A metade do alumnado LGBT+ escoita insultos homófobos no colexio

A orientación sexual distinta á da maioría continúa sen aceptarse con normalidade en moitos colexios. Segundo un estudo de Stonewall, a organización benéfica para a igualdade de persoas lesbianas, gais, bisexuais e transxénero (LGBT) do Reino Unido, a metade do alumnado LGBT escoitan insultos homófobos "con frecuencia" ou "a miúdo" na escola, algo que, en opinión da comunidade experta, é preocupante por ser un reflexo do que está a suceder na sociedade.

"Pódese ouvir un 'maricón' nun patio de colexio sen que o destinatario definira aínda a súa orientación sexual. E séguese dicindo de forma intencionada en idades adolescentes en canto se observan condutas que poden suxerir unha orientación homosexual", indica Sylvie Pérez, profesora dos Estudos de Psicoloxía e Ciencias da Educación da UOC. "Evidentemente, pode ter consecuencias negativas na medida que o adxectivo se asimila a un atributo ou condición negativa da persoa. O que están a recibir é que todo aquilo relacionado coa homosexualidade é negativo e despreciable", engade.

Entre as consecuencias negativas deses insultos, poden chegar a atoparse dificultades en relación coa saúde mental. Como explica Adrián Montesano, profesor dos Estudos de Psicoloxía e Ciencias da Educación da UOC, "escoitar estes insultos a curto prazo pode ter como consecuencia a experiencia de exclusión, de marxinalización e de estigmatización con respecto ao seu grupo de iguais, e iso é algo que xera un malestar significativo".

Máis a longo prazo, hai outra consecuencia mesmo máis grave: a interiorización da homofobia. "Nese sentido, xa non é necesario o estímulo de fóra, o rexeitamento, senón que se incorpora como un relato máis co que un mesmo convive, o que pode levar a outros problemas á hora de aceptar a orientación sexual: como se desenvolve a identidade persoal, dilemas internos en relación coa saída do armario en diferentes grupos sociais, familia...", indica.

Unha mostra diso é que, segundo o citado estudo, máis de catro de cada cinco persoas novas trans autolesionáronse, do mesmo xeito que tres de cada cinco persoas lesbianas, gais e bisexuais, algo que a comunidade experta relaciona cun sentido de autodesprecio que se xera tras un rexeitamento da contorna. "Non é estraño que isto pase cando os discursos sociais heteronormativos oprimen a liberdade individual e a diversidade na expresión sexual e de xénero", explica Montesano.

MENOS LGBTFOBIA NO FUTURO

A pesar desta realidade, os expertos cren que se están dando pasos para que a diversidade se abrace con normalidade desde a infancia. E así o reflicten os datos. O estudo de Stonewall sinala que hai dez anos a proporción de alumnado LGBT que escoitaba insultos homófobos no colexio era maior: en 2012, eran sete de cada dez escolares quen se atopaban nesta situación.

En opinión do profesor da UOC, agora estamos nun momento de multiplicidade de relatos, algúns máis inclusivos e outros máis heteronormativos ou discriminatorios. "Hoxe en día vivimos máis que nunca nun multiverso e nun multidiscurso, con ambas as polaridades incluídas". Cada vez hai máis modelos na sociedade de éxito profesional e persoal de persoas que se declaran abertamente LGTBI. Pero, sobre todo, é importante o papel do profesorado nas escolas, clave para evitar situacións discriminatorias.

E tamén desde a casa poden combaterse as reaccións homófobas, a través da xeraración espazos de comunicación naturais e adecuados a cada idade. "O importante é visibilizar e lexitimar calquera forma de amar posible hoxe día, que son moitas. Nunca antes na historia houbo tantas formas socialmente visibilizadas posibles de amarse", lembra Montesano.