantes galegos que optou por volver á terra dos seus avós. Comenta que a adaptación cultural, no seu caso, non foi difícil, dado que en Sao Paulo sempre mantivo moita relación co centro galego. No entanto, si se pensou o vir a Galicia polo medo a "estar só". "Toda a miña familia está en Brasil, aquí non tiña a ninguén", apuntou.

Para os galegos que están no exterior, Marcelo Daparte apunta que a cuestión "máis complicada", mesmo máis aló da financeira, é o "medo á adaptación" lonxe da súa terra natal, así como que en ocasións deixan traballos estables. Daparte tiña en Brasil unha empresa, "vivía ben", polo que a bolsa da Xunta supuxo "un incentivo" para animarse a "cruzar o charco". 

Na mesma liña, apunta que coñece algún caso dalgún retornado, con menos contacto previo coa cultura, que regresou ao seu país por "non atopar o seu lugar". De feito, sinala, das diferentes ramas de apoio que desenvolve a Xunta na Estratexia Galicia Retorna, "unha das máis importantes é a de ámbito social", que lles facilita desde trámites ata coñecer como moverse polo seu novo lugar de residencia.

30.000 GALEGOS EN CATRO ANOS

A intención da nova Estratexia Galicia Retorna 2023-2026 é que regresen en catro anos uns 30.000 galegos, o que suporía traer uns 7.500 cada ano. Deles, o Goberno galego calcula que en torno ao 60% (18.000) serán menores de 45 anos.

Así o apuntou o secretario xeral de Emigración, Antonio Rodríguez Miranda, que destacou o éxito destas medidas e o interese polos galegos no exterior por vir e traballar na súa terra. A anterior estratexia, recentemente finalizada, saldouse co retorno de 28.000 persoas, "un éxito", tendo en conta que no seu desenvolvemento mediaron dous anos de restrición de mobilidade pola pandemia. Deles, sinala Rodríguez Miranda, "o 60% ten menos de 45 anos e o 80% menos de 65 anos, están en plena vida activa".

A cualificación e experiencia deste grupo é unha das patas na que se asenta o retorno, recoñece o secretario xeral. A principal, no entanto, é "o dereito dos galegos que residen no exterior" de regresar, unido á necesidade que ten Galicia dunha substitución xeracional e de investir a súa pirámide demográfica.

A chegada de familias novas residentes no exterior é un punto en contra da crise demográfica, lembra o Goberno galego, á vez que tamén destaca que estas persoas, sobre todo as novas, chegan a Galicia cunha importante formación, cualificación laboral e experiencia nos seus países de orixe --40 países distintos na última estratexia--.

"Isto dota o noso tecido produtivo, ás nosas empresas, de persoas con coñecementos en distintos mercados do mundo", sinala Rodríguez Miranda, o que permite ás empresas "saír mellor ao exterior" e ter "máis capacidade de éxito".

DUPLICANDO O INVESTIMENTO

O Consello da Xunta aprobou esta mesma semana a nova Estratexia Galicia Retorna 2023-26, que duplica tanto en número de medidas como en investimento á súa predecesora, e terá unha dotación global de 450 millóns de euros para o desenvolvemento de 100 medidas que implicarán a todos os departamentos do Goberno galego.

Das catro áreas nas que incide esta estratexia, a que se reforza con máis intensidade é a laboral, que inclúe 37 das 100 medidas expostas. Así mesmo, desenvolve 30 medidas do ámbito educativo, 25 do social e oito de asesoramento, seguimento, coordinación e control.

Entre outras liñas de actuación, a estratexia permitirá proporcionar instrumentos de atracción profesional da poboación galega residente no exterior e facilitará a súa incorporación ao mercado laboral a través de medidas específicas, á vez que se lle proporcionan plataformas de xestión, asesoramento e seguimento.

Tamén se intensificará o apoio ao emprendemento e ao autoemprego, en especial no rural, facilitarase o acceso á vivenda, promoverase a continuidade educativa tanto dos retornados como dos seus familiares, e facilitarase a participación nos programas de inclusión sociolaboral.

Rodríguez Miranda destacou, en particular, o reforzo das oficinas de asesoramento e seguimento ao retornado, que actúan como "portelo único" desde a que facer un enfoque personalizado e un seguimento de cada persoa ou familia.

Dos seus servizos, a Xunta fai na nova estratexia un especial fincapé no asesoramento laboral, coa inclusión de orientadores, así como no asesoramento e seguimento individualizado de cada caso, cun itinerario de integración que se mantén ata que a familia en cuestión necesítao. "Nunca os deixamos, sempre teñen aos seus asesores para consultarlles calquera cousa", sinala o secretario xeral.