Recuperan a figura do matemático lalinense José Rodríguez que descubriu que a Terra era chá nos polos
O traballo do galego viu a luz en 1812 da man da Royal Society de Londres e tivo unha gran repercusión internacional, pois demostraba que a teoría de Newton era verdadeira corrixindo os erros doutros científicos que incorrían en inexactitudes e que Rodríguez logrou afinar con exactitude
Por Europa Press / Redacción | SANTIAGO DE COMPOSTELA | 03/10/2024 | Actualizada ás 17:02
Un libro editado pola Real Academia Galega de Ciencias (RAGC) coa colaboración do Consello da Cultura Galega recupera a figura de José Rodríguez, un matemático "sublime" que viviu entre finais do século XVIII e principios do XIX e que se converteu nun dos científicos máis recoñecidos da súa época, con logros como confirmar grazas aos seus cálculos a teoría de Isaac Newton que a Terra é achatada polos polos.
Este xoves tivo lugar na Facultade de Matemáticas de Santiago a presentación desta publicación coa presenza dos seus autores José Ángel Docobo, Daniel González Alén e José Manuel García Igrexas xunto a autoridades como o conselleiro de Cultura, Román Rodríguez, a presidenta do CCG, Rosario Álvarez, o reitor da USC, Antonio López, e o presidente da Real Academia Galega de Ciencias (RAGC), Juan Lema.
Con motivo do seu nomeamento como 'Científico do Ano 2024', o libro 'José Rodríguez González (1770-1824). Un matemático sublime' repasa a vida e traxectoria do científico nado na parroquia de Bermés, no municipio pontevedrés de Lalín, en 1770 e falecido aos 53 anos en Santiago, onde cursou os seus estudos e desempeñou a súa carreira como profesor universitario.
"Rodríguez foi un dos científicos europeos máis brillantes da súa época, con grandes contactos nacionais e internacionais, e con achegas non só ás matemáticas, senón tamén á xeometría, á astronomía, á xeografía e á mineraloxía. Foi un científico no sentido moderno do termo e, para moitos, o primeiro de Galicia", sinalou o coordinador da publicación Juan José Neto Roig.
As investigacións do 'Matemático' Rodríguez abordaron a xeografía de Galicia, onde levou a cabo medicións geodésicas que permitiron situar o centro da comunidade na fonte de Castiñeiroa, no seu municipio natal, algo que aínda se acepta na actualidade como parte do legado cultural que, con todo, foi rebatido pola evidencia científica.
Rodríguez foi nomeado en 1806 polo Goberno de España como comisario das operacións a medición do Meridiano de Dunkerque a Basilea, un proxecto internacional que pretendía establecer a medida de lonxitude, o metro, e o resto de magnitudes do sistema métrico decimal nun contexto no que convivían moitas medidas no ámbito internacional.
Tres anos despois mudouse a Londres, onde levou a cabo traballos e cálculos do meridiano de Greenwich co obxectivo de aclarar a teoría de Isaac Newton sobre o achatamiento da Terra polos polos, que confrontaba coa doutros científicos ingleses da época que mantiñan que esa forma se daba no ecuador.
O traballo do galego viu a luz en 1812 da man da Royal Society de Londres e tivo unha gran repercusión internacional, pois demostraba que a teoría de Newton era verdadeira corrixindo os erros doutros científicos que incorrían en inexactitudes e que Rodríguez logrou afinar con exactitude.
Pero a actividade do 'Matemático' Rodríguez foi máis aló do campo científico e abrazou tamén a política, na que se sumou aos liberais máis progresistas. Foi elixido deputado por Galicia en 1820 e declarouse a favor da división provincial coa creación dunha quinta con capital en Santiago, ademais de defender a promoción do coñecemento científico e o fomento da industria.
Desta forma, avogou pola creación dunha Universidade Central en Madrid, que na actualidade funciona como a Universidade Complutense. Nela ocupou a cátedra de Astronomía, da que foi cesada coa restauración do absolutismo por parte de Fernando VII. Rodríguez tivo que fuxir a Portugal en 1824, ano no que regresou a Galicia, onde morreu en Santiago o 30 de setembro.
"UN CIENTÍFICO TRANSFORMADOR"
Durante a presentación do libro, o presidente da RAGC destacou a Rodríguez como "un científico internacional e un liberal transformador", mentres que a presidenta do Consello da Cultura destacou o seu carácter "exemplar" como cidadán e como político "sempre preocupado polo país".
Pola súa banda, o conselleiro de Cultura incidiu na figura "histórica, académica e científica" dun home "adiantado" ao seu tempo, mentres que o rexedor de Lalín, José Crespo, enxalzou a Rodríguez á categoría do Leonardo da Vinci da comarca do Deza.
