Avances no coñecemento da esquizofrenia: pacientes que non responden o tratamento presentan moléculas alteradas

O Instituto de Investigación Sanitaria de Santiago (IDIS) identificou diferenzas nos niveis de microARN (pequenas moléculas que permiten que as células comprendan a información xenética que leva o ADN) en pacientes con esquizofrenia que non responden á medicación cos que si, o que supón novas posibilidades para o diagnóstico e tratamento da enfermidade.

A esquizofrenia afecta, segundo o instituto de investigación, a ao redor do 1 % da poboación mundial. Así mesmo, entre o 20 e o 50 % dos pacientes diagnosticados non responden aos antipsicóticos tradicionais, o que se coñece como esquizofrenia resistente ao tratamento (TRS). "Isto supón un gran desafío, tanto para as persoas enfermas como para os profesionais, xa que leva un peor prognóstico e unha maior carga da enfermidade", explica nun comunicado Roberto Agís, do grupo de Investigación Traslacional en Enfermidades Neurológicas (ITEN) do instituto compostelán.

As microARN relacionáronse con diversas enfermidades, incluída a esquizofrenia. O estudo 'Diferencias de miARN relacionadas coa esquizofrenia resistente ao tratamento' analizou os niveis en sangue de 21 persoas que non respondían os tratamentos e de 19 que si. Os resultados determinaron que un 70 % dos pacientes con TRS presentaban un perfil de 16 microARN alterados, a diferenza das persoas que responden o tratamento.

"Podería ser crucial no desenvolvemento de novos biomarcadores (indicadores das respostas ao tratamento) e estratexias de tratamento para a TRS", explica Daniel Pérez-Rodríguez, un dos investigadores e autor do traballo. Deste xeito, a detección temperá desta condición permitiría unha intervención "máis precisa e personalizada".

DESENVOLVEMENTO DE NOVAS TERAPIAS

Doutra banda, a investigación tamén explorou as vías moleculares implicadas nos pacientes con esquizofrenia resistente ao tratamento. A resposta á tensión podería ser un factor crave. Así, o estudo destacou algunhas proteínas que non dependen da xenética e cuxas respostas se poderían medir e alterar (p53, SIRT1, MDM2 e TRIM28). Estas vías moleculares poderían, segundo o instituto, "ser dianas para o desenvolvemento de novas terapias dirixidas a combater a TRS de forma máis eficaz", dado que se podería actuar nelas.

Así mesmo, o estudo, publicado en International Journal of Molecular Sciences (IJMS), foi un dos máis descargados o ano pasado. Por este motivo, o equipo do IDIS que participou na investigación espera que "futuras investigacións baseadas nestes achados conduzan a novas ferramentas e estratexias para mellorar a calidade de vida dos pacientes con TRS".

"FALTA DE APOIO Á INVESTIGACIÓN"

Doutra banda, nunha conversación con Europa Press, o doutor Roberto Agís lamentou a "falta de apoio á investigación", especialmente entre a xente nova. Así, e desde a súa experiencia, explicou como os investigadores son "maltratados" en condicións e salarios, de forma que prefiren emigrar. "Hai moita xente motivada", asegurou o doutor, que reclama "investigación financeira e apoio institucional". "Se esta tentando mellorar, pero aínda queda moito", sinalou en relación ao PIB destinado a investigación ou á Lei da Ciencia.

Así mesmo, Agís resaltou a biomedicina na saúde mental, "primordial", dado que "case todo o mundo ten ou vai ter depresións, ou algún tipo de enfermidade cognitiva". O doutor asegurou que xa é algo que se ve na sociedade galega "envellecida" e cada vez "con máis enfermidades como o Alzheimer".