O coruñés Conde-Pumpido, un xurista próximo ao PSOE que foi fiscal xeral con Zapatero e defendeu a negociación con ETA
Mostrouse en contra de declarar inconstitucionais varios apartados do estado de alarma pola pandemia de coronavirus.
Por Europa Press / Redacción | MADRID | 11/01/2023 | Actualizada ás 15:25
Cándido Conde-Pumpido, o maxistrado da á progresista que agora preside o Tribunal Constitucional (TC), foi fiscal xeral do Estado co Goberno do socialista José Luís Rodríguez Zapatero, opúxose (durante a súa etapa no Tribunal Supremo) á imputación do expresidente do Goberno Felipe González polo 'caso GAL' e mostrouse (como maxistrado do TC) en contra de considerar inconstitucionais varios apartados do estado de alarma que ditou o Executivo de Pedro Sánchez pola pandemia do coronavirus.
Este mércores, Conde-Pumpido resultou elixido como presidente do órgano de garantías no primeiro Pleno celebrado tras a renovación parcial do tribunal, que tivo lugar o pasado luns cando os catro novos maxistrados do Constitucional tomaron posesión dos seus cargos e alteraron, coa súa chegada, o sistema de maiorías da corte para dar vantaxe ao bloque progresista sobre o conservador.
Asume a Presidencia tras seis anos como maxistrado no Tribunal Constitucional, órgano ao que chegou en 2017 tras ser designado polo Senado. Desde mediados de 2022, cando o TC viu caducar o mandato de catro dos seus maxistrados (incluído o seu presidente), o nome de Conde-Pumpido empezou a soar como candidato a encabezar a corte de garantías, pero non foi ata este mércores que se fixo co cargo.
FISCAL XERAL DO ESTADO CON ZAPATERO
Conde-Pumpido (A Coruña, 1949) pertence a unha longa familia de xuristas. Foi fiscal xeral do Estado entre 2004 e 2011, a proposta do Goberno do socialista José Luís Rodríguez Zapatero. É quen máis tempo ostentou este cargo.
Neses sete anos que estivo á fronte do Ministerio Público, levou a cabo a instrución de numerosas causas de corrupción: a relativa ao 'caso Malaya', na localidade malagueña de Marbella; a do 'caso Palma Area', que comezou a investigarse en 2008; e a da trama 'Gürtel', relacionada principalmente co PP de Madrid e Valencia.
Nos seus primeiros anos como fiscal xeral, a Fiscalía triplicou a presenza de fiscais na Audiencia Nacional especializados en terrorismo islamita, tras os atentados do 11-M. Do seu mandato lémbranse, entre outras, a xa famosa frase que pronunciou durante unha tregua de ETA e a negociación do Goberno coa organización terrorista de que había que "mancharse as togas co po do camiño".
Tamén causaron polémica unhas declaracións súas, durante un almorzo informativo de Europa Press o 16 de abril de 2009, cando denunciou que a Fiscalía se tiña que apoiar unicamente na Garda Civil en relación ás listas que periodicamente pretendía presentar ás urnas a contorna de ETA, xa que a Policía, segundo dixo, só respondía as peticións do xuíz instrutor, en clara referencia ao exmaxistrado Baltasar Garzón.
MAXISTRADO DO SUPREMO
Conde-Pumpido tamén foi maxistrado da Sala do Penal do Tribunal Supremo, onde destacou pola súa oposición á imputación do expresidente do Goberno Felipe González polo 'caso GAL'.
Foi relator de sentenzas como a do 'caso Roldán' en 1999, na que se elevaba a condena ao exdirector xeral da Garda Civil de 28 a 31 anos. E levou a cabo a instrución da causa contra a falecida exalcaldesa de Valencia e senadora do PP, Rita Barberá, pola comisión dun presunto delito de branqueo de capitais no grupo municipal do PP no Concello de Valencia, no marco da 'Operación Taula' derivada do 'caso Imelsa'.
Na lista de casos nos que participou consta tamén o relativo á privatización da empresa téxtil Intelhorce e o caso do expresidente do Goberno de Navarra Gabriel Urralburu, polo cobro de comisións ilegais de construtoras.
Ademais, Conde-Pumpido formou parte do tribunal que condenou, entre outros, ao exministro do Interior José Barrionuevo, polo 'caso Marey'. Tamén integrou a Sala que ratificou a condena de catro anos de prisión imposta pola Audiencia Nacional a Alfonso Fernández Ortega, 'Alfon', ao considerar que o explosivo que portaba durante a folga xeral do 14 de novembro de 2012 "estaba destinado a causar graves lesións e mesmo a morte dunha ou varias persoas que se atopasen preto no momento da explosión".
O agora presidente do TC foi, á súa vez, relator da inadmisión da querela presentada contra o expresidente de Estremadura José Antonio Monago, polas 32 viaxes que realizou a Canarias entre 2009 e 2011. Neste caso, o Tribunal Supremo aconsellou a conveniencia de establecer unha regulación "suficientemente precisa" das viaxes realizadas polos parlamentarios para evitar "calquera dúbida" do correcto emprego dos fondos públicos.
Ao longo da súa carreira tamén foi portavoz da asociación Xuízas e Xuíces para a Democracia (JJpD) e presidente da Asociación Iberoamericana de Ministerios Públicos. Estivo destinado na Audiencia Provincial de San Sebastián e posteriormente foi presidente da Audiencia Provincial de Segovia.
SEIS ANOS NO CONSTITUCIONAL
Nos seus seis anos no Constitucional, Conde-Pumpido foi relator de varias sentenzas. A relativa á causa do asalto ao Parlament de Cataluña en xuño de 2011 foi rexeitada. En 2019, o maxistrado avogou pola absolución dos condenados ao considerar que se vulneraron os seus dereitos. Finalmente, o Pleno deixou o relatorio en mans do maxistrado Antonio Narváez, que era favorable ás condenas ditadas polo Supremo.
Tamén redactou varios votos particulares para deixar constancia da súa discrepancia con algunhas decisións adoptadas pola maioría do Pleno, ata agora conservador.
No verán de 2021 mostrou a súa oposición á sentenza que declarou inconstitucionais determinados aspectos do primeiro decreto de estado de alarma pola pandemia de COVID-19. No marco daquel debate, viuse involucrado nunha polémica pola que pediu desculpas publicamente aos seus compañeiros do tribunal por algunhas expresións vertidas nun borrador do seu voto discrepante.
Ditas expresións, nas que se refería a os seus compañeiros como autores dunha sentenza "máis propia dun leigo que do máximo interprete da Constitución" e mesmo como "xuristas de salón", foron eliminadas do voto que sumou e notificou xunto á sentenza que se publicou no Boletín Oficial do Estado (BOE).
Á marxe, Conde-Pumpido tamén se mostrou en contra da decisión do Pleno de paralizar a tramitación parlamentaria de dúas emendas impulsadas polo PSOE e Unidas Podemos polas que se buscaba modificar o sistema de elección dos candidatos ao tribunal que nomea o Consello Xeral do Poder Xudicial (CGPJ).
