O desafío da IA e dos robots do futuro: a extinción de moitos postos de traballo

O perigo para o emprego que suporá na próxima década a irrupción da Intelixencia Artificial (IA) debería ser compensado con impostos sobre os beneficios que producirá esta tecnoloxía, segundo defenden expertos, que tamén reclaman mecanismos de control para preservar os dereitos fundamentais.

O evento 'O Traballo ante a chegada da Intelixencia Artificial', contou coa intervención dos socios da firma: Fabián Valero e Javier de Cominges, e das profesoras da Universidade de Vigo Emma Rodríguez e Iria Vázquez Silva. Así, coincidiron en apuntar ás cargas impositivas como método para preservar postos de traballo e expuxeron que os gravames serán necesarios para "facilitar a transición dos profesionais a un novo mercado laboral". Así mesmo, avogaron por pór en marcha mecanismos de control ante o "risco" para os dereitos fundamentais que representa a IA.

"Son moitos os expertos que propoñen gravames engadidos aos robots e ao uso da intelixencia artificial. Ata Bill Gates ou Elon Musk chegárono a dicir. E aínda que non existe un consenso unánime, xa se está empezando a practicar nalgúns países", afirmou o socio fundador de Zeres Avogados, o laboralista Fabián Valero. No entanto, recoñeceu que impor impostos "suscita problemas, por exemplo, en canto á capacidade dos estados de cobralos nunha contorna global". Agregou que tamén expón problemas o desexo de controlar os abusos contra os dereitos humanos da IA usando datos privados.

NOVOS PERFÍS

Unha boa parte das ocupacións serán diferentes nuns anos a como son hoxe, e máis aínda ao longo da vida laboral de quen agora se estea incorporando ao mundo laboral, sinalou a profesora de Socioloxía na Universidade de Vigo Iria Vázquez Silva. "É necesario distinguir entre tarefas, que serán facilmente substituídas pola IA, e empregos. Nesta segunda orde é máis difícil facer predicións", admitiu.

Iso si, os expertos coinciden en que, ao desaparecer tarefas, é probable que determinados postos de traballo se extingan á vez, mentres se crean outros no seu lugar, ou polo menos que se transformen "profundamente". Por conseguinte, será necesario que profesionais e empregados adquiran novos perfís que se adapten ás demandas xeradas pola irrupción da IA. Nesa transición será "esencial" o papel dos impostos, sinalan.

RELACIÓNS LABORAIS

Aparte as relacións laborais dos próximos anos tamén se verán afectadas pola IA. "Non é só un problema fiscal e impositivo, existe outro tipo de instrumentos que se deben utilizar", afirmou a profesora de Dereito do Traballo na Universidade de Vigo Emma Rodríguez. Por iso, diagnosticou que no ámbito do dereito do traballo "hai moito que facer para que a IA se axuste á legalidade constitucional". Así, indicou a necesidade dunha regulación que achegue seguridade ante "o risco de intromisión no ámbito particular de persoas xurídicas ou físicas".

CIFRAS

Un estudo realizado pola consultora Randstad en febreiro de 2024 prognostica que a intelixencia artificial creará 1,61 millóns de postos de traballo en España na próxima década, pero destruirá 2 millóns, o que suporá unha perda de case 400.000 empregos. Pola súa banda, a Organización para a Cooperación e o Desenvolvemento Económico (OCDE) sinalaba en 2023 que o 28% do emprego en España verase afectado pola automatización xerada pola IA nos próximos anos.

GALICIA, PRIMEIRA REXIÓN EUROPEA CUNHA LEI PROPIA DO USO DA IA

O presidente da Xunta, Alfonso Rueda, puxo en valor este xoves que Galicia será a primeira rexión europea cunha lei propia sobre o uso da Intelixencia Artificial (IA), durante a súa intervención na xornada sobre o impacto do regulamento europeo de IA nas organizacións.

O titular do Executivo autonómico destacou que a IA é "unha cuestión xa de presente" da que hai que "aproveitar todo o seu potencial" e celebrou que se realicen encontros como esta xornada para "intercambiar boas experiencias e avanzar no fundamental máis ou menos á mesma velocidade". Rueda incidiu na importancia de regular esta tecnoloxía, para garantir un "uso seguro e ético" e para que "funcione adecuadamente". Respecto diso, presumiu de que Galicia está á vangarda española e europea grazas á iniciativa das empresas e de políticas como a Estratexia Galega de IA, dotada con 300 millóns de euros.

Ademais, engadiu, Galicia se converterá na primeira rexión europea en afrontar a regulación do desenvolvemento e impulso desta tecnoloxía na Administración, tras a aprobación do proxecto de lei por parte do Consello de Goberno. Esta lei, subliñou, será clave para mellorar a calidade de vida e o benestar das persoas. "Igual que todos os grandes avances da Humanidade, ten moitas máis vantaxes que inconvenientes. Facelo ben desde o principio vai ser fundamental para o camiño que queda por percorrer, que é moi longo", proclamou Rueda.

Ao finalizar esta xornada, representantes de 12 Comunidades Autónomas mantiveron un encontro para establecer principios comúns para a xestión ética e responsable da Intelixencia Artificial.