A comisión de investigación segue centrada en Feijóo: Vázquez Almuiña reivindica a súa xestión do covid

O exconselleiro de Sanidade Jesús Vázquez Almuiña, que xestionou os primeiros meses da pandemia da covid-19 ata o seu cesamento en setembro de 2020, compareceu este martes na comisión de contratos do Parlamento galego para defender as compras de emerxencia realizadas na súa etapa e reivindicar a xestión do entón presidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo. "Un presidente da Xunta que era o especialista maior entre todos do rango político dese nivel en coñecementos", explicou Vázquez Almuiña, para seguidamente destacar os "nove anos de experiencia" (aínda que realmente eran 11, desde 2009) que tiña o agora líder estatal do PP.

"Por tanto, (Feijóo) podía colaborar coa súa experiencia, escoitar á xente que estaba a pé de rúa, que era a xente que estaba en todas as áreas sanitarias, en todos os días da pandemia", engadiu, xusto antes de mencionar ao exconselleiro de Facenda Valeriano Martínez, falecido no seu despacho en outubro de 2021, porque "sempre deu facilidades" para financiar as compras de material sanitario. As referencias ao expresidente galego e á política estatal están a ser habituais nos discursos desta comisión de investigación impulsada polo BNG no Parlamento, a pesar de que o plan de traballo, aprobado polo PP en solitario, non contempla nin a Feijóo nin á súa contorna familiar. A oposición así o reclamaba por mor dos contratos adxudicados a empresas como Eulen (a súa irmá, Micaela Núñez Feijóo, é directora para o Noroeste) e Universal Support (pertencente ao Grupo Konecta, onde é directivo o seu cuñado, Ignacio Cárdenas).

A PANDEMIA, "UN LIBRO EN BRANCO"

Vázquez Almuiña, agora alcalde de Baiona, reivindicou a xestión da covid desde o inicio, cando era "un libro en branco". Lembrou que a Xunta declarou a emerxencia sanitaria o 13 de marzo de 2020, con "aínda cero falecidos", mentres que en España o estado de alarma activouse "un día despois, cando a influencia xa era importante". O entón titular de Sanidade reivindicou a constitución do comité clínico, con "33 persoas con nomes e apelidos" ás que suxeriu facer "unha homenaxe". Reuníanse "dúas veces por semana" e "fóra do seu horario de traballo" para decidir os seguintes pasos a dar, que "en moitos casos eran limitacións de dereitos fundamentais" que requirían o aval do Tribunal Superior de Xustiza de Galicia.

Neste sentido, Vázquez Almuiña lembra que se decretou o peche da comarca da Mariña en xullo de 2020, a poucos días das eleccións autonómicas do día 12, "unha medida moi drástica" cando "o fácil era non facer nada". Finalmente, apostilou, celebráronse "eleccións libres". Toda esta xestión contrapúxoa coa do Goberno central, porque "tardou en declarar o estado de alarma", pola súa "falta de control" das entradas polos aeroportos e pola "ineptitude en establecer a poboación de risco" dentro de España.

No que respecta ao modelo concesional do Hospital Álvaro Cunqueiro de Vigo, outro dos asuntos que investiga a comisión, o exconselleiro lembrou que "o primeiro" que fixo cando tomou posesión en outubro de 2015, durante os primeiros meses de funcionamento do centro sanitario, foi visitalo e adoptar as medidas para "corrixir" os problemas da infraestrutura e do traslado de servizos. Así mesmo, referiuse ao informe do Consello de Contas, que di que a Administración se aforraría 470 millóns se licitase por separado as obras e os servizos do hospital, para sinalar que, en cambio, destaca que a Xunta realiza un "control efectivo da fase de execución" do contrato de concesión.

BRONCO DEBATE

As intervencións dos grupos parlamentarios derivaron nun bronco debate con continuas chiscadelas á política estatal e con acusacións mutuas de "desprezo" a empregados públicos entre PP e PSdeG. Primeiramente, o BNG e o PSdeG volveron a denunciar o "paripé" e o "atropelo" dos populares con esta comisión. A isto sumou o nacionalista Óscar Ínsua que toda a documentación remitida ao Parlamento envióuselles "onte (luns) ás 5.00 da tarde". Entrando en materia, a deputada socialista Patricia Iglesias volveu sinalar as "irregularidades" en licitacións públicas que "non se poden normalizar", como o "trato de favor e favoritismo" da Xunta con empresas dirixidas "por un familiar", ademais dos "fraccionamentos" dos contratos.

Mencionando empresas como Eulen, Mape Asesores e Universal Suppor, Iglesias afeou que foi "un modus operandi" do PP durante os case 16 anos que leva na Xunta. Mentres, Ínsua (BNG) cuestionou, "despois de ler o informe do Consello de Contas", que os contratos de emerxencia fosen controlados polos servizos xurídicos da Administración. Así mesmo, o nacionalista sinalou que, de entre todos os contratos menores sinalados por Contas, hai "unha animalada" que non se correspondían con compras centralizadas de material sanitario de emerxencias.

UN MERCADO "DIFÍCIL DE CONTROLAR"

A este respecto, Vázquez Almuiña explicou despois que, nos seis meses que estivo á fronte da pandemia, a Xunta tramitou "10 expedientes de emerxencias" para a compra en "un mercado cambiante, inestable e que era difícil de controlar". En todo caso, o exconselleiro asegurou que se fixo "diversificación de fontes" e que as empresas coas que se contactou (empregou este cualificativo tanto para Sibucu como para Universal Support) eran "solventes". Froito destas xestións, "o Sergas non tivo que anticipar nin un só euro nas súas compras", mentres que outras autonomías "pagaban por material que logo non recibían".

