A diversidade lingüística debe ser protexida, inciden expertos nunhas xornadas do Consello da Cultura
Estas declaracións realizáronse na xornada 'O galego ante o desafío das sociedades multilingües', a cuarta cita do foro 'Pensar ou mundo dende Galicia'.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 08/06/2023 | Actualizada ás 19:44
O catedrático de Ciencia Política e director do Instituto de Estudos Canadenses da Universidade de Augsburgo, Peter A. Kraus, considerou necesario apostar por enfoques que afronten a diversidade lingüística e transcendan o legado histórico que vincula Estado e cidadanía cunha única lingua. Así o sinalou na xornada 'O galego ante o desafío das sociedades multilingües', a cuarta cita do foro 'Pensar ou mundo dende Galicia', co que o Consello da Cultura Galega (CCG) conmemora o seu 40º aniversario.
Na inauguración, o coordinador do foro e vicepresidente do CCG, Xosé M. Núñez Seixas, destacou que o obxectivo "non é só promover o debate sobre cuestións que respectan á sociedade galega, senón que é un fin máis amplo: trátase de repensar o mundo desde Galicia".
A coordinadora da xornada, Dores Vilavedra, engadiu que isto implica pensar no idioma, ao redor do que se articulan outras cuestións que teñen que ver coa identidade, coa política, coa economía e coa cultura. "Necesitamos solucións e ideas novas e superar marcos de análises que se revelaron como obsoletos ao fracasar", indicou.
Peter A. Kraus foi o encargado de abrir a sesión matinal cunha charla titulada 'Cidadanía e multilingüismo'. Nela, chamou a atención sobre facer de que, tanto no contexto europeo como ibérico, existe "unha diversidade lingüística cada vez máis complexa". Isto, segundo indicou, require de enfoques institucionais que afronten esta diversidade a través, por exemplo, do deseño de estratexias que xeneralicen repertorios multilingües e senten as bases dunha cidadanía multilingüe.
Así mesmo, sinalou que protexer a diversidade lingüística é unha cuestión esencial polo valor que esta ten. "Ese valor deriva, por unha banda, de que a lingua é unha opción que nos ofrece oportunidades de elección e, polo outro, de que a lingua é unha ligazón que constitúe lazos sociais".
A respecto da situación de Galicia e, en concreto, de protección de diversidade lingüística que se fai no país, Kraus afirmou que "o balance é máis ben mixto". Segundo explicou, "Galicia comparte con outras comunidades autónomas bilingües elementos de diversidade que á España oficial ás veces parecen resultarlle incómodos, como ocorre na maioría dos Estados europeos". Con todo, puntualizou que, desde unha perspectiva norte-sur, esta diversidade é antes a regra que a excepción.
PAPEL DOS NOVOS FALANTES
As xornadas contou tamén coa participación da catedrática de Sociolingüística da Universidade de Glasgow Bernadette O'Rourke. No seu relatorio, 'Linguas minorizadas e os seus falantes: novos espazos e novas perspectivas', profundou nas teorías existentes ao redor da revitalización lingüística e o papel crucial que teñen os novos falantes nese proceso de revivir unha lingua.
"Nun mundo cada vez máis global, en constante movemento e mobilidade, urxe repensar rémalas máis tradicionais do estudo sociolingüístico e hai que repensar o que significa a revitalización lingüística no século XXI", sinalou.
Así, apuntou que para reconstruír as linguas do pasado, como o galego ou outras moitas linguas minorizadas en Europa, hai que facelo no presente, pensando no futuro e nas posibilidades de avanzar no uso da lingua, con máis recursos tecnolóxicos, con usos modernos.
Durante a súa intervención, O'Rourke achegou tamén a súa propia experiencia de aprender a falar galego sendo unha persoa allea á comunidade, o que lle serviu de punto de partida para explicar algúns conceptos que se popularizaron na sociolingüística contemporánea, como o de novo falante.
Na xornada de tarde, Dores Vilavedra moderou a mesa titulada 'Diversidade lingüística e plurilingüismo desde a perspectiva das minorías', na que participaron Patxi Baztarrika, experto en planificación e política lingüística que abordou o caso do eúscaro; Eva Gugenberger, catedrática de Lingüística Iberorrománica na Universidade Europea de Flensburgo; e Henrique Monteagudo, catedrático de Filoloxías Galega e Portuguesa da USC.
