A omisión inaceptable: vítimas españolas no exterior e a Lei da Memoria Democrática

A Lei da Memoria Democrática, aprobada en 2022, supón un paso importante na recuperación da memoria histórica e a reparación ás vítimas do franquismo . Con todo, existe unha omisión inaceptable nesta lei: a exclusión das vítimas españolas que sufriron xenocidio e desaparicións no exterior, especialmente en América Latina.

Por Lois Pérez Leira | Bos Aires | 30/03/2025

Segundo estimacións, só en Arxentina, durante a ditadura militar (1976-1983), houbo ao redor de 30.000 desaparecidos. Deles, estímase que 10.000 eran de orixe galega, o que supón unha cifra significativa de vítimas españolas no exterior.

A Lei da Memoria Democrática, no seu artigo 4, define ás vítimas como "aquelas persoas que sufriron danos físicos ou psíquicos, ou morreron, como consecuencia directa da Guerra Civil e a ditadura franquista". Con todo, esta definición non inclúe ás vítimas españolas que sufriron no exterior.

Esta omisión é inaceptable, xa que as vítimas españolas no exterior sufriron os mesmos delitos de xenocidio e desaparicións que as vítimas en España. A Lei da Memoria Democrática debería incluír a todas as vítimas do franquismo, independentemente do seu lugar de residencia ou nacionalidade.

É hora de que o Estado español recoñeza e repare a todas as vítimas do franquismo incluíndo ás que sufriron no exterior. A Lei da Memoria Democrática debe ser reformada para incluír a estas vítimas e proporcionarlles a xustiza e a reparación que merecen.

A memoria histórica non pode ser selectiva nin parcial. É hora de lembrar e reparar a todas as vítimas do franquismo e onde queira que estean. Lois Pérez *Leira. Especialista en dereitos humanos.

Naceu en Vigo en 1953, emigrando á Arxentina cos seus pais sendo aínda un neno. En 1990 retorno definitivamente a Galicia, especializándose en temas migratorios. Durante estes últimos anos escribiu numerosos libros sobre a emigración galega e impartiu distintas conferencias en distintos países do mundo. Nos últimos anos se dedicou ao documentalismo sendo director de 18 documentais. Na actualidade é o secretario xeral de Nova Esquerda Socialista, organización que participa do Novo Proyecto Común. Foi distinguido en numerososa oportunidades, sendo nomeado cidadán ilustre da cidade de Salvador de Bahia.