A "SIMBIOSE MALÉFICA" BNG-PSDEG

Por parte do PPdeG, Roberto Rodríguez denominou "simbiose maléfica" aos portavoces de BNG e PSdeG no debate, aos que tamén se referiu como "parvos útiles, en termos estritamente políticos". Do Bloque díxoo porque non di "nin mu" da "corrupción sistemática" que, segundo o popular, salpica ao Goberno central e busca "tapala". Do Partido Socialista, porque é o "parvo útil" do BNG nesta "comisión de difamación". Pero Rodríguez dirixiu a maioría das súas críticas cara á intervención de Igrexas, porque, ao seu modo de ver, chamou "corruptos a todos os integrantes dos 73 órganos de contratación que ten a Administración autonómica".

A deputada socialista, letrada do Consello de Contas de profesión, contraatacou cunha "lección de contratación pública" para atribuír ese "desprezo" ao Goberno autonómico co Álvaro Cunqueiro. "Non confiou nos empregados públicos para elaborar os pregos, valorar as ofertas e facer un seguimento correcto da execución do contrato" de concesión, resumiu. Posteriormente, Rodríguez (PP) pediulle que "non mova os marcos" e que, se cre que "se amañou" algún concurso público durante a pandemia, acuda "ao xulgado". "Non vaia a unha notaría", deslizou, en referencia ao líder do PSOE na Comunidade de Madrid, Juan Lobato.

O exconselleiro de Sanidade e alcalde de Baiona, Jesús Vázquez Almuiña, comparece na comisión de investigación de contratos da Xunta no Parlamento de Galicia | Fonte: Europa Press

HABILITADOS OS LUNS DE DECEMBRO PARA A COMISIÓN

A xunta de portavoces do Parlamento de Galicia abordou a habilitación dos cinco luns de decembro para os traballos da comisión de investigación sobre contratos, á que o exministro de Sanidade e actual presidente da Generalitat, Salvador Illa, xa confirmou que "non ten intención de acudir", segundo o PP. Pola súa banda, a oposición cargou contra a medida "unilateral" dos populares de habilitar os luns, que, para o BNG, é unha mostra de que actúa como unha "absoluta apisoadora dos dereitos dos deputados", e para o PSOE busca "diluír" as comparecencias "entre guirnaldas, turróns e uvas". O portavoz do grupo maioritario, Alberto Pazos, con todo, tachou de "artificial" esta "polémica" pola habilitación de luns, e argumentou que isto xa se fixo en anteriores ocasións.

Con iso, segundo xustificou Pazos, tentan "facilitar a comparecencia de persoas que poidan ter dificultades para as datas inicialmente previstas", e fixo mención expresa á de Illa, "se tivese interese por comparecer". "Aínda que onte á noite manifestóusenos que non ten intención de acudir en base a pronunciamentos xurídicos previos", revelou. "Aínda que é certo que existen informes que indican que non existe obrigación de comparecer, tampouco impide a súa comparecencia voluntaria", engadiu o popular. Neste sentido, destacou que ao seu grupo gustaríalle que si participase na comisión o exministro, "porque sempre falou moi ben da xestión que fixo durante a pandemia o Goberno galego", e tamén para "garantir que na fiscalización dos fondos todo fíxose acorde a estritos criterios do Goberno". "Non vai ser posible. Lamentámolo moito", resolveu Alberto Pazos.

POR QUE NON ESTÁ O "ESPECIALISTA MAIOR"

A preguntas dos xornalistas sobre a ausencia do expresidente da Xunta, Alberto Núñez Feijóo, o portavoz dos populares criticou que BNG e PSdeG "queren facer un paseíllo" ao actual líder do PP en Madrid, xa que, ao seu xuízo, "pretenden utilizar a Cámara con carácter sustitutorio" do Congreso. "Aínda non entendemos cal é o interese, ningunha cuestión que non fose abordada de maneira recorrente; gustaríame que alguén nos dixese cales son as cuestións de interese", resaltou. "Hai dous partidos que pretenden converter esta comisión nunha trituradora da verdade, pero afortunadamente a verdade case sempre se abre paso", concluíu. Sobre porque Illa si, se tivese vontade de acudir, pero Feijóo non, resolveu que "a única diferenza é que Feijóo leva comparecendo 13 anos no Parlamento e Illa sería a primeira vez".

"CHAMAR A PAPÁ NOEL"

En rolda de prensa previa, a deputada do PSdeG Lara Méndez remitiu a palabras do líder dos socialistas galegos, José Ramón Gómez Besteiro, cando avisou de que o seu partido "chegaría ata o final e utilizaría todos os instrumentos a disposición para alcanzar a verdade", xa que "os galegos merécense" unha explicación. Pola súa banda, a nacionalista Olalla Rodil anunciou que no próximo pleno o seu grupo vai impulsar o debate sobre este asunto, "e instar o Parlamento a que faga rectificar ao PP na súa actitude". "O único que está a facer é impedir o exercicio dos nosos dereitos e que a comisión poida desenvolver o obxecto para o que foi creada", censurou, tamén crítica coa ausencia de Feijóo.

En "ese exercicio de apisoadora dos dereitos" circunscribiu que "unilateralmente habilitan cinco luns de aquí ao 30 de decembro" cando isto "aínda non foi nin á mesa do Parlamento" e o PP "xa dera (aos grupos) unha proposta de comparecentes para o vindeiro luns", con tres comparecentes. Con ton "xocoso", a socialista Lara Méndez dixo tamén que a proposta podería ser "que habilitasen sábados, domingos e festivos, incluso o 25 de decembro e chamar a declarar a Papá Noel, que se cadra conta algo máis ante a ausencia de quen tiña que estar a comparecer", por Núñez Feijóo.