Como atender a "rabia", o "enfado" e os "vaivéns de emocións" das familias dos mariñeiros do Villa de Pitanxo

"Preparar" aos familiares para as noticias que poidan chegar e "xestionar o vaivén incesante entre esperanza e desesperanza" son dúas dos alicerces fundamentais en base aos que traballa o equipo de psicólogos especializado en catástrofes que, desde o mércores, atende aos familiares e achegados dos mariñeiros que viaxaban a bordo da pesqueiro 'Villa de Pitanxo', naufragado este martes nas costas de Terranova (Canadá).

Ante unha catástrofe destas magnitudes --con, polo momento, nove falecidos, tres sobreviventes e 12 desaparecidos--, "as emocións cobran un poder sobrenatural", o que é "completamente normal" porque "estamos ante un suceso anormal", relata para Europa Press Hafdallah Menni, un dos especialistas do Grupo de Intervención Psicolóxica para Situacións de Emerxencia (Gipse) que traballa cos familiares do buque de Marín.

O Gipse, con 39 psicólogos e máis de 20 enfocados só ao afundimento do Pitanxo, mantén cun convenio co 112 Galicia para atender este tipo de casos, onde a intervención "se adapta ás necesidades de cada persoa e, sobre todo, aos seus recursos, á estada emocional co que xa conta o paciente". Porque, como apunta o especialista, non é o mesmo apoiar emocionalmente aos familiares dos sobreviventes, contentos pero inmersos nunha desgraza, que aos achegados dos falecidos ou desaparecidos.

"Detrás da rabia ou o enfado, sempre hai unha tristeza de base. É normal que estean abatidos e mesmo incomprendidos", explica Hafdallah, que recalca ademais que ese "vaivén" pasa factura a quen o enfronta emocional, pero tamén fisicamente.

DESPEDIRSE DO FALECIDO, FUNDAMENTAL

Buscan, insiste o psicólogo, que o afectado "normalice as emocións"; "que se de permiso para sentir todas esas emocións". "Iso axuda a aceptar a realidade, que probablemente nunca deixe de doer, pero integrar esa dor a nivel emocional e mental, facilita esa aceptación", aduce.

A pesar de que o protocolo en activo é similar ao xa posto en marcha pola Xunta de Galicia no accidente ferroviario de Angrois, Hafdallah recoñece que a abordaxe psicolóxica é diferente, posto que para procesar o dó hai un aspecto de vital importancia que nos accidentes marítimos non sempre se dá: a aparición dos corpos.

"Non é o mesmo ter un dó por un ser querido que faleceu por unha enfermidade ou accidente, que o puidemos ver e cumprir cos nosos rituais para despedirnos, cumprir co noso dó, a cando hai unha morte sen corpo ao que velar e sen tumba á que visitar. Nestes casos, en ocasións, os familiares non senten a lexitimidade para pasar un loito, non senten lexitimada a súa tristeza", explica.

Estes factores engádense a unha situación xa de seu complexa, sobre todo no que respecta á xestión da información, "complicada", segundo recoñece o psicólogo. "Os familiares desexan ter información dunha forma moito máis inmediata, pero hai que ter en conta, por exemplo, a distancia entre o lugar do accidente e nós, que o dificulta todo", apunta.

Os PSICÓLOGOS, "ÚNICA CANLE DE COMUNICACIÓN"

Con todo, Hafdallah recalca que toda a información que reciben, en calquera momento, trasládaselle aos achegados aos que realizan o seguimento. "Toda os datos que a min me derivan, ao instante derívolla á familia; información veraz e contrastada", incide.

E é que nos últimos días foron varios os familiares que se queixaron do funcionamento do protocolo, asegurando que non reciben información. Segundo este sistema, os psicólogos deben ser a única canle de comunicación cos achegados para a transmisión de datos sobre o naufraxio.

Familiares da tripulación do pesqueiro ?Vila de Pitanxo', o día en que foron rescatados con vida tres tripulantes e catro falecidos do pesqueiro ?Vila de Pitanxo?, con base en Marín e naufragado en Terranova, a 15 de febreiro de 2022, en Marín,. Marta Vázquez Rodríguez - Europa Press | Fonte: Europa Press

ATENCIÓN

Ademais da atención telefónica, os psicólogos do equipo atenden aos familiares tamén presencialmente. Na sede da armadora, onde durante os últimos días acudiron os achegados en busca de datos, hai tamén un equipo de psicólogas da Cruz Vermella.

Á pregunta de canto cre que se manterá en vigor o protocolo, Hafdallah recoñece que, neste caso, "é difícil sabelo". "Normalmente adóitase dar nas primeiras 48 ou 72 horas, pondo como referencia do corte de intervención o enterro, pero aquí poden ser días ou semanas; este é un caso excepcional", declara.