Galicia, un lugar onde a calidade do emprego non é nin boa nin mala
A temporalidade é case como a media e a porcentaxe de ocupados a xornada parcial indesexada supera á do conxunto estatal.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 14/11/2023 | Actualizada ás 13:22
Galicia sitúase na oitava posición por comunidades autónomas no índice de calidade do emprego que elabora a Fundación Ramón Areces, a 0,9 puntos porcentuais da media e 5,1 da rexión líder. En concreto, en cuestións como temporalidade, a comunidade galega rexistra un valor case igual ao da media, pero é maior na porcentaxe de ocupados a xornada parcial indesexada (sobre o total de ocupados) e no de asalariados con salarios básicos.
Mentres, segundo o estudo, Galicia rexistra valores menores aos da media en taxa de ocupacións de alta cualificación e ocupados que buscan outro emprego (sobre o total de ocupados). Todas as comunidades autónomas excepto Estremadura melloraron no índice de calidade do emprego respecto ao ano 2007, segundo este último informe elaborado pola Fundación Ramón Areces e o Ivie titulado 'A calidade do emprego en España e as súas comunidades autónomas'.
A estabilidade laboral, o tipo de xornada e de ocupación, a conciliación, os salarios percibidos ou a sinistralidade son algúns dos 18 indicadores de calidade analizados neste índice, que en 2022 sitúase 3,1 puntos por encima do de 2007. O informe, elaborado polos investigadores do Ivie e profesores da Universitat de València, Lorenzo Serrano e Ángel Adoitar, xunto co economista tamén do Instituto Fernando Pascual, ofrece este indicador para o conxunto de España e tamén por comunidades autónomas.
Os maiores incrementos en calidade do emprego producíronse en Cataluña, Murcia e Castela-A Mancha (máis de 3,5 puntos) e os máis débiles rexistráronse en Canarias, Cantabria e Aragón (ao redor de 2 puntos). En termos de calidade global do emprego os maiores niveis atópanse en País Vasco, Madrid, Cataluña, Navarra e A Rioxa, todas con índices por encima da media. Pola contra, a situación menos favorable móstrase en Estremadura, Canarias, Andalucía e Murcia.
O estudo así mesmo explica que, aínda que en xeral, a maioría de comunidades mostran avances en cada unha das cinco dimensións consideradas, o que reflicte unha evolución positiva da calidade do emprego desde 2007, iso non significa que non existan problemas relevantes, incluso algúns agravados, así como importantes diferenzas entre as rexións.
TEMPORALIDADE E XORNADA LABORAL
En materia de estabilidade laboral, o informe sinala que a taxa de temporalidade segue sendo moi elevada no terceiro trimestre de 2023 (17,3 %). Por comunidades, Estremadura achégase ao 28 % de traballadores temporais, máis do dobre que noutras como Madrid ou Cataluña. Ademais, segundo os datos do terceiro trimestre deste ano, o 6 % dos ocupados en España ten que conformarse cun emprego a tempo parcial aínda que desexaría un a tempo completo, unha cifra que representa case a metade dos traballadores con contratos a tempo parcial. O mínimo de emprego involuntario parcial dáse en Baleares, cun 4 %, fronte ao máximo de 8,1 % rexistrado en Andalucía.
Outra situación relacionada coa xornada laboral que afecta á calidade do emprego é a incidencia das xornadas longas (entre 40 e 48 horas semanais) e moi longas (49 horas ou máis) que mostra un repunte tras a pandemia. No terceiro trimestre de 2023, o 41 % dos traballadores soporta xornadas longas e o 5,8 %, moi longas. Ademais, o 16,6 % dos ocupados traballa ao final da tarde, un 5,4 % pola noite, os sábados (28,3 %) ou os domingos (17,1 %) e un 21,9 % dos asalariados traballa a quendas.
En conxunto, o 14,8 % dos ocupados no terceiro trimestre de 2023 desexa unha xornada diferente, xa sexa con máis horas para poder aumentar os seus ingresos (9,1 % dos ocupados) ou con menos horas, incluso renunciando a parte do salario (5,6 %). Este último grupo está a crecer nos últimos anos, mentres se reduce o dos traballadores que queren aumentar o seu horario laboral.
TELETRABALLO E CALIDADE DO EMPREGO
Por último, a monografía tamén estuda a relación entre teletrabajo e calidade do emprego, tras o incremento experimentado durante a pandemia desta modalidade de traballo. En concreto, a porcentaxe de ocupados que teletraballa toda ou parte da súa xornada pasou do 8,3 % de 2019 ao 14 % en 2022. Aínda está por baixo da media da Unión Europea, que se sitúa no 22,4 %.
A análise por comunidades autónomas destaca o incremento do teletraballo respecto de 2019 en Madrid (13,6 puntos máis), Cataluña (7,4 puntos) e País Vasco (5,5 puntos), mentres que noutras rexións o avance é máis moderado, como Castela e León, A Rioxa, Aragón, Baleares, Estremadura ou Castela-A Mancha (con avances acumulados inferiores a 2 puntos).
O informe sinala que os efectos do teletraballo sobre a calidade do emprego son ambiguos, do mesmo xeito que sobre a produtividade nas empresas, e máis aló da porcentaxe de empregados que teletrabajan, os autores insisten en que o éxito desta fórmula de traballo depende da colaboración entre empregados, empresas e sociedade en xeral, así como da adaptación continua e a aprendizaxe nesta nova contorna laboral.
