O incerto futuro de Alcoa: é a intervención do Estado unha solución?

Os senadores do PpdeG no Senado, José Manuel Balseiro, José Manuel Barreiro e Juan Serrano, presentaron dúas preguntas ao Goberno: “se ten previsto autorizar os parques eólicos (que xa contan cos permisos da Xunta) para dar enerxía á planta de Alcoa a prezos competitivos e se está disposto a intervir temporalmente a planta se fose necesario”. Sorprende a segunda cuestión cando menos por vir dun partido teoricamente contrario a calquera intromisión do Estado en cuestións de mercado e empresa. Aínda así, e sendo temporal, segue parecendo contradictorio tan sequera mencionar a intervención estatal dunha empresa por parte dun partido con vocación liberal. Máis aló das cuestións ideolóxicas tamén está a cuestión de se é necesaria ou non a man do Estado para “rescatar” unha empresa que, a día de hoxe, debe facer fronte a uns gastos importantes en enerxía a pesar de ter baixado o rendemento.

PREGUNTA SEN RESPOSTA
O PP no Senado presentou unha batería de preguntas, entre elas se o Goberno estaría disposto a intervir temporalmente a factoría de Alcoa, polo menos até que aparecese un comprador fiable, sobre todo pensando que falamos da única planta de aluminio primario que queda en todo o Estado e de cara a manter os postos de traballo. “Non contestou, en tal caso, reformularemos e volveremos insistir porque contestar van ter que facelo” di o senador José Manuel Balseiro.

O mesmo senador lembra que no caso desta factoría, os parques eólicos que a alimentarían non están paralizados, por tanto o tema da enerxía de momento non debera ser un problema para non responder. “Tamén debemos recordar que o Goberno presentou os plans para a fábrica fóra de prazo, ademais de dicir que solucionaría este asunto (parques eólicos) cun Real Decreto”, sinala Balseiro. O senador 'popular' menciona tamén “as dúas reunións que tivo o secretario xeral do PSdeG, José Ramón Gómez Besteiro, co comité de empresa prometendo a materialización dos parques eólicos e aínda non están”.

Sobre os pasos que debera dar o Goberno para un movemento como este, Balseiro indica que as competencias nese punto son do Executivo central e por tanto, debe ser este quen dea os pasos pertinentes. Así, no artigo 128.2 da Constitución, sen deixar de recoñecer o libre mercado como o marco para a iniciativa privada, o Estado resérvase en última instancia a intervención de empresas baixo o condicionante do interese xeral.

A propiedade quedaría en mans dos titulares, “mais a xestión e a actividade da empresa está dirixida por un órgano público que participa na toma de decisións ou substitúe totalmente os órganos normais de decisión”. Porén, para poder facer isto e en nome do interese xeral, a intervención debe facerse “mediante lei”, o Estado necesitaría unha lei singular para intervir nunha empresa. Isto mesmo podería levar a atrasos en caso de presentarse recursos ou emendas.

CANDO INTERVIR
Se así o establece a lei, debera intervirse cando estea en risco o interese xeral de toda a cidadanía. Aínda así, sería realmente “estabilizador” a presenza do Estado dentro das empresas privadas como Alcoa? “Cando falamos de intervención nunha empresa ao mellor o problema resulta ser a mesma intervención” sinala o doutor en Ciencias Económicas e Empresariais pola Universidade de Santiago de Compostela, Miguel Anxo Bastos Boubeta.

Nese sentido é necesaria unha análise para ter coñecemento sobre o problema de fondo. “No caso de Alcoa é o prezo da enerxía, non obedece a unha cuestión estrictamente laboral, por tanto, se a enerxía sobe o máis probable é que a empresa non sexa rendible” apunta Miguel Anxo Bastos. “Antes da intervención deberían buscarse outras vías como por exemplo compra de dereitos de emisión, por exemplo”. Tamén se debe mirar se o estado actual da empresa é só un “pico” momentáneo e que pode diluirse no tempo.

“É necesario estudar a viabilidade da empresa, se é rendible investir nela diñeiro público, senón sería un peso para o estado” afirma Bastos. “Hai ocasións en que o Estado fixo unha intervención e as empresas estiveron tempo esmorecendo até que pecharon”. O medo está en que non haxa unha renovación tecnolóxica, non se invistan os cartos públicos en melloras e ao final a empresa acabe vivindo exclusivamente de subvencións.

Preguntado sobre a pregunta do PP con respecto á intervención do Estado na factoría de San Cibrao, e a contradicción que pode haber entre a liña política do partido e ofrecer unha hipotética entrada do Estado na factoría, a resposta é: “iso queda ben”.

De todas maneiras, a situación é de incerteza, e a implementación dos parques aprobados parece tardar. A intervención podería darse en caso que “o interese xeral” se vise prexudicado ou se a empresa é rendible mais os propietarios non queren seguir con ela poñendo en perigo un sector estratéxico.