As boas xentes

Hai un coñecido refrán xudeu que di que quen salva unha vida salva un mundo enteiro. Certamente non hai xesto máis xeneroso que salvar unha vida allea arriscando a propia. Persoas que coa súa coraxe evitan que vidas feitas de tempo, amor, desamor, dúbidas, certezas… poideran ser apagadas arbitrariamente pola maldade.

 

E un ano máis chega o 27 de xaneiro. Data que desde 2005 e por mandato de Nacións Unidas, xunto a reivindicación da memoria das vítimas do Holocausto reivindica tamén a todas aquelas, non moitas persoas, que nos negros anos negros da barbarie xenocida e antisemita desatada polo nazismo contribuíron a preservar a dignidade da condición humana.

 

Teñen en Israel, no imponente Yad Vashem, o centro que desde Xerusalén estuda e preserva con mimo a memoria das vítimas da “Shoah”, do Holocausto, un xardín poboado de árbores dedicadas ás persoas que os xudeus nomean como “Xustos entre as Nacións”. Esas boas xentes que arriscaron - ou perderon - as súas vidas na nobre misión de salvar a dos outros. Esquecelos, non recoñecelos coma merecen, ademais de inxusto, empobreceríanos como persoas. 

 

Pois ben, Galicia tamén ten fermosos exemplos de estrema dignidade nos escuros tempos da Segunda Guerra Mundial e do Holocausto xudeu. As irmáns Lola, Amparo e Julia Touza, que desde a súa Ribadavia e sen máis afán que salvar a cantos máis seres humanos perseguidos fora posible, fixeron que centos e centos de exhaustos xudeus puideran pasar a Portugal e salvar así as súas vidas das gadoupas da barbarie. Ou o incomprensiblemente esquecido pola súa propia cidade natal, o doutor vigués Eduardo Martínez Alonso, quen organizou a rede que permitiu fuxir desde Francia a Portugal, a través da España franquista a incontables xudeus fuxitivos dunha morte certa.

 

Lembrar hoxe a Lola, Amparo, Julia e Eduardo Martínez Alonso é obriga moral de todos e todas nós. Hoxe, 27 de xaneiro, e todos os demais días do ano. Por eles. Por nós. Para evitar que o mundo caia da parede.