Javier Castrillo, xinecólogo de Verín: “os profesionais sanitarios fomos difamados... sufrimos faltas de respecto"

-En que momento está agora mesmo a súa situación logo de ter falado cos responsables da EOXI Vigo-Ourense?
Desde a EOXI non o ven como unha falta realmente matizaron o de falta grave. Eu sigo incómodo porque o que aconteceu, os feitos polos que se me incoou un expediente, foi todo sacado de contexto. Isto puido ser así por parte das persoas que incoaron o expediente e que eran coñecedoras de todas as circunstancias arredor da situación. Fomos difamados desde o comezo, con faltas de respecto publicamente aos profesionais deste hospital de Verín. Mesmo a persoa que apuntan como aquela a quen eu faltei ao respecto, asinou un documento en apoio de pechar o paridoiro por falta de pericia dos profesionais. Todo isto foi obviado sen ter en conta que houbo unha discrepancia profesional, porque finalmente todo se reduciu a iso, unha discrepancia profesional de parecer.

Concentración frente ao Parlamento galego contra o peche do paritorio de Verín.. EUROPA PRESS - Arquivo

-Esa discrepancia era abondo para incoar un expediente?
A matrona, as enfermeiras, os pais e eu viamos un neno totalmente san e queriamos saber porque a pediatra non. Hai testemuños de  persoas que a viron antes de falar comigo e sinalan a súa alteración de ánimo e temperamento desa mañá. Iso non se tivo en conta. Finalmente acusáronme dunha falta de consideración grave a un compañeiro, superior ou doente. Aplicáronme ese artigo. Todo iso foi sacado de contexto. O acontecido con esta pediatra ocorre a diario en calquera hospital, neste caso hai outras circunstancias que son importantes para valorar. Un profesional pode discutir con outro, aínda máis cando a relación profesional é máis próxima máis posibilidade hai de discrepancias. Un anestesista e un cirurxián cando están no quirófano, o segundo pode dicirlle ao primeiro: “non podo operar porque este paciente está mal relaxado”. Son cousas normais e nunca se pensa incoar un expediente por algo semellante.

Eu sigo incómodo porque o que aconteceu, os feitos polos que se me incoou un expediente, foi todo sacado de contexto

-Volvendo ao caso orixe do expediente, a pediatra dicía que o neno estaba mal e vostede opinaba o contrario. Cal era o motivo da discrepancia?
A compañeira alegou que unha analítica mostraba un parámeto lixeiramente elevado. Ese parámetro é inespecífico. Este neno tiña unha fractura de clavícula que é algo intrascendente nun neonato. Porén, había unha elevación na zona da clavícula que podería ser efecto da fractura. A elevación pode ser preocupante se chegase a un nivel 10 e este neno tiña un 2, sen ningún outro dato de infección. Hai pouco revisei protocolos doutros hospitais e datos científicos que se fixeron sobre vixilancia a neonatos que a súa nai rompera a bolsa do líquido, considéranse de risco infeccioso vinte e catro horas antes do parto. Á nai do pequeno rompéralle a bolsa amniótica, mais aplicóuselle o proceso antibiótico para que o neno non se contaxiara. Aínda coa aplicación do antibiótico estes embarazos son considerados de risco. Hai estudos en revistas de prestixio que recomendan só observación clínica. Eu non cuestiono o protocolo que teñen no hospital e tampouco dixen nada fóra do común. O neno estaba ben e a nai tiña o antibiótico. Ao final o neno foi trasladado como dixo a pediatra e eu non obstaculicei ningún movemento. Eu só preguntei os motivos, porque os pais non o entendían, as enfermeiras non o entendían e a matrona non o entendía. E eu pois, dentro das circunstancias que estabamos vivindo, tiña dúbidas por se o motivo era realmente médico ou había algunha orde como “ás oito da mañá acabas a túa garda e se hai algo envía para Ourense”.

A matrona, as enfermeiras, os pais e eu viamos un neno totalmente san e queriamos saber porque a pediatra non

Manifestación en Verín en contra do peche do paritorio e outros servizos no Hospital comarcal. EUROPA PRESS - Arquivo

-As circunstancias referidas eran a do peche do paridoiro de Verín?
Era o último día do paridoiro, mandaran un pediatra para cubrir as 24 horas de garda. O día 1 de decembro de 2019 ese pediatra acababa a súa quenda ás 8 da mañá. Era o día en que o pechaban. A cousa foi que o día 30 de novembro houbera un parto, e como o alta se dá pasadas as 48 horas, o día 1 de decembro había un neonato hospitalizado, por tanto debía recibir atención. O máis cómodo para eles era trasladalo. Con isto non quero dicir que a motivación fose esa, mais que a pediatra tiña algo máis que as causas médicas para trasladalo, pois é totalmente entendible, iso tamén o obvian.

