AIReF propón incorporar a novos mutualistas á sanidade pública e avanzar cara a un réxime voluntario
Máis do 66 % das hospitalizacións de severidade maior ou extrema dos mutualistas son atendidas en centros de titularidade pública.
Por Europa Press / Redacción | MADRID | 24/03/2025 | Actualizada ás 14:31
A Autoridade Independente de Responsabilidade Fiscal (AIReF) propuxo incorporar aos novos mutualistas ao Sistema Nacional de Saúde (SNS) e recomendou transformar a actual adscrición obrigatoria nun réxime voluntario. O organismo independente presentou este luns en rolda de prensa o estudo sobre o mutualismo administrativo no que se constata que o sistema en España supón "unha excepción singular" entre os países da contorna.
Actualmente, son mutualistas con carácter obrigatorio as persoas funcionarias de carreira da Administración Civil do Estado e o persoal funcionario en prácticas que aspiren a ingresar nos Corpos da devandita Administración. A incorporación inicial ao Réxime do Mutualismo Administrativo é obrigatoria, única e permanente (salvo variacións e baixas) desde o momento da toma de posesión ou, no seu caso, desde o comezo do período de prácticas.
Así mesmo, a adscrición obrigatoria do marco normativo actual fai ter que elixir ao mutualista entre modalidade pública ou privada limitando o acceso, especialmente aos que optan pola modalidade privada, ás características da provisión pública universal do resto de cidadáns. Ante este escenario dual, caracterizado por preferencias correlacionadas coa complexidade da atención requirida e notables diferenzas en eficiencia e equidade, a AIReF formula dúas reformas estruturais.
En primeiro lugar, proponse transformar a actual adscrición obrigatoria nun réxime voluntario, iniciativa que podería implementarse previa elaboración dun proceso consultivo integral a todos os mutualistas durante o próximo concerto --dous ou tres anos--. Esta reforma permitiría racionalizar o sistema e xerar aforros tanto para o funcionario como para as arcas públicas ao eliminar as achegas daqueles que opten por abandonar o sistema mutualista.
SE SE INCORPORAN: 0,9 CONSULTAS AO DÍA MÁIS EN ATENCIÓN PRIMARIA
Pola súa banda, a autoridade independente considera que a progresiva incorporación dos novos mutualistas a sistema nacional de saúde, "que tería que ir acompañada dun reforzo das súas capacidades", axudaría a recuperar a ineficiencias. Como cálculo orientativo, a AIReF apunta a que traspasar 1,6 millóns de funcionarios á sanidade pública suporía 0,9 consultas adicionais ao día máis en atención primaria; 24,6 pacientes máis por cada 1.000 habitantes (un 30 % máis) en consultas especializadas e 1,3 pacientes máis por cada 1.000 habitantes (un 7,2 % máis) no ámbito cirúrxico. Por iso, aconséllase a non incorporación inmediata do conxunto de mutualistas ao SNS e condicionar esta paulatina integración ao reforzo paralelo das capacidades do sistema público e en especial a unha mellora na situación das listas de espera.
INCORPORACIÓN PROGRESIVA PARA NON SATURAR AS LISTAS DE ESPERA
Neste sentido, a AIReF suxire que se avalíen os determinantes recentes das listas de espera e os instrumentos e alternativas que poderían contribuír á mellora da situación actual. Paralelamente a estas reformas estruturais, proponse un conxunto de medidas orientadas a reforzar a dimensión sanitaria do mutualismo administrativo e mellorar a eficiencia e eficacia do sistema na súa configuración actual. Estas inclúen o fortalecemento dos sistemas de información sanitaria, a mellora da coordinación co SNS, a avaliación da adecuación clínica da frecuentación asistencial, e o impulso da historia clínica dixital. No ámbito farmacéutico, exponse optimizar os mecanismos de adquisición de medicamentos hospitalarios dispensados a pacientes externos, fomentar o uso de xenéricos e biosimilares, e acelerar a implantación da receita electrónica.
RECORRER Á PROVISIÓN PÚBLICA EN CASOS DE SEVERIDADE
Aínda que só o 24 % do total de mutualistas optan pola provisión pública, esta proporción increméntase substancialmente ata alcanzar o 70 % naqueles casos que precisan episodios hospitalarios por patoloxías de severidade maior e extrema. Esta tendencia acentúase particularmente en pacientes que requiren tratamentos oncolóxicos, como quimioterapia ou servizos de nefrología e diáleses. Segundo a AIReF, máis do 66 % das hospitalizacións de severidade maior ou extrema dos mutualistas son atendidas en centros de titularidade pública, porcentaxe que se eleva ata o 90 % cando o mutualista que presenta estas patoloxías é menor de 40 anos.
PRIVADA: MÁIS ACCESIBLE EN TRAUMATOLOXÍA, DERMATOLOXÍA OU XINECOLOXÍA
A AIReF tamén constatou unha maior accesibilidade a algúns servizos sanitarios entre os mutualistas que optaron pola modalidade privada. En concreto, as taxas cuadriplican os cocientes do sistema nacional de sanidade en especialidades como traumatoloxía, dermatoloxía e xinecoloxía. "Esta característica reflíctese especialmente na utilización de certas probas diagnósticas avanzadas de imaxe, particularmente en resonancia magnética na que a taxa supera en máis de tres veces a do sistema nacional de saúde", explicou o organismo no seu informe.
No ámbito da eficiencia, a avaliación revela importantes diferenzas entre as modalidades pública e privada, especialmente no sector farmacéutico. A AIReF constatou que os centros privados facturan ás mutualidades medicamentos hospitalarios a pacientes externos a prezos significativamente máis elevados que o de adquisición dos servizos públicos de saúde, e chégase nalgúns casos a sextuplicar o custo. Ademais, obsérvanse disparidades na utilización de medicamentos xenéricos --40 % na modalidade pública fronte aos 32 % na privada-- e biosimilares, con diferenzas de ata 23 puntos porcentuais nalgunhas moléculas. Así mesmo, para a AIReF, o desenvolvemento heteroxéneo e limitado da receita electrónica no sistema mutualista de modalidade privada constitúe outra limitación significativa, ao restrinxir as capacidades de implementar estratexias para a mellora da calidade da prescrición.
