O pito pastoril: recuperando a música tradicional galega

Quen non coñeza o pito pastoril galego ha de saber que se trata dun instrumento tradicional da música galega en perigo de extinción, coma quen di. A Deputación de Lugo impulsa agora un proxecto de divulgación para "promover, difundir e recuperar" este exemplo de riqueza patrimonial, que agora vive unha sorte de rexurdimento da man de artesáns, músicos e compositores.  Así, o proxecto 'Pito Pastoril Galego e Banda de Música' presentouse este luns no Centrad da man da deputada de cultura, Pilar García Porto, e do músico Efraím Díaz.

Esta iniciativa promovida pola Deputación provincial de Lugo inclúe a celebración de dous concertos da Banda de Música de Antas de Ulla, a gravación dun disco e a realización de obradoiros de iniciación deste instrumento. García Porto remarcou “o interese cultural e social" do proxecto, "que pretende dar pulo a un instrumento que estivo a piques de desaparecer e que se recuperou grazas ao traballo do Obradoiro de Instrumentos Musicais da Deputación".

A Deputada lembrou que esta proposta coincide e coa celebración do Ano Europeo do Patrimonio, ao abeiro do cal se pretende dar a coñecer a riqueza musical e as nosas tradicións. "A investigación é indispensable para que a nosa música chegue cada día máis lonxe, por iso dende a Deputación promovemos este tipo de iniciativas que contribúen a ensalzar a música tradicional adaptada ao século XXI”, salientou García Porto.

Na presentación do programa cultural houbo tempo para os agradecementos ao traballo do músico Efraím Díaz. "A investigación e a innovación son indispensábeis para que a nosa música chegue cada día máis lonxe e a máis xente. Este é o traballo que realiza tamén a Deputación, apostamos pola música tradicional adaptada ao século XXI”, explicou García Porto.

CONCERTOS, GRAVACIÓN DUN DISCO E OBRADOIROS

Nos últimos anos xurdiron numerosas creacións musicais para Pito Pastoril Galego da man de

diversos artesáns, músicos, compositores e arranxistas, á parte do IGAESPI, vivindo así un

rexurdimento e unha revalorización por mérito propio.

Este proxecto ten vocación de continuidade no tempo, e xa ten varias actividades programadas, entre elas dous concertos un en Lugo e outro en Antas de Ulla, e rematará coa gravación do primeiro disco para pito e banda de música do que se editarán 1.000 copias. Ademais, Efraím Díaz impartirá obradoiros de iniciación ao pito galego en Antas de Ulla e na cidade de Lugo, dirixidos a asociacións culturais e colectivos interesados no instrumento.

UN INSTRUMENTO ÚNICO

O Pito Pastoril Galego ten moitas características das frautas, incluída a súa orixe como

pasatempo pastoril. Porén, a súa dixitalización é moi similar á da gaita e por iso se emprega como paso previo á iniciación nestoutro instrumento. 

O Obradoiro de Instrumentos Musicais da Deputación traballa pola recuperación, construción e revitalización de instrumentos do patrimonio musical Galego así como na formación de mestres artesáns. Dende os seus inicios en 1951 estivo interesado no Pito Galego, practicamente desaparecido, coa finalidade de que se puidera construír cunhas características máis recoñecíbeis e reproducíbeis. Algúns destes pitos aínda se conservan nos fondos do Centrad.

No último terzo do século pasado, mestres artesáns traballaron polo perfecionamento do Pito, que sufriu transformacións na súa tonalidade que facilitan o seu emprego con outros instrumentos tradicionais como a zanfona, gaita ou a requita.