Un investigador da USC estuda as estratexias de comunicación cifrada nas 'cantigas de amor'
O primeiro traballo centrado na influencia da oralidade nos relatos amorosos dos trobadores galego-portugueses.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 15/01/2024 | Actualizada ás 14:58
O doutor en Filoloxía Románica Xabier Ron, que forma parte do Grupo de Investigación de Románicas da Universidade de Santiago de Compostela, publicou unha monografía na que aborda a influencia da oralidad e as estratexias de comunicación cifrada que os trobadores galego-portugueses empregaban nas súas composicións para declarar o seu amor ás mulleres da nobreza.
Segundo informaron nun comunicado, a monografía, editada en colaboración coa Secretaría de Política Lingüística e o Centro Ramón Piñeiro, é o primeiro traballo centrado na influencia da oralidade nos relatos amorosos dos trobadores galego-portugueses.
Para elaborala, Xabier Ron analizou un total de 1.197 'cantigas de amor' da lírica galego-portuguesa, das que finalmente seleccionou 471 textos de 101 trobadores distintos para incorporar a este traballo no que profunda nas prácticas comunicativas empregadas para lograr a aceptación da dona de forma confidencial.
O autor apoiouse na historia e a antropoloxía para contrastar a información literaria das 'cantigas', demostrando que "a realidade histórica da época influíu moito nestas composicións". Así mesmo, incluíu táboas recompilatorias e esquemas que facilitan o seguimento dos diferentes argumentos. Ademais, no estudo figuran todos os autores estudados, as 'cantigas' acompañadas dunha síntese dos motivos amorosos e un repertorio cos fragmentos máis significativos do total dos analizados.
IMPORTANCIA DA ORALIDADE
O investigador recalcou que na Idade Media todo era oral, o que repercutía na maneira de compor e divulgar as cancións por parte dos trobadores, que realizaban "unha especie de peregrinación a través da cal debían mostrar os seus valores corteses para ser dignos da aceptación da señora" facerlle unha 'cantiga' era "entregarlle un don".
Esta relación producíase entre partes desiguais da sociedade, polo que entre eles había un pacto de fidelidade e "unha cláusula de silencio que impregna as cantigas" nas que o trobador disimula e encobre moitos aspectos da relación para protexer á súa amada mediante unha serie de xogos poéticos.
O experto apuntou que existen unha serie de "motivos poéticos esenciais", como a forza dos rumores, a imposibilidade de confesar o seu amor e a relevancia do mandato, dos que Xabier Ron logrou reunir máis dunha ducia de temas.
Así mesmo, Ron declarou que, "a pesar do que se pensaba ata hai pouco, na Idade Media a muller era a protagonista e o epicentro da relación feudovasallática", como se pode ver na monografía a través dos textos poéticos, onde se manifesta esa conciencia aristocrática da muller na súa relación de dominio sobre o trobador, opóndose ás peticións de máis. Este traballo de Xabier Ron pode atopase na libraría en liña da Xunta e na páxina web do Centro Ramón Piñeiro para a Investigación en Humanidades.
