Pontón acusa á Xunta de facer "bullying" ao galego e Rueda acusa á líder do BNG de "policía" da lingua

A situación do idioma galego protagonizou este mércores a sesión do control do Parlamento de Galicia cun cruzamento de reproches entre a líder do Bloque, Ana Pontón, e o presidente da Xunta, Alfonso Rueda. Todo iso despois de que o Instituto Galego de Estatística (IGE) alertase de que as persoas que falan en castelán superan xa ás que o fan en galego e na semana na que o conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos, se reunirá cos grupos para abordar acordos para o fomento da lingua galega.

Na sesión de control, a portavoz nacional do BNG acusou á Xunta de levar "15 anos" facendo "bullying ao galego", un "acoso" que provocou que esta lingua "se desangre" como consecuencia das súas "políticas lingüícidas". Unhas palabras ás que o presidente de autonómico, Alfonso Rueda, respondeulle afeando ao Bloque que use o idioma para a "carga política" e censurando que esta formación se "empeñe" en ser "unha especie de policía do galego".

"Se vostede quere apostar polo coñecemento do galego, polo respecto a outras linguas, polo multilingüísmo, pola súa promoción e entendemento, entón podemos atopar puntos de encontro. Pero se vostedes queren seguir sendo unha especie de policía do galego que a todos nos controla, que a todos nos di no que temos que falar... entón, señora Pontón, vaian gardando a porra, porque os galegos en liberdade seguiremos falando no que nos pete", respondeu o máximo mandatario autonómico.

Na sesión de control do pleno do Parlamento, a líder dos nacionalista galegos sostivo que na xeración integramente educada co decreto da "vergoña" --en referencia ao decreto do plurilingüísmo--, "un de cada tres fala pouco ou nada galego" e "só o 7% dos nenos e nenas entre cinco e 14 anos falan sempre en galego, a metade que en 2018", dixo Pontón.

A líder do Bloque considerou que "con esta progresión, o galego en seis anos estará laminado" e Rueda "terá unha medalla para o seu currículo", que é "roubarlle aos máis novos o seu dereito e a súa liberdade a falar en galego".

Así mesmo, advertiu de que co "decreto da vergoña" os nenos e nenas que entran ao colexio falando en galego "saen falando en castelán" e apelou a Rueda a "abandonar a súa política de acoso e derriba co galego" con máis investimento, derrogando o decreto e volvendo ao Plan xeral de normalización lingüística". "Son propostas de mínimos que espero que acepte", trasladou nunha sesión de control.

RUEDA PÍDELLE RESPECTO ÁS FAMILIAS

En fronte, o máximo mandatario autonómico pediulle a Pontón que teña un "pouco de respecto ás familias" e afeoulle "que frivolice" co "bullying". "Hai comparacións que realmente sobran", considerou.

Devandito isto, Roda lembroulle unha vez máis á líder do Bloque as palabras do expresidente da Real Academia Galega, Xesús Alonso Montero, nas que sinalou que "a relación do BNG co galego é como a desas nais que queren tanto aos seus fillos que os afogan", ao considerar que son "definitorias".

"Seguen sen entender á maioría do pobo galego", sostivo o presidente, que afeou ao Bloque que use a lingua para a "carga política de demolición", cando, na súa opinión, o galego debe de ser "un instrumento, unha riqueza que nos identifica para construír pontes".

Ademais, replicoulle a Pontón que é a "lingua oficial que máis se utiliza en España. O 95% dos galegos sabe falalo, o 97% sabe lelo e o 85% sabe escribilo. Nunca antes houbo índices de coñecemento tan altos", afirmou.

RUEDA AVISA DO RISCO DA INMERSIÓN LINGÜÍSTICA

Rueda incidiu en que son índices moito máis altos que no resto de comunidades que teñen linguas propias e sostivo tamén que un informe da revista española de Pedagoxía avisa de que nos últimos anos os nenos en Cataluña baixaron 21 puntos en rendemento escolar pola inmersión lingüística que o BNG "quería para Galicia".

"Eu loitarei para evitar o que queren vostedes, para quedar ben cos seus socios, queren igualar por abaixo e que esteamos mal en rendemento escolar pola inmersión lingüística. Eu non o vou a tolerar mentres sexa presidente da Xunta", subliñou.

Devandito isto, sostivo que se debe traballar para "mellorar os datos" do IGE e defendeu que as causas destes datos expostas pola Xunta son "absolutamente certas". "Vostede sabe que a Galicia nos últimos anos viñeron 115.000 persoas que non eran galegofalantes, o que se traduciu en ao redor de 25.000 nenos escolarizados. Que hai que atraelos ao galego, por supostos, pero que iso ten unha incidencia, tamén e iso vostede sábeo dabondo", respondeulle a Pontón. Rueda, que asegurou que non será a "causa única", indicou que si é "unha causa principal".

Tras iso, lembrou que o conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos, reunirase este xoves cos grupos para abordar este asunto. "Se vostede quere falar disto en serio, se quere ver como atraemos aos neofalantes, como seguimos coidado a nosa fala como elemento de unión, estará connosco", sinalou para considerar que se quere "seguir cos seus dogmatismos nacionalistas" non poderá contar co grupo do PPdeG nin coa maioría dos galegos.

Pola súa banda, Pontón dixo que a súa formación irá coa "mellor das disposicións" ás reunións convocadas polo conselleiro de Lingua para abordar un pacto polo galego. "Pero se o ton vai ser o mesmo que hoxe vostede ten aquí, o que nos demostra é que non queren un acordo, queren unha foto", trasladoulle a Rueda.

