Ollo con estes alimentos, son prexudiciais para o corazón

As enfermidades cardiovasculares afectan a un 26,5 % da poboación en España. Pero en Galicia, xa se sitúan como as principais causas de falecemento, segundo un estudo elaborado polo Instituto Nacional de Estatística (INE). En xeral, o ano pasado morreron en Galicia 32.690 persoas, das cales 8.643 faleceron por enfermidades do sistema respiratorio e 8.409 por padecer algún tipo de tumor.

En concreto, as enfermidades cerebrovasculares foron a causa de 1.822 mortes en Galicia en 2023, mentres que 1.728 persoas perderon a vida por unha insuficiencia cardíaca e 1.916 por outras enfermidades do corazón. Entre os factores de risco que teñen un impacto negativo neste órgano están o colesterol elevado, a presión arterial alta, a diabetes ou o sedentarismo. No Día Mundial do Corazón (29 de setembro), a profesora dos Estudos de Ciencias da Saúde da Universitat Oberta de Catalunya (UOC) Gemma Chiva-Blanch lembra a importancia de coidar este órgano vital mediante unha alimentación saudable. "Aínda que moitos alimentos achegan beneficios para o corazón, tamén hai outros que, consumidos en exceso, poden aumentar o risco de padecer enfermidades cardiovasculares", explica.

ALIMENTOS PREXUDICIAIS

Esta experta en nutrición destaca dez alimentos prexudiciais para o corazón, co obxectivo de concienciar sobre a importancia dunha dieta equilibrada:

1. Carnes procesadas: embutidos, salchichas, frankfurts, beicon e outras carnes procesadas conteñen altos niveis de graxas saturadas, sodio e algúns aditivos que poden aumentar o colesterol, a presión arterial e, por tanto, o risco de infarto.

2. Carnes vermellas: a pesar de ser unha fonte de proteínas e ferro, o consumo excesivo de carne vermella, especialmente as variedades graxas, asóciase cun maior risco de enfermidades do corazón por mor do seu alto contido en graxas saturadas.

3. Alimentos fritos: as patacas fritas, os bolos de vento, os alimentos rebozados e outros alimentos fritos, sobre todo os que están fritidos con aceites industriais, son ricos en graxas trans e poden elevar o colesterol LDL ("malo"). Ademais, a miúdo van acompañados dun alto contido en sal ou azucre e conteñen moitas calorías, polo que poden aumentar o risco de obesidade, elevar a presión arterial e causar problemas cardíacos.

4. Bebidas azucaradas: refrescos, zumes envasados, bebidas enerxéticas e outras bebidas con alto contido de azucre engadido contribúen ao aumento de peso, a diabetes e outros factores de risco para as enfermidades do corazón.

5. Produtos de bollería industrial: galletas, pasteis, xeados, bombones, bollería industrial e outros produtos similares adoitan conter graxas trans, azucre engadido e calorías baleiras, que, do mesmo xeito que os alimentos fritos, poden afectar negativamente á saúde do corazón.

6. Cereais azucarados: moitos cereais para o almorzo, especialmente os dirixidos ao consumo infantil, conteñen altos niveis de azucre engadido. Hai que optar por cereais integrais con baixo contido en azucre e engade froita fresca ou froitos secos para obter un almorzo saudable e nutritivo.

7. Pasta, sopas e cremas envasadas: moitas sopas e cremas envasadas conteñen altos niveis de sodio, que poden aumentar a presión arterial e o risco de problemas cardíacos.

SALSAS, APERITIVOS E ALCOL

8. Salsas comerciais: algunhas salsas comerciais, como o kétchup e a maionesa, ou as salsas para ensaladas poden conter altos niveis de azucre, sodio e graxas pouco saudables, que poden afectar a saúde do corazón se se consomen en exceso.

9. Aperitivos salgados: patacas chips, galletas salgadas, pretzels e outros aperitivos salgados como os froitos secos salgados e fritos adoitan ser ricos en sodio e graxas pouco saudables, que poden elevar a presión arterial e aumentar o risco de padecer enfermidades do corazón.

10. Alcol en exceso: aínda que un máximo dunha bebida alcohólica ao día podería ser cardioprotectora, o consumo excesivo de alcol pode aumentar a presión arterial, debilitar o músculo cardíaco e contribuír a outros problemas de saúde que afectan o corazón.

A profesora lembra que a moderación e o equilibrio son clave para unha alimentación saudable. "Pódese gozar destes alimentos de maneira ocasional e en porcións pequenas, sempre que se priorice unha dieta rica en alimentos frescos (froitas, verduras, froitos secos, legumes), cereais integrais e pouco procesados, e fontes de proteína magra, como o peixe ou as aves de curral sen pel e os legumes", remarca.

ENVELLECEMENTO DO CORAZÓN

Pola súa banda, Salvador Macip, catedrático dos Estudos de Ciencias da Saúde da UOC e experto en xenética molecular, tamén destaca que o corazón é especialmente sensible ás malas dietas e á falta de exercicio. "Se comemos demasiada graxa, especialmente a que provén de animais terrestres, e levamos vidas sedentarias, a saúde do corazón reséntese, e os cambios que ven no corazón correspóndense aos dun envellecemento acelerado. Non ter a presión arterial controlada tamén actúa neste sentido", advirte.

O corazón é basicamente músculo, e o músculo é un dos tecidos onde máis visibles son os cambios no envellecemento. Para atrasar o envellecemento, Macip remarca a importancia de manter unha dieta equilibrada e facer exercicio regularmente. "Nun futuro, é posible que teñamos fármacos que poidan retardar a dexeneración do corazón debida á idade, pero aínda se teñen que facer moitas probas", di.

A pesar de que a xenética tamén ten un papel na saúde cardiovascular, hoxe en día é difícil calcular que porcentaxe é xenético e cal depende da contorna, porque ambas as dimensións teñen unha influencia importante. "Non sabemos aínda como medir exactamente o risco a longo prazo de ter problemas cardiovasculares; por tanto, o mellor que podemos facer todos é tentar levar unha vida o máis saudable posible", conclúe Macip.