Normalidade xeral nunha 'volta ao cole' en Galicia, a pesar de protestas nalgúns centros contra os "recortes"

Galicia arrincou este mércores o curso escolar 2024/25 en todos os niveis, desde Infantil ata Bacharelato e Formación Profesional. Foi unha xornada de "total normalidade" nos máis de 1.100 centros públicos, tal e como confirmaba pola mañá o conselleiro de Educación, Román Rodríguez, a pesar das concentracións e protestas que sindicatos, docentes e pais organizaron nalgúns centros contra os "recortes".

No acto oficial de apertura do ano académico celebrado no IES Valle-Inclán de Pontevedra, onde tamén estivo o presidente da Xunta, Alfonso Rueda, o conselleiro recoñeceu que "sempre pode haber" algun problema concreto, "pero en xeral a normalidade é a tónica".

"Desexar que haxa un moi bo desenvolvemento deste curso 24-25", expresou Rodríguez para este curso que "vén cheo de moitísimas novidades organizativas e pedagóxicas para ir preparando o noso ensino de face aos 25 anos que temos por diante".

A Xunta escolleu o IES Valle-Inclán para este acto porque foi é "unha catedral educativa", un edificio histórico "emblemático na cidade e tamén no conxunto de Galicia". Ademais, o conselleiro apuntou que este "foi o primeiro instituto de Galicia" e agora "está a experimentar un proceso de rehabilitación integral absolutamente espectacular". Como anécdota, durante o acto comentouse que tanto o presidente da Xunta como o alcalde de Pontevedra estudaron neste instituto Valle-Inclán.

MÁIS DE 300.000 ALUMNOS

Os máis de 300.000 estudantes galegos --entre Infantil, Primaria, ESO, Bacharelato e Educación Especial, a falta de que peche o prazo de matrícula en FP-- volven ocupar desde este mércores as aulas duns colexios e institutos que notarán algúns cambios organizativos con respecto a cursos pasados, boa parte deles froito do acordo que a Xunta asinou cos sindicatos CCOO, ANPE e UXT en outubro de 2023.

Así, desde este curso os nenos de Infantil e Primaria terán 23 horas de clase á semana fronte ás 25 de antes. Así mesmo, con respecto aos cocientes, en 4º de Infantil (3 anos) quedan limitadas en 20 alumnos por aula, unha medida que ano a ano irase implementando no resto de cursos. A efectos de cómputo, xa en todos os niveis empézanse a contabilizar por dous ou, mesmo, por tres aqueles alumnos con discapacidade e trastornos de conduta.

Estas medidas parten dunha redución xeneralizada da natalidade en Galicia --os 307.854 alumnos que haberá este ano son uns 3.300 menos que o anterior-- e buscan tamén dar maior atención á diversidade.

Neste contexto, a Xunta lanzou o coñecido como Plan Mega (de Mellora Educativa), que suporá a incorporación de 400 profesores de apoio, a metade xa desde inicio de curso e a outra metade, en outubro. Contando con estes, o ensino galego contará este ano con 31.603 profesores, segundo a cifra que deu esta semana o conselleiro de Educación, Román Rodríguez.

PROTESTAS CONTRA OS "RECORTES"

Con todo, como adoita ser habitual nos inicios de curso, polo menos unha trintena de centros reviviron en semanas pasadas e, mesmo, na propia xornada da 'volta ao cole' as protestas contra os "recortes" de persoal e de aulas.

De feito, os sindicatos asinantes do acordo advirten que non se están cumprindo todos os puntos do mesmo e que, nalgúns centros, nin sequera estase aplicando o cociente en 4º de Infantil. Por iso, non descartan acudir aos tribunais.

En calquera caso, hai comunidades dalgúns colexios e institutos que leste mesmo mércores concentráronse ás súas portas para, segundo o caso, clamar contra estes "recortes" de persoal e recursos, pedir desdobres de aulas e unha atención á diversidade "real". O CEIP de Pedrouzos de Brión (A Coruña), o CPI A Cañiza (Pontevedra) e o CEIP Altamar de Vigo son algúns exemplos destas protestas.

"PLAN MEGA TROLA"

Mentres tanto, un grupo de delegados da CIG-Ensino, sindicato maioritario entre os docentes da pública en Galicia, concentrouse ante a sede da Xunta en San Caetano, en Santiago, para protestar contra os "recortes" e o rebautizado por eles mesmos como "Plan Mega Trola".

Desde alí, o secretario nacional de CIG-Ensino, Suso Bermello, negou que o acordo asinado entre a Consellería e o resto de sindicatos supuxese algunha mellora: "A día de hoxe non se produciu ningunha baixada de cocientes efectiva, máis aló de 4º de Infantil e nalgunha aula mixta, nin a recuperación do horario lectivo que tiña o profesorado cando chegou Feijóo á Xunta". En 2011 as horas de clase subiron de 21 a 25 en Infantil e Primaria e de 18 a 21 en Secundaria. En palabras de Bermello, "todo ou practicamente todo o que sae da boca dos dirixentes de Educación é mentira". Así, explicou que "non é certo que se contraten 400 novos efectivos" de reforzo ao amparo das estratexias 'Promociona' e 'PROA+', incluídas no "Plan Mega Trola".

O responsable de CIG-Ensino asegurou que a primeira metade deste persoal nacen dunhas necesidades de reforzo expresadas polos propios centros "que foron rexeitadas en xuño" e que agora "se están dando a contagotas".

De feito, "son 163 as prazas que se ofertaron" e 42 destas "son a media xornada", polo que quedan "en realidade" en 142 e non nesas 200 anunciadas, segundo os números de Bermello, quen tamén criticou que a Xunta se "aforrará" máis de dous meses de soldo porque os contratos se extinguirán a día 30 de xuño.

A CIG-Ensino avanza que en próximos meses despregará unha campaña informativa nos centros contra a "maquinaria propagandística" da Xunta e para manter reivindicacións de dereitos e recursos.

En similares termos, CSIF emitiu este mércores un comunicado no que acusa á Consellería de Educación de "facer propaganda" cos datos do arranque do curso e no que critica o "pacto de mínimos" que asinaron CCOO, ANPE e UXT.

En definitiva, CSIF denuncia que, a pesar deste acordo, Galicia reabre as súas aulas "cos mesmos problemas cos que as pechou" en xuño: "escaso investimento, persoais insuficientes, déficit de persoal, de racionalización dos cocientes para garantir a calidade do ensino, peche de unidades no rural, falta de recursos nos centros e un profesorado menosprezado e sobrecargado polo exceso de burocracia".

NOVO PLAN

Na súa intervención, o presidente da Xunta puxo en valor o "éxito" do Plan de Nova Arquitectura Pedagóxica e anunciou un novo plan de mellora das infraestruturas educativas "para o próximos tres anos" que contará cun orzamento inicial de máis de 210 millóns de euros. O obxectivo é poder levar a cabo preto de 200 intervencións no período 2025-2028.

Ademais, Rueda destacou a importancia do labor docente e os avances no sistema educativo galego nas últimas décadas. Igualmente lembrou, entre outras novidades, que este curso escolar será o primeiro no que Galicia implanta a "absoluta gratuidade" no ensino público "desde os inicios ata a universidade".