Investigan un sistema para eliminar as células "zombis" do noso organismo

Investigadores da UOC, en colaboración coa Universidade de Leicester (Reino Unido), descubriron unha nova molécula que é capaz de destruír células vellas, sen afectar ás sas, o que abre a porta a poder atrasar o envellecemento dos tecidos do organismo e, eventualmente, a mellorar a calidade e a esperanza de vida en humanos. De momento, os resultados, que publicaron en aberto na revista Aging, obtivéronse en células in vitro e agora empezarán as probas con modelos animais.

Ao longo da vida, as células están sometidas a diferentes estreses, como a radiación solar, que fai que acumulen defectos. Chegados a un certo punto, actívanse mecanismos de defensa para evitar que poida desenvolverse un tumor: ou ben a célula "se suicida", a apoptose, ou ben entra en senescencia, un tipo de estado "zombi", entre a vida e a morte, en que a pesar de continuar viva, deixa de funcionar e, ademais, empeza a fabricar produtos que contaxian o estado zombi a outras células sas dos arredores. Mentres o organismo é novo, o sistema inmunitario encárgase de eliminalas e limpar os tecidos.

Agora ben, a medida que sumamos anos, o sistema inmunitario deixa de realizar esta tarefa de mantemento; os motivos que provocan este comportamento descoñécense. Isto fai que estas células zombis vaian acumulándose nos tecidos, que estes empecen a funcionar peor, e que envellezan.

Estudos efectuados con animais demostraron que cando se administran determinados fármacos, denominados senolíticos, capaces de eliminar estas células vellas, conséguese mellorar a esperanza e a calidade de vida dos animais. Neste sentido, os investigadores, liderados por Salvador Macip, catedrático da UOC e director dos Estudos de Ciencias da Saúde da UOC e catedrático de medicamento molecular na Universidade de Leicester, no Reino Unido, identificaron unha molécula denominada CUDC-907 que destrúe as células vellas dunha forma eficiente e específica, con poucos efectos secundarios sobre as células sas.

"O fármaco que identificamos destrúe células vellas de maneira moi potente e, ademais, xa se está investigando contra algúns cancros, así que podería ter un dobre efecto: anticancro e, á vez, anticélulas vellas que fan que o cancro rexurda", sinala Macip. "Poderíase administrar este fármaco xunto coa quimio ou a radio para eliminar estas células zombis e reducir en gran medida o rebrote do cancro", engade.

Neste traballo, os investigadores viron, utilizando diferentes modelos de células humanas cancerosas, que o inhibidor dual CUDC-907 elimina un tipo concreto de células senescentes con efectos secundarios limitados. Agora, iniciarán as probas con modelos animais e, en caso de obter bos resultados, pasarían a testarlo en humanos. Os investigadores consideran que o fármaco podería aplicarse tamén en doenzas en que a acumulación de células senescentes desempeña un papel, por exemplo o alzhéimer.