Rexistrada reforma para usar as linguas cooficiais no Congreso por PSOE, Sumar, BNG, ERC, Bildu e PNV

O PSOE, Sumar e formacións independentistas e nacionalistas --ERC, Bildu, PNV e BNG-- rexistraron este mércores unha proposición de lei de reforma do Regulamento do Congreso para poder usar as linguas cooficiais en todos os debates da Cámara e na presentación de iniciativas.

A proposta, recollida por Europa Press, non menciona expresamente o catalán, o galego ou o eúscaro, senón que permite o uso de "calquera das linguas que teñan carácter de oficial en algunaComunidad Autónoma de acordo coa Constitución e o correspondente Estatuto de Autonomía", o que abre a porta ao aranés e evita a polémica sobre a denominación de catalán ou valenciano.

Esas linguas cooficiais poderanse utilizar en todos os debates parlamentarios, tanto no Pleno e a deputación permanente como nas distintas comisións, e todo desde a mesma entrada en vigor da reforma regulamentaria.

A idea destes partidos é que a reforma se aprobe en dúas semanas para que poida aplicarse xa no debate de investidura de Alberto Núñez Feijóo, previsto para os próximos 26 e 27 de setembro, e para iso pediron a tramitación polo procedemento de urxencia, o que supón acurtar os prazos parlamentarios á metade, e que se debate "en lectura única" no Pleno, sen pasar pola Comisión de Regulamento, que aínda non se constituíu.

O plan é que a proposición de lei sexa admitida pola Mesa do Congreso na súa reunión do próximo martes e tramítese polo procedemento de urxencia, o que supón acurtar os prazos parlamentarios á metade.

PARA TEXTOS ESCRITOS, UNHA TRANSICIÓN DE SEIS MESES

Coa súa maioría absoluta na Mesa do Congreso, o PSOE e Sumar levarían ese texto ao Pleno na semana do 19 ao 21 de setembro para aprobalo en lectura única, é dicir, sen pasar pola Comisión de Regulamento, que aínda non esta constituída. Xustifícanse equiparando este texto coas reformas regulamentarias que, ao comezo de cada lexislatura, só cambian a denominación das comisións parlamentarias.

Nunha rolda de prensa este mércores en Santiago, o deputado do BNG, Néstor Rego, destacou esta iniciativa no Congreso e recoñeceu que se trata dun asunto que ve máis "complicado" no Senado pola maioría do PP e a oposición dos populares a "unha medida que, sendo simbólica, é relevante para o proceso de normalización do galego".

O único que se atrasa é o uso de linguas cooficiais ao presentar textos escritos, pois se establece un período de transición dun máximo de seis meses para adaptar os servizos da Cámara, tempo no que os grupos poderán rexistrar iniciativas en eúscaro ou catalán, pero deberán acompañar a tradución ao castelán.

O Diario de Sesións recollerá as intervencións tanto na lingua cooficial como en castelán, do mesmo xeito que as actas taquigráficas das sesións que fosen declaradas secretas e non publicables. E o Boletín das Cortes publicará as iniciativas escritas na lingua cooficial utilizada e en castelán.

Para aplicar estes cambios, o Congreso disporá dos medios persoais e materiais necesarios, incluíndo os servizos de tradución e interpretación de todas as linguas que teñan o carácter de oficial. Se mandata á Mesa do Congreso para que, ouvida a Xunta de Portavoces, estableza os procedementos e os medios necesarios.

A iniciativa non o detalla pero o plan inicial é que se vaian contratando xa de urxencia tradutores para o debate da investidura de Feijóo, e tamén habería que repartir cascos para que os deputados e os servizos de taquigrafía poidan seguir os discursos en linguas cooficiais.

APROVEITAR O FONDO DE REMANENTES

Á espera de que máis adiante se convoque un concurso público para asentar o novo persoal de tradutores, estes primeiros contratos poderían saír do fondo de remanentes que dispón o Congreso cos excedentes que se foron xerando ano tras ano coas partidas orzamentarias non executadas. Segundo os últimos datos publicados polo Congreso, a 31 de marzo de 2022, data de peche do exercicio 2021, a contía dese fondo era de 108,24 millóns de euros.

O uso do catalán e demais linguas cooficiais nos debates parlamentarios en Pleno e comisión foi un compromiso que o PSOE adquiriu cos independentistas de ERC e Junts a cambio do seu voto para que a socialista Francina Armengol fose elixida para presidir a Cámara e con iso facerse coa maioría na Mesa. Na súa toma de posesión, Armengol comprometeuse a permitir desde o primeiro día o uso do catalán, o eúscaro e o galego nos Plenos do Congreso, pero días despois arrefriou esa medida precisando que se necesitaban pechar algúns flocos.

O Regulamento do Congreso non determina que se deba falar en castelán nin impide falar nas linguas de ámbito autonómico, pero algúns letrados xa advertiran de que xeneralizar o uso dos idiomas cooficiais podía provocar carencias no procedemento parlamentario e xerar un risco de indefensión nos demais deputados que non coñecen esas linguas.

DEPUTADOS E DEPUTADAS

Na proposición de lei rexistrada, os grupos propoñentes aproveitan para cambiar o masculino xenérico dos artigos do regulamento afectados, e xa non só se fala da lingua que poderán usar "os deputados", senón de "os deputados e as deputadas". É máis, engádese Disposición Adicional para ordenar que "no prazo máis breve posible acometerase unha revisión do texto do Regulamento do Congreso para adecualo á linguaxe inclusiva de xénero". Avanzar en igualdade é un dos compromisos que veu anunciando a nova presidenta do Congreso para esta décimo quinta lexislatura.