A lei de recursos naturais abre a porta a declarar 'de especial interese' proxectos de repotenciación de parques eólicos

A lei de promoción dos beneficios sociais e económicos dos proxectos que utilizan os recursos naturais de Galicia, que publica este luns o Diario Oficial de Galicia (DOG) tras a súa aprobación definitiva no Parlamento, permite declarar "de especial interese" proxectos de repotenciación de parques eólicos. En concreto, posibilita que se definan como "de especial interese" proxectos de repotenciación e actualización tecnolóxica de parques eólicos xa existentes, sempre que cumpran dous requisitos.

O primeiro, "que se reduzan polo menos nun 50 % os emprazamentos de aeroxeradores previamente existentes, mantendo polo menos a potencia instalada". O segundo, que dediquen polo menos un 10 % da súa produción á subministración "a título gratuíto" a comunidades enerxéticas locais, administracións locais ou empresas situadas na comarca onde se emprace o parque para utilizar en autoconsumo.

Así o recolle a norma, que na súa sección primeira refírese a proxectos de produción de enerxía a partir de fontes renovables e á declaración "de especial interese público, social e económico" dos proxectos de produción de enerxías renovables e as súas infraestruturas. A través doutra lei, neste caso a de acompañamento aos orzamentos do ano que vén, a Xunta obriga a repotenciación de parques con aeroxeradores de máis de 25 anos de antigüidade. Segundo os seus propios cálculos, en oito anos terán que pasar de 3.000 a uns 800 os muíños nunhas 100 instalacións de toda a comunidade.

O CONSELLO

"Os proxectos de produción de enerxía a partir de fontes renovables e as súas infraestruturas asociadas poderán declararse de especial interese social e económico polo Consello da Xunta de Galicia a proposta da consellería competente en materia de enerxía", recolle. Para iso, "valoraranse discrecionalmente os beneficios dos proxectos de acordo co establecido na presente lei". En particular, a declaración poderá recaer nos proxectos que cumpran algún de catro requisitos. O primeiro é o de subscribir contratos de compravenda de enerxía a prezo competitivo, o segundo levar determinados investimentos no territorio ou a execución de proxectos empresariais, o terceiro estar destinados ao autoconsumo eléctrico e o cuarto a mencionada repotenciación.

COMPRAVENDA

No que respecta aos proxectos que asinen contratos de compravenda (os coñecidos como 'PPA'), deben dispor de permiso de acceso e conexión vixente no caso de que a lexislación sectorial o esixa para a autorización. Para o caso de proxectos de xeración eléctrica renovable, no caso de que non se tramitasen conxuntamente coa súa liña de evacuación, deben contar coas infraestruturas de evacuación "en tramitación ou xa autorizadas".

Ademais, o acordo directo de compravenda de enerxía ou acordo de compravenda de enerxía a través da sociedade de comercialización débese subscribir por un período "mínimo de oito anos" de subministración da enerxía. Así mesmo, a subministración da enerxía débese realizar a un centro ou centros de traballo con actividade empresarial e/ou ás persoas residentes no ámbito de Galicia. A subministración da enerxía incluída no contrato ou contratos de subministración de enerxía debe supor, "polo menos, o 50 % da enerxía producida polo proxecto".

"No seu caso", debe xustificar que a actividade industrial ou empresarial vinculada ao contrato 'PPA', ou a súa industria auxiliar, produce un "claro impacto" socioeconómico e territorial no ámbito da comunidade. Por último, deben acreditar a compatibilidade do uso do chan e demais requisitos esixidos pola lexislación sectorial de aplicación.

INVESTIMENTOS

No que incumbe a proxectos renovables que leven determinados investimentos no territorio ou a execución de proxectos empresariais, poderán declararse de especial interese "sempre que", no caso de que a lexislación sectorial o esixa para a autorización do proxecto, dispoñan de permiso de acceso e conexión vixente e, para o caso de proxectos de xeración eléctrica renovable, no caso de que non se tramitasen conxuntamente coa súa liña de evacuación, conten coas infraestruturas de evacuación en tramitación ou xa autorizadas. 

