Evidentemente Europa non pode enfrontar este repto dun xeito inerte. Compre mellorar os medios materiais, unificar as políticas de defensa e diplomática na Unión Europea, creando un auténtico Exército e servizo de información europeos e coordinar os sistemas de información policial. O terrorismo yihadista é unha ameaza real que require dunha resposta coordinada e eficaz. Mais sen se mover un chisco do sistema de garantías democráticas. Sen Guantánamos. Porque Europa non executa xornalistas nin pode torturar nin arrestar arbitrariamente. Non somos coma eles.
Cara á cidadanía europea compre unha pedagoxía de respecto á diferenza. O islamismo e o sionismo son ideoloxías da agresión, mais o Islam e o xudaísmo son civilizacións que achegaron elementos fundamentais para entendermos o noso mundo. O islamismo é moi minoritario no conxunto do Islam.
E, tamén, compre entendermos o multiculturalismo no contexto dunha ética civil e dunha legalidade democrática. Esenciais a esta legalidade son a igualdade dos homes e mulleres, a educación obrigatoria de todos, as liberdades relixiosa e de expresión ou a prohibición da poligamia. Nese marco de mínimos, o multiculturalismo é esencial á Europa de hoxe. E funciona. Un dos policías asasinados era un musulmán francés de orixe alxerina que protexía aos xornalistas do Charlie Hebdo e outro musulmán francés de orixe subsahariana foi quen salvou aos xudeus na tenda kosher atacada polo terror yihadista.