Está adaptada a educación en Galicia ás novas tecnoloxías?, entre as dúbidas dos expertos e a insistencia da Xunta
Expertos din que a Xunta debe ter "un proxecto claro" e igual en todos os centros. Educación defende a voluntariedad de 'E-Dixgal', co que traballan o 46,1% dos alumnos galegos de 5º de Primaria a 4º da ESO
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 31/03/2024 | Actualizada ás 15:00
Nin administracións públicas nin expertos dubidan xa da necesidade de incorporar as novas tecnoloxías á educación. Trátase dunha "alfabetización imprescindible" se estas ferramentas "son adecuadamente implementadas", porque os alumnos non poden vivir de costas á realidade. "Non se pode pór portas ao campo".
Así o considera Carmen Fernández Morante, profesora da Facultade de Ciencias da Educación de Santiago, que confirma que "non hai ningunha dúbida" en que a tecnoloxía "pode achegar un valor engadido", tal e como demostran décadas de estudo desta materia. Neste sentido, suxire á Xunta que debe ter "un proxecto claro" para implementala "en todas as escolas" de maneira uniforme, "sen xerar diferenzas".
No caso concreto de Galicia, desde fai máis dunha década, os centros están inmersos no proxecto 'Abalar', para transformar a aula tradicional nunha dixital que implica non só a docentes e alumnos, senón tamén a familias.
A principal iniciativa de 'Abalar' é o libro dixital gratuíto ou 'E-Dixgal', que no curso actual empregan un total de 64.200 alumnos de 5º de Primaria a 4º de ESO que estudan en 630 colexios e institutos. Estas cifras implan que sobre o 46,1% --case a metade-- dos estudantes destas etapas e o 56,6% dos centros galegos están adheridos ao programa. 'E-Dixgal' outorga a cada alumno un portátil con contidos educativos dixitais para as distintas materias. O computador pódenllo levar a casa e seguir traballando con el sen Internet, o cal facilita o acceso para fogares que non dispoñan de conexión.
Un recente estudo da Unesco, publicado en xullo de 2023, non desmente os beneficios de implantar estes avances no ensino, pero si mostra dúbidas de que haxa "probas sólidas" porque "moitas" proceden, precisamente, das empresas que "tentan vender a tecnoloxía". Ademais, di o informe, a súa inmersión debe "centrarse nos resultados da aprendizaxe", non simplemente "no achegue tecnolóxico".
A XUNTA INSISTE NAS "COMPETENCIAS DIXITAIS"
A directora xeral de Ordenación e Innovación Educativa da Xunta, Judith Fernández, subliña que os estudantes deben "adquirir competencias dixitais" e así está prescrito en todas as materias, tanto en centros adheridos ao 'E-Dixgal' como os que non. Mesmo nestes últimos, a pesar de non contar con libro electrónico, si teñen recursos como as aulas e plataformas virtuais que facilitaron poder continuar coa docencia no confinamento do ano 2020.
'E-Dixgal' está dispoñible a partir de 5º de Primaria porque, segundo explica a Europa Press a directora xeral, considérase que os 10 anos son a idade adecuada para "atender unhas indicacións cun computador". Tamén se contemplou para Bacharelato, pero "é unha etapa na que os docentes traballan con máis material de elaboración propia".
Fernández rexeita imposicións e defende o carácter voluntario do libro electrónico, xa que son os centros os que "deciden libremente unirse" a través dun acordo do claustro. Deben permanecer un tempo de mínimo de catro anos e, de feito, son "moi poucos" os colexios e institutos que, pasado ese tempo, abandónano. Este curso, só catro déronse de baixa.
"IMPACTO LIMITADO"
Sobre o caso concreto da educación dixital en España e en Galicia, a profesora universitaria Carmen Fernández Morante advirte que as decisións das amdinistraciones "non sempre se adoptaron en base a criterios pedagóxicos sólidos". Isto debe facerse "de acordo coas necesidades reais que expón a práctica e non con modas ou tendencias".
Así mesmo, lembra que en Galicia "sucedéronse múltiples plans e proxectos cuxa eficacia ou impacto nunca foi avaliada", sinala esta profesora de Ciencias da Educación. Por iso, cre que as decisións adoptadas ata o momento, aínda que non van por mal camiño, "tiveron impacto limitado".
Pola súa banda, a directora xeral de Ordenación e Innovación Educativa asegura que a aposta da Xunta é por un sistema "híbrido", que combine tanto as tecnoloxías como outros materiais máis tradicionais. Tamén asegura que a Administración autonómica si ten unha "avaliación propia", pero "da calidade os contidos" que ofrecen as empresas concesionarias do servizo 'E-Dixgal' e se responden os currículos.