-As causas non médicas para trasladar o neno eran as do peche?
A orde era “o día un de decembro pechaba o paridoiro”, querían que se cumprise inmediatamente e logo estaba a pediatra de quenda. Basicamente era cumprir a orde da EOXI, que non houbese pediatra a partir do día 1. Sobre a pediatra, pois se a criatura quedaba no hospital ela tiña que quedar, se se trasladaba o neonato a Ourense, ela marcharía para a súa casa.

-Recentemente a pediatra declarou que presentara a denuncia porque así llo pediran o xefe de servizo que falara con Xerencia de Ourense.
Outro feito que para min é importante e deixa ver certa animadversión contra a miña persoa. Eu podo entender que, con motivos ou sen eles, se sentise infravalorada ou que eu lle falara sen o debido respecto. Pode ser que ela o vise así, con ou sen motivos e que presentase un escrito. O feito de seren terceiras persoas quen lle pidan que o faga demostra animadversión contra min desde o meu punto de vista, e non me considero un paranoico nese sentido. É comprensible, a eles non lles afectaba para nada, outra cousa sería que eu fixese algo profesionalmente recriminable, que chegue aos seus oídos e aí interveñan. Porén, neste caso hai unha discrepancia entre dous profesionais. Iso non tería que afectar á Xerencia, mais neste caso a Xerencia e o xefe de pediatría motivaron á compañeira para que puxese a reclamación.

Ao final o neno foi trasladado como dixo a pediatra e eu non obstaculicei ningún movemento

-Cales foron os motivos que o empurraron a oporse ao peche do servizo para atención de nacementos no hospital de Verín?
Eu non me opoñía a motivos xestores para pechalo, eu non entro aí. A miña oposición debíase a que o peche supuña un custe social porque era un servizo moi valorado pola poboación. O motivo que deron para o peche era que nós, os profesionais, perderamos aptitudes e pericia no noso traballo. Poderían ter dito que perderamos “práctica” que tampouco é certo, mais si se pode peder. A pericia non se perde. Ao señor Rubial Bernárdez (xerente da área sanitaria de Ourense), isto está nas hemerotecas, preguntáronlle se non era discriminar a Verín fronte O Barco porque tiñamos un número de partos similar. A resposta foi que si, que era unha discriminación, mais unha discriminacón positiva para Verín. Como se nós fosemos un perigo para as pacientes cando aquí temos uns resultados excepcionais e uns técnicos excepcionais. As palabras de Rubial parecéronme unha ofensa. Logo viñeron con mentiras encadeadas, mesmo dentro do expediente que me queren abrir. Aquí somos poucos facultativos así que o ano pasado solicitamos que viñesen profesionais para cubrir gardas de pediatría e xinecoloxía desde o hospital de Ourense. Eu non digo que viñesen coa consigna de derivalo todo, mais cando eses profesionais estiveron aquí, o número de partos en 2019 baixaron a entre 60 e 70. Este ano que só contamos co noso persoal, imos polos 120 partos. Había unha intención clara de pechar o paridoiro. Buscaban a xustificación por todos os medios para facelo sen asumir o custe social ou político, querían adornalo con que nós perdemos “pericia”. A xente non é parva.

-Non é parva, mais a reacción da xente foi o que realmente molestou?
Aquí hai moitas casualidades que dan para pensar. Non quero acusar a ninguén sen fundamento, mais un dato é que os feitos ocorren hai un ano. Hai un ano que se sabía que ían incoar un expediente. Esperaron a finais novembro de 2020 para comunicarme que o expediente se incoa. Será unha casualidade, mais se hai un ano me aplican a falta grave, quedaría inhabilitado para dous anos e xa se desfán de min para sempre. Creo que fun unha molestia para eles, porque eu dentro de dous anos xubílome. Estaría xubilado cun expediente, así non podería exercer porque non mo permitirían. É como se quixesen conseguir o que non conseguiron no seu momento, porque se a min me sacan da área de partos, quedarían dous xinecólogos e sería imposible atender o servizo e se envían unha persoa que deriva casos a Ourense, eliminan o servizo.