Despois de que Pontón afeáselle romper "un por un" todos os acordos sobre o galego por "intereses partidistas", o presidente da Xunta lembroulle á nacionalista que no debate electoral preguntoulle directamente se quería "instalar un modelo de inmersión lingüística", unha pregunta á que, segundo dixo, a portavoz do BNG "non foi capaz de contestar" porque "tiña instrucións de ser moderada" para "non asustar á xente".

"Agora xa non ten que disimular", dixo para asegurar que eles "tampouco", polo que recollerán a testemuña que lle deron os galegos co seu apoio para facer un "bilingüismo cordial, unha convivencia, un respecto á riqueza que temos por ter dúas linguas". "Onde vostedes queren un único idioma que arroie cos demais, que os borre do mapa, nós queremos prestigiar o noso idioma propio pero tamén que os mozos saiban por suposto castelán e tamén un terceiro idioma para andar polo mundo", dixo.

Ademais, avanzou algunhas "medidas concretas" para fomentar o uso do galego, como a oferta de "máis de 100 cursos para que as persoas que veñen de fóra" aprendan o galego, "colaborar con organismos que atenden a persoas migrantes nas aulas dirixíndose de forma especial que non naceron en Galicia", aproveitar o potencial do galego como ponte cara aos falantes en lingua portuguesa e lanzar un programa de voluntariado lingüístico para crear grupos de conversación entre gallegohablantes e neohablantes, entre outras. Rueda avanzou que serán algunhas das medidas que o conselleiro avanzará mañá aos grupos. "Ímolo a facer cunha premisa, a da liberdade", dixo.

CRITICAS DO PPDEG

Tras a sesión de control, o PPdeG emitiu un comunicado aos medios no que esixe a Ana Pontón que rectifique o seu "frívola" postura respecto ao bullyng e pida perdón ás familias e á mocidade galega que sofre esta "dramática realidade". Os populares subliñan que "hai comparacións que sobran" e esixen respecto.

AXUDAS ÁS LINGUAS COOFICIAIS

O Parlamento de Galicia aprobou por unanimidade unha Proposición Non de Lei para pedirlle ao Goberno central unha repartición "máis xusta e consecuente" das axudas para o fomento da produción, distribución, exhibición e promoción da industria cinematográfica e audiovisual, co obxectivo do fomento das linguas cooficiais distintas do castelán. A PNL votouse este mércores e conseguiu o apoio unánime da Cámara, aínda que se debateu na tarde do martes, cando a portavoz popular de Cultura, Carmen Pomar, explicou que as axudas estatais citadas "constitúen unha importante liña de apoio ao sector audiovisual, xa que poden utilizares para todo tipo de accións, desde a creación de proxectos audiovisuais en galego, ata dobraxe, promoción ou difusión".

"O Goberno de Pedro Sánchez recuperou estas axudas en 2022 como unha das contrapartidas para votar a favor da súa investidura como presidente e, desde este ano, beneficiaron descaradamente a Cataluña", asegurou. En concreto, indicou que en 2002 Cataluña levou o 71,60% do fondo; en 2023, o 67,93%; e en 2024, volveu conseguir preto do 70%. "En contraposición, Galicia pasou de recibir o 11,5% do fondo en 2022 ao 8,3% en 2023 e, finalmente, a ver reducida a súa participación a un 5,11% este ano", lamentou.

"CONSENSO E RESPONSABILIDADE DE TODOS OS GRUPOS"

Sobre o asunto, o conselleiro de Cultura, Lingua e Xuventude, José López Campos, apelou este mércores ao "consenso e a responsabilidade de todos os grupos" para conseguir un acordo que permita pór en valor a lingua galega e "trazar un camiño común". Para o conselleiro, é necesario chegar a un consenso político para lograr o impulso do galego en toda a sociedade. Todo iso, un día antes de abrir o diálogo sobre o Pacto pola Lingua a través de reunións individuais con distintos grupos con representación na Cámara galega.

"O coñecemento do galego está garantido e segue tendo unha presencial social moi relevante con altas taxas no que se refire aos niveis de competencias", reivindicou, resaltando que os nados en Galicia "seguen elixíndoo como o idioma maioritario". Por iso, apuntou a "chegar ás persoas que veñen do exterior", polo que a Xunta, segundo dixo, xa anunciou varias medidas respecto diso, como a posta en marcha de máis de 100 cursos de cultura e lingua. Con estas premisas, o responsable de Lingua do Executivo autonómico espera da roda de contactos cos grupos parlamentarios unha "boa disposición" e non "imposicións ou debates que se xeren fose da cordialidade e que non benefician en nada á defensa do galego".

Sobre os 'neofalantes', a Xunta pretende impulsar este fenómeno ofrecendo máis ferramentas a esas persoas que deciden falar galego cando a súa lingua materna foi outra. Por exemplo, en colaboración coa Universidade de Santiago, xa se puxeron en marcha novos recursos no portal 'neofalantes.gal', que pasou a funcionar non só como punto informativo, senón como rede social para dar a coñecer e compartir experiencias sobre o proceso. Pola súa banda, Silvia Longueira lamentou que a lei de acompañamento dos orzamentos da Xunta leven unha medida como a non obrigación dos funcionarios autonómicos de falar e escribir en galego. Tamén acusou ao PP de "crear o problema" que na actualidade ten o idioma e pediu que se volvan aos pactos que expuxo Manuel Fraga Iribarne no seu día. "Nunca imaxinei que ía falar de Fraga no Parlamento", chanceou. O 'popular' Ferro apuntou ao "desafío" e o "reto" que asume o Goberno galego sobre o modelo lingüístico.