A purificación do solsticio: as sete herbas de San Xoán, un legado de protección e renovación

En Galicia, a noite de San Xoán é sinónimo de maxia e tradición, un tempo onde a natureza e as crenzas antigas se entrelazan nunha celebración única. As sete herbas de San Xoán, un conxunto de plantas medicinais recollidas na véspera desta festividade, posúen un significado profundo e misterioso na cultura popular. Consideradas sacras, estas herbas son protagonistas de rituais ancestrais que buscan purificar o corpo e o espírito, atraendo boa sorte e protección. Esta práctica milenaria mantén viva a conexión coa terra e coas tradicións pagás, recordándonos o poder e a beleza dos nosos costumes máis antigos.

O RITUAL DAS HERBAS E CALES SON

O ritual dás sete herbas de San Xoán ten as súas raíces en antigas crenzas pagás relacionadas co solsticio de verán, un momento de gran importancia no calendario agrícola e espiritual. Segundo a tradición, as herbas deben ser recollidas antes do amencer do día de San Xoán, preferiblemente ao redor da medianoite, cando se cre que están non seu máximo poder máxico.  Algúns dous usos máis comúns inclúen a preparación de infusións, baños rituais e queimalas en fogueiras durante a noite de San Xoán, ou como fan na familia de María "recollíamos as que había, as que non inventábamos un pouco, e metíamolas nun barreño con auga, para lavarnos a cara pola mañán". Representan un antigo legado de protección e renovación que perdurou ao longo dúas séculos.

As sete herbas de San Xoán varían segundo a rexión e as costumes locais, pero algunhas das máis comúns inclúen a ruda, a flor de San Xoán, o loureiro, a verbena, o romeu, a xarxa e o tomiño. Cada unha destas plantas ten propiedades medicinais e simbólicas que se consideran beneficiosas para a saúde e ou benestar.

 

 

 

 

Ver esta publicación en Instagram

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

 

Una publicación compartida por Galicia Confidencial (@galicia_confidencial)

EXPERIENCIAS

Pepa, orixinaria de Esteiro-Muros, compártenos cómo se iniciou no ritual, "recordo dende que era pequeniña, Manuela Constantina, que era unha muller solteirona que creía moito nesas cousas, tiña a horta chea de todas as herbas de San Xoán. Entón, íamos cando as apañaba, xa deixaba feitos feixes de cada un, de lavanda, herba luísa, romeu, de todas. Entón, todo o mundo iba a súa casa a buscar unha poliña de cada unha. Fai máis de 50 anos que fago este ritual". 

Begoña, pertencente ó concello de Outes, explica que "cando era pequena, cuns oito ou nove anos, incluso antes, facíamos o ritual na casa. Facíao miña avoa, miña nai, e meu pai tamén, eran moi diso. Íamos a buscalas na víspera de San Xoan, ó atardecer, e collíamos fiuncho, herba luisa, romeu, malva de San Xoán, que chamábamos "malvita", hipérico, e así. As veces tamén engadíamos flor de limoeiro e outras parecidas para dar cheiro. Miña nai tamén collía gardenias e rosas, se as había, pero pola fragancia, e incluso menta. Poñíamos todas as plantas nunha bañeira con auga e deixábanse no xardín á luz da lúa. Ó espertar, lavábamos a cara con esa auga".

Aínda que as súas orixes remóntanse a antigas crenzas pagás, estas herbas seguen sendo veneradas e utilizadas en rituais tradicionais en moitas partes do mundo, incluída Galicia. O seu poder simbólico e medicinal convérteas en elementos fundamentais da cultura popular, transmitidos de xeración en xeración como parte dun rico patrimonio cultural e espiritual.