A idade aumenta a probabilidade de ter unha resposta inmune alterada que derive en covid grave

Un estudo internacional con participación do Consejo Superior de Investigaciones Científicas (CSIC) revelou que a probabilidade de desenvolver anticorpos erróneos (ou autoanticorpos) que atacan ao propio sistema inmunitario aumenta coa idade e constitúe un factor de risco para desenvolver covid-19 grave.

O traballo, publicado na revista 'Science Immunology', determina que o 20 por cento de pacientes de máis de 80 anos con COVID-19 grave desenvolven anticorpos contra o interferón de tipo I, un grupo de 17 proteínas cruciais para a protección das nosas células contra o SARS-CoV-2, o que provoca que o sistema inmunitario destes enfermos máis vulnerables teña menos capacidade de defensa fronte á infección. Os resultados poderían permitir que se identifique as persoas con risco de sufrir unha infección grave e o desenvolvemento de tratamentos personalizados.

En traballos anteriores publicados na revista 'Science' en 2020 polo mesmo grupo de investigadores do consorcio internacional COVID Human Genetic Effort, observouse que existe un 10 por cento de pacientes afectados de COVID-19 grave que teñen autoanticorpos neutralizantes capaces de anular a función do interferón e dificultar a defensa do organismo en caso de infección.

O novo estudo reforza este achado e amplíao, xa que mostra unha maior frecuencia de autoanticorpos en persoas de idade avanzada e achega evidencias de que os autoanticorpos existían xa antes da infección.

"En persoas que non padeceron COVID-19 obsérvase o mesmo patrón, é dicir, maior frecuencia de persoas con autoanticorpos nos grupos de maior idade", explica Jordi Perez-Tur, investigador do Instituto de Biomedicina de Valencia (IBV-CSIC) e un dos autores do estudo xunto con Anna Planas, do Instituto de Investigacións Biomédicas de Barcelona (IIBB-CSIC).

"Coa idade increméntase o número de anticorpos 'erróneos' que bloquean a resposta inmune mediada pola vía do interferón de tipo I, polo que estes pacientes non poden facer fronte á infección por SARS-CoV-2. De feito, ter estes autoanticorpos podería ser un indicador de mal prognóstico fronte á COVID", engade Planas.

Este traballo únese a outro tamén publicado en 'Science Immunology' no que o mesmo equipo de investigadores atopou variacións xenéticas noutro xene relacionado co interferón, o TLR7, que podería contribuír a explicar a maior susceptibilidade dos homes á COVID-19 grave.

"TLR7 é unha molécula que tamén está implicada na vía da inmunidade innata pola que se induce a expresión de interferón en presenza de moléculas de ARN vírico. Dáse a circunstancia de que TLR7 localízase no cromosoma X, do que os homes dispoñen dunha soa copia. Dado que as mulleres presentan dúas copias do xene, e que as variantes atopadas son moi pouco frecuentes, se unha muller ten unha copia correcta e outra incorrecta poderá producir proteína que funcione adecuadamente e terá unha mellor resposta fronte á infección", aclara Pérez-Tur.

O traballo identifica nunha poboación de 1.202 individuos homes a presenza de variantes xenéticas raras que conducen a unha deficiencia funcional de TLR7. Ditas variantes atopáronse no 1,8 por cento de pacientes menores de 60 anos con COVID-19 grave, pero non se acharon en ningunha das 331 persoas estudadas infectadas por SARS-CoV-2 que eran asintomáticas ou presentaban síntomas moi leves.

"Estes resultados súmanse a outros que mostran a importancia crítica da integridade da resposta do interferón de tipo-I para facer fronte á infección por SARS-CoV-2, e abre a vía ao desenvolvemento de terapias dirixidas á eliminación destes autoanticorpos ou de tratamentos con interferón tipo-I específicos contra a enfermidade", conclúe Anna Planas.

Ademais do IIBB-CSIC e o IBV-CSIC, participan neste proxecto o Hospital Clínic/IDIBAPS e o Hospital de Sant Pau de Barcelona. O traballo enmárcase no proxecto INMUNGEN-CoV2 do CSIC, financiado por doazóns recibidas polo CSIC, co obxectivo de identificar o risco individual a desenvolver formas graves de COVID-19, descubrindo as moléculas implicadas nela e, a partir deses achados, potenciais tratamentos.