A Xerencia e o xefe de pediatría motivaron á compañeira para que puxese a reclamación

-Apuntaba antes a “discriminación positiva” sinalada por Rubial cara a Verín, mentres que xinecoloxía do Barco continuaría. Por que a Verín lle pecharían o servizo e ao Barco non?
Porque creo que non se pode facer todo a un tempo. A miña modesta opinión é que buscan a centralización en Ourense, non teño datos para confirmalo, é unha opinión. Noutros hospitais pecharon servizos e sigo opinando que queren centralizar a sanidade. Cal é a motivación detrás disto? Non o sei. Sobre pechar Verín e deixar aberto O Barco será por non facelo todo xunto, porque se fose así habería unha protesta moi forte.

-O mesmo presidente da Xunta nega que se emprendera unha persecución contra o xinecologo de Verín.  As manifestacións de Feijóo son que hai un erro “non é un expediente senón que é unha denuncia dunha pediatra sobre un xinecólogo por entender que foi tratada de maneira inaceptable diante dunha familia”.
Dan por feito que tiven unha actitude inaceptable, iso non é certo, polo menos é a súa palabra contra a miña. Logo veremos quen ten razón. Para empezar, é un expediente disciplinario, xa o pon na primeira folla do informe. O que me enviaron pon “incoase expediente disciplinario” co seu código. Xogan a ser prestidixitadores “agora ves, agora non ves”. Esa é a súa maneira de actuar.

-Cre que o traslado do señor Rubial desde a xerencia de Vigo á de Ourense puido ter algunha influencia sobre a decisión de pechar o paridoiro de Verín?
Desde logo que non, non creo. Se se tratase de cuestións políticas, pois creo que tampouco, porque aquí en Verín, aínda que o PP baixou dez puntos, volveron ganar con maioría absoluta.

Creo que fun unha molestia para eles, porque eu dentro de dous anos xubílome. Estaría xubilado cun expediente, así non podería exercer porque non mo permitirían

-Existen “familias” dentro do SERGAS entre profesionais?
Entre os profesionais de “a pé” non. Pode haber grupos cos que te relacionas mellor, como en todas partes. A nivel de xestións, se hai “familias”, eu creo que son só unha “familia”. As escusas que nos deron para pechar o paridoiro eran para titular de xornal, moi inconsistentes, aí estaba quen as emitía e quen as defendía. O servizo para nacementos en Verín pechábase por motivos de xestión. Non podo dicir que o paridoiro é un “luxo asiático” que non nolo podemos permitir, quen ten que decidilo é o responsable pertinente. Nós somos unha área con 40.000 persoas, somos un hospital cos seus medios e posibilidades e que dá un servizo importante á poboación e non son eu quen ten que xulgalo. Si é certo que me terán diante cando usen ideas como a “perda de pericia” dos profesionais en partos.

-Cando a xente de Verín saíu á rúa para protestar contra o peche do paridoiro, que sentiu nese momento?
Sentín que estaba apoiado polo Concello de Verín, pola xente da comarca de Verín, mesmo os alcaldes do PP da comarca tiveron que opoñerse nalgúns termos aos seus xefes, tamén me apoiaron, pediron o peche do meu expediente, por iso lle estou agradecido a todas estas persoas. Agradezo ao PSdeG que veu aquí a apoiar que se manteñan todos os servizos do hospital e o arquivo do expediente. Isto non o fago por ningún motivo político nin sindical, non teño filiacións, só son un traballador e un cidadán que defende o que cre xusto defender.

-Vería factible que se abrise unha clínica xinecolóxica privada en caso dun hipotético peche de xinecoloxía en Verín?
Non o sei. A sanidade é un bocado moi apetitoso, move moito diñeiro e a idea da privatización está pairando sobre nós desde hai moito tempo. No entanto, se se fixese unha operación así, primeiro centralizarían todos os servizos nun único centro. Mais o de poñer unha clínica privada en Verín, non vexo algo así; tampouco é descartable. Se se centraliza o servizo é máis rendible para ir privatizando algunhas partes da ostetricia. Iso si podería ser.

Sentín que estaba apoiado polo Concello de Verín, pola xente da comarca de Verín, mesmo os alcaldes do PP da comarca tiveron que opoñerse nalgúns termos aos seus xefes, por iso estou agradecido a todas esas persoas

-Sobre o novo conselleiro, o señor García Comesaña, seguirá coas liñas marcadas pola política de Vázquez Almuíña?
Non sei. Supoño que se cinguirá ao camiño marcado. Eu coñézoo por algunha vez que veu a Verín cando era xerente da EOXI de Ourense. A súa idea era potenciar o paridoiro, había unhas carencias materiais e a súa intención era arranxalas e potenciar a nosa área de atención. A nivel persoal recoñezo que é unha persoa dialogante.

Javier Castrillo con parte do equipo de xinecoloxía-Foto Xosé Lois Colmenero Diario do Támega