O gasto de Galicia en intereses de débeda roldará os 500 millóns en 2027, case cinco veces máis que en 2022

Os gastos financeiros de Galicia en intereses da súa débeda pública alcanzarían os 503 millóns de euros en 2027, case cinco veces máis que os 102 millóns de euros de 2022, se emitisen nova débeda para financiar os vencementos da que está actualmente en circulación e o déficit previsto, segundo estimacións da Fundación de Estudos de Economía Aplicada (Fedea) baseadas nas previsións oficiais e nunha serie de supostos "conservadores".

En concreto, Fedea toma como referencia para estas proxeccións as previsións de crecemento do PIB nominal e os obxectivos de referencia para o déficit público das comunidades autónomas recollidas no Informe de Situación da Economía Española 2024, a vida media e os prazos da débeda pública actualmente en circulación, e os tipos de interese existentes desde 2015.

Así, o tipo medio da débeda pública na comunidade galega, definido como o cociente entre o pago anual de intereses e o stock de débeda pública a peche do ano, alcanzará o 3,9 % en 2027, fronte ao 0,9 % de 2022. Respecto ao aumento do tipo medio de 2022 a 2027 en Galicia será de tres puntos. En xeral, segundo o estudo, os gastos financeiros das comunidades autónomas en intereses da súa débeda pública rozarían os 12.000 millóns de euros en 2027, máis do triplo que os 3.608 millóns de euros de 2022.

Entrando algo máis en detalle, Fedea aceptaría, nas súas proxeccións, que os CC.AA. cumpren os obxectivos de referencia da nova senda de déficit establecida polo Goberno (0,1 % para os anos 2025-2027). Para o ano 2024, a institución supón que os CC.AA. pecharán cun déficit do 0,3 %, a porcentaxe prevista pola AIReF (AIReF, 2024).

"Aquí podería aventurarse que, dado que ata o momento existiu unha notable dispersión nos valores de déficit público autonómico, esta podería estenderse nos vindieros anos. Por suposto, non descartamos o realismo desa posibilidade, pero, doutra banda, cabería esperar tamén que unha posible reforma do sistema de financiamento autonómico reducise esa dispersión nos desequilibrios financeiros autonómicos", precisa o organismo.

O traballo, elaborado polos investigadores de Fedea Manuel Díaz e Carmen Marín, lembra que as comunidades autónomas deberán acometer un proceso de consolidación fiscal nos próximos meses para cumprir coas regras fiscais recentemente acordadas no seo da Unión Europea. Todo apunta que, a medio prazo, se non se acomete ningunha reforma adicional, retomaranse as esixencias expostas na Lei Orgánica de Estabilidade Orzamentaria e Sustentabilidade Financeira segundo as cales, as rexións autonómicas deberán alcanzar o equilibrio orzamentario en termos estruturais, engade Fedea.

A institución estima que o volume de débeda pública absoluto aumentará en 28.351 millóns de euros entre 2022 e 2027, debido ao incremento do nivel de débeda observado entre 2023 e 2022 (8.145 millóns de euros), a necesidade de financiamento do déficit previsto en 2024 xunto co déficit pendentes de exercicios anteriores (11.353 millóns), o pago das liquidacións de 2008 e 2009 aprazadas a vinte anos (3.774 millóns) e a necesidade de financiar o déficit previstos entre 2025-2027 (5.079 millóns). Isto daría lugar a un montante de débeda pública de 345.440 millóns de euros en 2027.

Con todo, ao considerar a débeda pública en porcentaxe do PIB obsérvase unha redución de 4,3 puntos explicada polo aumento do PIB previsto polo Ministerio de Economía e Competitividade. Así, o cociente de débeda sobre PIB reduciríase en 2027 ata o 19,6 % desde o 23,9 % de 2022.

CATALUÑA, A REXIÓN QUE MÁIS DIÑEIRO GASTARÁ EN INTERESES

Con todo, Fedea estima que os gastos financeiros dos CC.AA. en intereses da débeda incrementarase ata os 12.037 millóns de euros en 2027. Isto significa multiplicar por 3,3 os recursos que se dedicaron en 2022 a satisfacer os gastos financeiros da débeda pública autonómica. Este incremento, explica Fedea, sería consecuencia do "importante aumento" dos tipos de interese ao que xa se están enfrontando as facendas autonómicas e cuxo nivel supón que se manterá nos próximos anos, así como ao elevado volume de débeda pública.

De acordo cos cálculos de Fedea, Cataluña sería a rexión que dedicaría un maior gasto financeiro a intereses en 2027, case 3.000 millóns de euros, case tres veces máis que en 2022 e o dobre que Madrid, para a que se estima un gasto vinculado a intereses de 1.586 millóns, o dobre que en 2022. Segundo Fedea, o tipo medio da débeda pública autonómica alcanzará o 3,4 % en 2026, fronte ao 1,1 % de 2022.

O aumento do tipo medio da débeda será maior nas comunidades con parte da súa débeda en mans do Estado a través do Fondo de Liquidez Autonómica e Facilidade Financeira que naquelas que non se están financiando a través destes mecanismos extraordinarios (Navarra, País Vasco e Madrid). En Cataluña, o aumento do tipo medio de 2022 a 2027 será de dous puntos, ata o 3,2%, o mesmo incremento previsto para Madrid, que situará o tipo medio no 4,2% ao final do devandito período.

No entanto, o tipo medio máis elevado proxectado por Fedea para 2027 corresponde a Asturias, cun 4,6 %, mentres que o máis baixo sería o da Rioxa, cun 2,4 %. Mentres que ao longo do período 2015-2022, o tipo de interese medio para a débeda pública tería sido do 0,5 %, actualmente sitúase por encima do 3 %. "Por conseguinte, as nosas estimacións do diferencial entre o tipo de interese da débeda emitida en anos anteriores e o tipo de interese ao que se emite nestes momentos sitúanse en torno ao 2,5 %", apunta Fedea.

"CALIBRAR AS POLÍTICAS FISCAIS EXPANSIVAS"

Á vista destes resultados, Fedea insta os gobernos autonómicos a calibrar "con moita prudencia" todas as políticas fiscais expansivas que agora e nos vindieros anos poden desenvolver. "Como todas as administracións, deben ser conscientes de que embarcarse en reducións significativas de impostos e/ou proxectos de gasto de dubidosa rendibilidade social pode danar a sustentabilidade das súas finanzas", avisa. Ademais, Fedea subliña que, dado o elevado déficit estrutural das comunidades, resulta "prioritaria" a posta en marcha dunha estratexia fiscal "crible" a medio prazo que garanta a sustentabilidade das contas públicas.