Marcas de auga dixital, xeitos de loitar contra a manipulación de imaxes e as noticias falsas

Cada vez que mandamos información por internet expómonos á manipulación dos nosos datos. Desenvolver unha nova ferramenta para protexer os datos dixitais dunha forma segura e alcanzable é o que fixo un traballo recente liderado pola investigadora Tanya Koohpayeh Araghi, da Internet Interdisciplinary Institute (IN3) da Universitat Oberta de Catalunya (UOC).

O estudo, que se centra en imaxes médicas, ofrece avances significativos na protección a través dunha innovadora técnica de marcaxe de auga dixital, unha especie de "selo dixital" imperceptible que se coloca nestes documentos. As aplicacións desta técnica abarcan desde imaxes médicas "radiografías, tomografías computarizadas ou resonancias magnéticas" e informes de telemedicina, até a protección de contido multimedia para evitar a difusión de noticias falsas.

Publicado en aberto na revista Multimedia Tools and Applications, o novo método combina dúas ferramentas matemáticas que se usan habitualmente para crear marcas de auga dixitais: a transformación wavelet discreta (DWT) e a descomposición de valores singulares (SVD), e engade a esta última unha profundidade maior (algo así como realizar unha segunda descomposición). O resultado son marcas de auga dixitais máis fáciles de crear que conseguen unha defensa moi robusta ante filtrados, procesamientos dixitais de sinais e ataques xeométricos.

FERRAMENTA CONTRA AS FAKE NEWS

 

A técnica da marcaxe da auga e das ferramentas de seguridade dixital pode usarse na protección dos dispositivos conectados á internet das cousas, as transaccións con criptomonedas ou a difusión de noticias falsas. É, precisamente, na loita contra a desinformación, onde Koohpayeh e o seu equipo están a concentrar agora os seus esforzos. O seu obxectivo é ofrecer técnicas que permitan trazar a orixe das noticias falsas, recoñecer a información lexítima e detectar a súa manipulación.

 

"É importante que o público sexa consciente dos riscos asociados ás noticias falsas, xa que mesmo as pequenas manipulacións de imaxes ou vídeos poden ter graves consecuencias na percepción pública e a toma de decisións", explica Koohpayeh. A investigación de Koohpayeh e o seu equipo céntrase hoxe en día en vídeos ou imaxes, pero podería utilizarse noutros formatos. Tamén inclúe ferramentas como a tecnoloxía de cadea de bloques (blockchain) ou a intelixencia artificial, para detectar as falsificacións máis sutís.

 

Con todo, as marcas de auga dixitais seguen sendo o seu principal obxecto de estudo. Ao incrustar información de forma imperceptible nos contidos sen engadir unha gran carga computacional, ofrecen unha ferramenta versátil: as marcas robustas permiten identificar a orixe do contido, "por exemplo, se procede de medios de comunicación recoñecidos", e as marcas fráxiles e semifráxiles son eficaces para detectar calquera manipulación fraudulenta "por exemplo, un retoque sobre unha fotografía oficial".

EVITAR MANIPULACIÓNS MÉDICAS

"O noso traballo céntrase no desenvolvemento de técnicas de marcas de auga dixitais melloradas", explica Koohpayeh, investigadora do grupo K-ryptography and Information Security for Open Networks (KISON). "Non só melloran a perceptibilidad e a robustez, senón que tamén reducen a carga computacional, o que as fai máis eficaces e accesibles", engade. Estes achados, que os investigadores probaron en imaxes médicas, son especialmente relevantes.

Cada vez que os médicos usan internet para transferir imaxes ou facer un diagnóstico, os datos son vulnerables a ataques. Por iso, resulta imprescindible que exista algún tipo de protección que asegure a veracidade e confidencialidade das imaxes. "É fundamental pór marcas de auga dixitais en todo tipo de imaxes médicas, resultantes de raios X, TAC ou resonancias magnéticas", explica Koohpayeh. "É a forma de garantir a autenticidade e a integridade dos datos de saúde", afirma.

VULNERABILIDADE

Nun momento no que os deepfakes, "unha técnica de intelixencia artificial que permite editar vídeos falsos de persoas que aparentemente son reais",  e as falsificacións impuxéronse no mundo dixital, é tamén necesario que o público tome conciencia da importancia destas ferramentas para protexer o seu propio benestar. As nosas imaxes e datos cada vez resultan máis vulnerables, aínda que non sexamos conscientes diso.

"É importante que o público comprenda os riscos asociados á difusión de imaxes en liña e tome medidas para protexer a súa propia información. Ao ser conscientes da importancia de verificar a autenticidade do contido dixital, podemos traballar xuntos para combater a desinformación e protexer a integridade da información en liña", afirma a experta.