Máis de 175.000 galegos cambiaron de alcalde no primeiro ano tras as eleccións municipais
Movementos políticos de distinta índole e unha moción de censura, a do Irixo, propiciaron unha decena de substitucións.
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 02/06/2024 | Actualizada ás 12:08
Máis de 175.000 galegos cambiaron de alcalde no ano transcorrido desde que se celebraron últimas eleccións locais, o 28 de maio de 2023. Fixérono a través dunha decena de cambios propiciados fundamentalmente por movementos políticos (o caso máis relevante, no que respecta ao número de veciños afectados, é do da cidade de Lugo) e tamén por unha moción de censura, a do Irixo.
En agosto de 2024, a localidade ourensá converteuse na primeira en rexistrar unha moción de censura apenas dous meses despois da constitución da maioría de corporacións locais tras o 28M, que tivo lugar o 17 de xuño. Houbo 13 excepcións (unha ducia de municipios, por mor de recursos, viron atrasados os seus plenos constitutivos ata o 7 de xullo; e en Castro Caldelas repetíronse eleccións o 26 de novembro).
En agosto de 2023 prosperou a moción do Irixo e o popular Manuel Cerdeira perdeu a Alcaldía, que quedou a independente Susana Iglesias (tras o pacto alcanzado entre Xuntos polo Irixo e o PSOE), sendo esta polo momento a única iniciativa deste tipo no que vai de mandato en Galicia.
Con todo, nos últimos días evidenciáronse as augas revoltas nalgunhas corporacións. É o caso de Muxía, onde o socialista Iago Toba denunciou nun pleno "unha operación escura" entre PP e BNG para desbancalo cunha moción de censura con axuda de Independentes por Muxía. Con todo, populares e nacionalistas desmentírono en público e afirmaron que, por agora, "non hai nada".
Pero, ademais, esta mesma semana, xusto na data na que se cumpría un ano da cita municipal coas urnas, o PSOE municipal de Ourense fixo un chamamento de "consenso" aos outros grupos da oposición (BNG e PP) co obxectivo de, mediante unha moción de censura, "dar un golpe de temón" e "cambiar o rumbo" da cidade e do concello que ven "en bancarrota" da man de Gonzalo Pérez Jácome (D.O.).
LUGO CONCENTRA A METADE DAS SUBSTITUCIÓNS
A provincia de Lugo concentra a metade das substitucións deste ano, ademais dun caso curioso, o da localidade de Cervo, na Mariña, onde Alfonso Villares, a pesar de ser quen concorreu como cabeza de lista do PP ás eleccións do 28M, non chegou a tomar posesión ao ser fichado polo presidente galego, Alfonso Rueda, como conselleiro do Mar. No seu lugar fíxoo, o 17 de xuño, a que fora o seu número dous na lista: Dolores García Caramés. O seguinte cambio na provincia produciuse en Vilalba, onde a socialista Elba Velero deixou o bastón de mando en mans de Marta Rouco (accedeu á Alcaldía en outubro de 2023) para volver traballar como médica no centro de saúde da localidade.
E tras a decisión de Rueda de adiantar as eleccións autonómicas ao 18 de febreiro de 2024, en xaneiro producíronse outras tres substitucións nas alcaldías lucenses. Unha delas afectou aos máis de 98.000 galegos da capital provincial: e é que a ata xaneiro alcaldesa de Lugo, Lara Méndez, renunciou para reforzar a candidatura capitaneada por José Ramón Gómez Besteiro. Relevouna Paula Alvarellos, actual rexedora.
Dous cambios máis por inclusión nas listas ao Parlamento afectaron á provincia, onde a doutora Montserrat Mulet converteuse a principios deste ano na primeira alcaldesa da historia de Paradela, tras a inclusión do seu antecesor, José Manuel Mato, na lista popular; e Mayra García (quen foi na lista socialista, aínda que non logrou asento no Hórreo) traspasou o bastón de mando de Trabada a Rubén García.
A substitución máis recente na provincia lucense afectou aos algo máis de 2.500 veciños de Guntín, dado que, unha vez obtida a vitoria nas urnas e revalidada a súa maioría absoluta, Rueda fichou a María José Gómez nesta localidade como nova conselleira de Medio Rural. Ángel Pérez ocupou o seu posto á fronte da Alcaldía a finais de abril.
MOVEMENTOS EN PONTEVEDRA E A CORUÑA
Outra fichaxe do líder do PPdeG, Alfonso Rueda, quen decidiu crear unha nova Consellería de Cultura, Lingua e Xuventude, provocou un dos cambios rexistrados na provincia de Pontevedra no último ano. Para esta carteira autonómica, o pontevedrés decidiu 'pescar' no seu propio territorio e elixiu a José López, un veterano da política local. O bastón de mando da Estrada recolleuno Gonzalo Louzao a finais do mes pasado.
Antes, a finais de xaneiro e co transfondo, de novo, das candidaturas autonómicas, tomou posesión como alcaldesa de Silleda, a socialista Paula Fernández Pena, quen retomou a Alcaldía máis dunha década despois da súa renuncia tras ser elixida senadora. Fíxoo tras dimitir Manuel Cuíña, quen concorría na lista socialista por Pontevedra. O círculo político pechouse na localidade pontevedresa, tendo en conta que Paula Fernández cedera o bastón de mando a Cuíña, á súa vez, en 2013.
Finalmente, na provincia coruñesa rexistráronse dous cambios no último ano e ambos materializáronse no mes de marzo: a substitución en Laxe, onde por motivos de saúde José Luís Pérez Añón (PP) deixou a Alcaldía en mans de Francisco Charlín, e a substitución en Cambre. Nesta última localidade, a ata entón edil de Facenda María Pan (Unión por Cambre) converteuse en rexedora tras a dimisión do seu antecesor, Óscar García Patiño, quen afirmou que renunciaba cansado por "o bloqueo administrativo e o pago de facturas" no Consistorio.
