Cambios no pleno da próxima semana tras a visita de Rueda a Brasil

Os orzamentos da Xunta para 2025 continuarán a próxima semana co seu camiño parlamentario, antes da súa aprobación definitiva, co debate das emendas á totalidade da oposición que se celebrará nun pleno o luns.

Ademais, haberá outro pleno ordinario que arrincará o martes e no que os grupos defenderán varias iniciativas centradas en violencia de xénero, en vésperas do 25 de novembro e tras o asasinato machista dunha muller o pasado venres en Baiona.

De feito, comparecerá na Cámara a conselleira de Política Social e Igualdade, Fabiola García, para explicar algunhas medidas do seu departamento contra a violencia de xénero, tal e como confirmou o portavoz parlamentario do PPdeG, Alberto Pazos, tras a xunta de portavoces deste martes.

A principal novidade do próximo pleno é que arrincará o martes directamente coa sesión de control ao presidente da Xunta, Alfonso Rueda, algo que habitualmente se realiza os mércores.

A pregunta que lle formulará a portavoz nacional do BNG, Ana Pontón, irá sobre derívaa " antidemocrática" do PPdeG, á mantenta da comisión de investigación dos contratos da Xunta e a aprobación por parte do PP en solitario do seu plan de traballo, que non inclúe a comparecencia do expresidente Alberto Núñez Feijóo. A pregunta do secretario xeral do PSdeG, José Ramón Gómez Besteiro, será sobre violencia machista.

O motivo da modificación da orde é que Rueda partirá o propio martes a unha viaxe oficial a Brasil, onde permanecerá ata o venres 22. Trátase dunha viaxe que xa tiña previsto realizar en setembro, pero que tivo que aprazalo pola convocatoria dunha reunión co presidente do Goberno, Pedro Sánchez.

Así mesmo, no pleno da próxima semana aprobarase de maneira definitiva --previsiblemente, cos votos da maioría absoluta do PP-- a nova lei galega de cultura inclusiva. Será a segunda norma da lexislatura, tras a norma de promoción dos beneficios sociais e económicos dos proxectos que empregan os recursos naturais de Galicia.

INICIATIVAS CENTRADAS EN IGUALDADE

Máis aló da comparecencia da conselleira, os principais grupos presentarán proposicións non de lei (PNL) centradas en igualdade. O PP reclamará ao Goberno central que "renove" o Pacto de Estado contra a Violencia de Xénero que leva "conxelado desde 2022" e que "revise os erros que se están detectando" no sistema 'Viogén', por exemplo o asasinato do pasado venres en Baiona.

A este "feminicidio", o cuarto do 2024 en Galicia, tamén se referiu a viceportavoz parlamentaria do BNG Olalla Rodil, quen mostrou o seu "máis rotundo e contundente rexeitamento" e apelou a "reflexionar e reaccionar" con "maior contundencia" fronte á violencia machista.

Neste sentido, a dirixente nacionalista lembrou que a vítima do crime de Baiona fixo "todo o que se lle pediu que fixese" contra o seu agresor --segue en paradoiro descoñecido--, xa que presentara unha denuncia, había unha orde de afastamento e estaba no sistema 'Viogén'. "Aínda así, matouna", lamentou Rodil.

Por tanto, o BNG fixo un chamamento a revisar "todos os protocolos" e a "mellorar o sistema de protección e garantías" dos dereitos das mulleres, á vez que pediu a "toda a cidadanía que se mobilice" e mostre unha resposta "clara" ante a violencia machista participando nas mobilizacións que está previsto que se convoquen o mércores.

Neste contexto, o Bloque defenderá no próximo pleno unha proposición non de lei para pedir á Xunta que incremente as axudas periódicas que reciben as vítimas de violencia machista, como unha prestación "indispensable para garantir a súa independencia económica".

Outra iniciativa do BNG reclamará ampliar os recursos materiais e humanos das unidades de reprodución asistida no Sergas e que se habiliten outras dúas en Lugo e Ourense, para que as pacientes non teñan que acudir á Coruña e Vigo, respectivamente.

A violencia de xénero será, ademais, o asunto sobre o que Besteiro preguntará a Rueda o martes. Tras a xunta de portavoces, a socialista Elena Espinosa tamén lamentou esta nova vítima en Baiona.

"Sentimos obrigados a sinalar que os esforzos realizados ata agora non foron suficientes", reflexionou a viceportavoz do PSdeG, quen tamén sinalou que, no que vai de ano, rexistráronse máis de 3.000 denuncias por violencia de xénero na Comunidade.

Por tanto, engadiu Espinosa, a pregunta de Besteiro buscará que a Xunta mostre un "compromiso real e efectivo" con "pór freo definitivo" a esta realidade a través dun reforzo das políticas de prevención e os recursos de apoio ás vítimas.

Xunto a isto, o PSdeG defenderá unha PNL para instar o Goberno galego a fomentar a igualdade desde diferentes perspectivas: a incorporación da educación afectivo sexual nas aulas, a formación do profesorado e o reforzo dos Centros de Información á Muller (CIM), entre outros asuntos.

MÁIS INICIATIVAS

Noutra orde de cousas, o PP levará ao pleno unha proposición non de lei para reclamar ao Goberno central que constitúa a comisión mixta de transferencias para "facer efectivo" o traspaso á Xunta dos recursos necesarios para exercer as súas competencias sobre a costa, tras a sentenza do Tribunal Constitucional que avalaba a lei galega de ordenación do litoral.

Así mesmo, os populares preguntarán a membros do Executivo autonómico sobre o continxente de emerxencias enviado á Comunidade Valenciana tras a DANA, sobre as medidas por un aluguer accesible e sobre as "repercusións" que terá para as arcas autonómicas e locais o novo imposto de residuos que se aplicará o próximo ano.

O BNG tamén se interesará por "que vai facer a Xunta" cando finalice, o 31 de decembro de 2025, a moratoria para plantar eucalipto en Galicia. Os nacionalistas queren saber se se ampliará como fixo Portugal ata 2030 ou "que plans ten" para frear esta especie que xa ocupa "o dobre" da superficie que estaba prevista no plan forestal de 1992.

Mentres tanto, o PSdeG defenderá unha moción sobre o modelo de desenvolvemento de enerxía eólica por parte da Xunta e fará preguntas sobre transparencia e memoria democrática.

Os socialistas tamén confirmaron que levarán ao pleno unha PNL para "mellorar a situación" dos enfermos dela, así como unha interpelación sobre o galego. Respecto diso, Elena Espinosa confirmou a presenza de Besteiro na manifestación que promove a plataforma Queremos Galego para este domingo en Santiago para esixir "un cambio de rumbo" nas políticas lingüísticas da Xunta.

O deputado de Democracia Ourensá, Armando Ojea, formulará unha pregunta oral a un conselleiro para denunciar a "discriminación" da provincia de Ourense desde "practicamente todas as perspectivas" nos Orzamentos autonómicos de 2025 e, en consecuencia, solicitar un cambio de rumbo para os "próximos anos". De feito, ratificou que presentará emendas parciais durante a tramitación das contas.