Tamén, o titular do proxecto de enerxías renovables debe ser o mesmo que o titular do investimento no territorio, existir unha relación empresarial entre eles ou garantir unha subministración de enerxía de, polo menos, o 50 % da enerxía producida polo proxecto de enerxía renovable no proxecto empresarial. A terceira condición neste apartado é que o investimento no territorio asociado leve un investimento de 0,2 millóns de euros por cada megawatt instalado e xerar un emprego directo por cada megawatt instalado, cun mínimo de 20 millóns de euros e 100 empregos directos. A cuarta, que o investimento no territorio se execute no ámbito territorial de Galicia. E o quinto requisito, que se acrediten a compatibilidade do uso do chan e demais requisitos esixidos pola lexislación sectorial de aplicación.

AUTOCONSUMO

En terceiro lugar, poderán ser "de especial interese" proxectos renovables destinados ao autoconsumo eléctrico, sempre que cumpran cos seguintes requisitos. "No seu caso, para un suposto de modalidade de subministración con autoconsumo con excedentes, que dispoñan de permiso de acceso e conexión vixente e, no caso de que non se tramitasen conxuntamente coa súa liña de evacuación, infraestruturas de evacuación en tramitación ou xa autorizadas. Esta condición non será necesaria no caso de autoconsumo sen excedentes", apunta a lei. "Que o 50 % da xeración eléctrica do proxecto se destine para o autoconsumo da industria asociada", engade. "Que acrediten a compatibilidade do uso do chan e demais requisitos esixidos pola lexislación sectorial de aplicación", conclúe.

50 % A EMPRESAS GALEGAS

Na súa última comparecencia na Cámara autonómica para abordar este tema, a conselleira de Economía e Industria, María Jesús Lorenzana, deu a coñecer outra novidade respecto diso. E é que, segundo avanzou, sen concretar a fórmula, e provocando o malestar entre os promotores, estes terán que destinar polo menos o 50 % do que produzan a empresas galegas, a través de 'PPA'.

RDG, CANON 'OFFSHORE' E FONDO INCENDIOS

Entre outras cuestións, a lei de recursos naturais dá amparo á sociedade público-privada Recursos de Galicia, que a Xunta xa impulsa desde finais de 2023, e na que ten un 30 % do capital e capacidade de veto para participar en proxectos enerxéticos. É a sociedade que, ademais, deu a coñecer a creación dunha nova comercializadora para ofrecer a luz a un prezo máis barato a veciños que residan en zonas de parques eólicos. A lei de recursos naturais tamén crea un canon para a enerxía eólica mariña ('offshore') equivalente ao que xa existe para a eólica terrestre, impulsa un fondo para a recuperación do territorio arrasado por incendios forestais e establece un sistema voluntario de créditos de carbono da Xunta.

A CEP A FAVOR DO PLAN EÓLICO DA XUNTA

A Confederación Empresarial de Pontevedra (CEP) trasladou este luns o seu apoio ao plan eólico da Xunta de Galicia ao considerar que responde os intereses das empresas galegas, tanto polo feito de ser eficaz para conseguir a medio prazo unha redución do prezo da enerxía, como para a repercusión positiva no territorio e o desenvolvemento económico de todo o tecido empresarial.

Para o Presidente da CEP, Jorge Cebreiros, trátase dun plan que "cambia radicalmente a visión da infraestrutura eólica, promovendo a modernización da tecnoloxía utilizada ata a data e que, sen dúbida, será máis eficiente á hora da súa produción e, por tanto, conseguirá abaratar os prezos".

"A repotenciación dos parques suporá novos investimentos que, nun prazo breve de tempo, permitirá a súa amortización", indicou para sinalar tamén que os beneficios ás áreas nas que se instalen motivarán que as comarcas se desenvolvan economicamente, especialmente se se acompañan de medidas que favorezan a creación de chan industrial e de investimentos que melloren as comunicacións e as infraestruturas.* Segundo Cebreiros non só fará que a iniciativa empresarial autóctona creza, senón que atraerá novos investimentos para dar lugar a unha enerxía máis limpa e máis barata.

Deste xeito, o presidente dos empresarios pontevedreses rexeita que se traten de medidas confiscatorias por parte da Xunta e sostén que permitirán situar a Galicia nunha posición estratéxica nas zonas de produción de enerxía a nivel nacional, ademais de potenciar o autoconsumo e a descarbonización, nas liñas marcadas pola propia Unión Europea.