A defensa de Europa ante totalitarismos e "oligarquías tecnolóxicas" marca a entrega das Medallas do Parlamento

A actualidade xeopolítica internacional, protagonizada esta semana polos fortes aranceis anunciados polo presidente de Estados Unidos, Donald Trump, tamén deixou pegada este sábado na entrega das Medallas do Parlamento de Galicia 2025 á Real Academia Galega de Belas Artes, a Afundación e ao historiador Ramón Villares. E é que non faltaron referencias a estes retos globais nos principais discursos lidos desde o Pazo do Hórreo. O presidente do Parlamento de Galicia, Miguel Santalices, reivindicou a autonomía da "gran nación que é Europa" fronte aos que buscan "erguer muros de autocracia ou totalitarismo da man das novas oligarquías tecnolóxicas", en alusión velada á situación política estadounidense. 

Durante o acto, ante unha nutrida representación da sociedade civil e política da Comunidade, incluído o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, e membros do seu goberno, o titular do Lexislativo galego enxalzou no seu discurso os "principios irrenunciables de democracia, paz e liberdade" que consagra Europa. Así, fixo un chamamento a non permitir "que sexan outros os que escriban o futuro" do vello continente e do seu proxecto integrador, a cuxa conformación Galicia contribuíu " moito". Ademais, Santalices defendeu no seu discurso o "desenvolvemento pleno do marco de competencias" que establecen para Galicia tanto o Estatuto de Autonomía como a Constitución, dentro dun sistema baseado na "igualdade social e territorial". Neste contexto, pediu "solemnemente" que haxa "un acordo para que os dereitos dos cidadáns sexan financiados independentemente do lugar onde se resida". 

Aínda que non foi tan lonxe, tamén o titular da Xunta, Alfonso Rueda, avoga por adoptar "decisións" para a defensa de Europa fronte a "ameazas externas de todo tipo", entre as que mencionou as ditaduras e forzas que buscan a "polarización extrema". Rueda insistiu nesas "decisións en materia de defensa", que "ningunha persoa sensata debería discutir", para defender "a democracia liberal e o Estado do benestar" como principal elemento que diferencia Europa de "outras potencias que teñen vocación imperialista, hexemónica ou, directamente ditatorial". Neste contexto, o presidente da Xunta mencionou a "estratexia de polarización extrema" que "algúns tentan que domine" na política española para evitar que "a cidadanía poida entrar no fondo das cuestións que verdadeiramente importan".

Todo iso durante a entrega das Medallas do Parlamento na véspera da celebración, este domingo 6 de abril, do 44 aniversario da promulgación do Estatuto de Autonomía de Galicia. O acto, ao que asistiron os principais representantes políticos e da sociedade civil da Comunidade, contou coa música da fadista María do Ceo, que mesmo se atreveu cunha versión de 'Un canto a Galicia', de Julio Iglesias, e puxo a guinda ao evento co Himno de Galicia.

"DESENVOLVEMENTO PLENO DO MARCO DE COMPETENCIAS"

No seu discurso, Miguel Santalices aproveitou para reivindicar os máis de 40 anos de historia da autonomía galega e das súas institucións, do que se serviu para facer un chamamento ao desenvolvemento "pleno do marco de competencias" que permite tanto o Estatuto como a Constitución. Todo iso, engadiu, debe ser compatible coa procura "irrenunciable da igualdade social e territorial nun sistema que debe ser equilibrado e non discriminatorio para ninguén". Ademais, en referencia ao diálogo político a nivel estatal para conseguir un novo modelo de financiamento do sistema autonómico, o presidente do Parlamento pediu "solemnemente" que se chegue a un acordo "para que os dereitos dos cidadáns sexan financiados independentemente dle lugar no que residan".

GALICIA EN EUROPA

Máis aló de reivindicar o papel que xogou Galicia para "comunicar entre si" aos pobos de Europa a través do Camiño de Santiago, Santalices enxalzou históricos referentes do galeguismo como os intelectuais da Xeración Nós --Medalla do Parlamento 2021--, entre eles Castelao, Vicente Risco, Otero Pedrayo e Losada Diéguez. É máis, aludiu a eses "Estados Unidos de Europa" aos que se refería Castelao no seu 'Sempre en Galiza' e á vocación europeísta de Ramón Piñeiro. "Con ese espírito", lembrou o presidente da Cámara, botou a andar o 6 de abril de 1981 o Estatuto de Autonomía, que "culminaba a tarefa de tantos que se comprometeron coa cultura, a lingua e o territorio sobre os que se levantou o anhelado autogoberno".

ENTREGA DAS MEDALLAS

Tras o discurso de Santalices, chegou o momento da entrega das medallas. O primeiro en subirse ao escenario foi Manuel Quintana, como presidente da Real Academia Galega de Belas Artes de Nosa Señora do Rosario (abreviada Ragba), que cumpre 175 anos de historia. Tanto Quintana como o presidente da Cámara destacaron a "vocación galeguista e europeísta" da Academia no seu estudo e labor de recuperación e posta en valor da cultura artística de Galicia desde múltiples ámbitos.

Santalices agradeceu a súa intensa "colaboración e asesoramento" ao Parlamento na catalogación e musealización dos seus fondos artísticos, compostos por máis de 300 pinturas e esculturas. A segunda medalla foi para Afundación, recollida polo seu presidente, Miguel Ángel Escotet, quen se dixo "galego de corazón desde hai moitos anos", ata o punto de atreverse a empregar o idioma e a dedicar unhas palabras a Castelao.

Escotet recolleu a distinción "con orgullo e con esa concepción dunha gran Galicia universal que sinala sempre o norte" da Obra Social de Abanca. Santalices, pola súa banda, sinalou a "colaboración desinterasada" que mantén Afundación na "tarefa común" da difusión da arte e a cultura galegas. En último en recoller a súa medalla foi o catedrático de Historia Contemporánea na Universidade de Santiago de Compostela, Ramón Villares, quen tivo "a honra de colaborar" coa Cámara autonómica en numerosas iniciativas, entre elas o libro 'Vos tempos son chegados', que aborda o nacemento da autonomía galega.

Villares enxalzou estas máis de catro décadas desde a promulgación do Estatuto, ao que Santalices respondeu cun agradecemento por poder contar con el "sempre" que o Parlamento llo require.A actualidade xeopolítica internacional, protagonizada esta semana polos fortes aranceis anunciados polo presidente de Estados Unidos, Donald Trump, tamén deixou pegada este sábado na entrega das Medallas do Parlamento de Galicia 2025 á Real Academia Galega de Belas Artes, a Afundación e ao historiador Ramón Villares.